Διαβητική νεφροπάθεια*

• Από Iatropedia

Τι είναι η νόσος

H Διαβητική Νεφροπάθεια είναι μία εκ των επιπλοκών του Σακχαρώδη Διαβήτη, η οποία ορίζεται ως μια κατάσταση και παράλληλα μια εξελικτική πτωτική πορεία που έχει τελική κατάληξη της την νεφρική ανεπάρκεια τελικού σταδίου.

Ανάλογα με την βαρύτητα ταξινομείται σε 5 στάδια:

• Υπερτροφία – υπερλειτουργία του νεφρικού παρεγχύματος.
• Μικρολευκωματινουρία.
• Αρχόμενη Διαβητική Νεφροπάθεια
• Λευκωματουρία

Πού οφείλεται η νόσος – Αίτια - Παράγοντες που την πυροδοτούν

Οι παράγοντες που μπορεί να πυροδοτήσουν την  Διαβητική Νεφροπάθεια είναι:

• Η γενετική βάση
• Το φύλο, η ηλικία, η διάρκεια του Σακχαρώδη Διαβήτη
• Η ρύθμιση του Σακχάρου
• Η Αρτηριακή Υπέρταση
• Το κάπνισμα

Επιδημιολογικά στοιχεία

Περίπου το 20-30% των διαβητικών τύπου 1 και 2 θα εμφανίσουν ενδείξεις διαβητικής νεφροπάθειας, αλλά στον τύπου 2 μικρότερο ποσοστό θα φθάσει σε τελικό στάδιο ΧΝΑ (επειδή όμως οι τύπου 2 είναι περισσότεροι, τελικά στο τελικό στάδιο αυτοί που φθάνουν είναι κατά 50% τύπου και 1 και κατά 50% τύπου 2.

Το σύνδρομο μπορεί να παρατηρηθεί σε ασθενείς με χρόνιο διαβήτη (15 ή περισσότερα χρόνια μετά την έναρξη), έτσι ώστε οι ασθενείς είναι συνήθως μεγαλύτερης ηλικίας (μεταξύ 50 και 70 ετών). Η νόσος είναι προοδευτική και μπορεί να προκαλέσει το θάνατο δύο ή τρία χρόνια μετά την αρχική βλάβη, και είναι πιο συχνή στους άνδρες.

Πως εκδηλώνεται η νόσος - Συμπτώματα

Στα αρχικά στάδια μπορεί η νόσος να μην δώσει συμπτώματα. Σε προχωρημένο στάδιο εμφανίζονται:

οίδημα: πρήξιμο, συνήθως γύρω από τα μάτια και αργότερα γενικευμένο οίδημα, όπως πρήξιμο των ποδιών

αφρώδη ούρα (που προκαλείται από την απέκκριση της πρωτεΐνης)

ακούσια αύξηση του σωματικού βάρους (από συσσώρευση υγρού)

ανορεξία

ναυτία και έμετο

κακουχία (γενικό αίσθημα αδιαθεσίας)

κούραση - αδυναμία

πονοκέφαλο

συχνός λόξυγκας

γενικευμένος κνησμός (φαηγούρα)

Διάγνωση της νόσου – Εξετάσεις

Εξετάσεις αίματος
Εξέταση ούρων
Νεφρική βιοψία που επιβεβαιώνει τη διάγνωση  (αν και δεν είναι πάντα απαραίτητη)

Ποιες είναι οι επιπλοκές

Οι βασικότερες επιπλοκές είναι:

• υπογλυκαιμία (από μειωμένη έκκριση της ινσουλίνης)
• ταχείς ρυθμούς προχωρούν χρόνια νεφρική ανεπάρκεια
• τελικού σταδίου νεφρική νόσο
• υπερκαλιαιμία
• σοβαρή υπέρταση
• επιπλοκές της αιμοκάθαρσης
• επιπλοκές της μεταμόσχευσης νεφρού
• συνύπαρξη των άλλων επιπλοκών του διαβήτη
• περιτονίτιδα (αν περιτοναϊκή κάθαρση χρησιμοποιείται)
• αύξηση των λοιμώξεων

Θεραπεία – Μέθοδοι αντιμετώπισης

Η θεραπεία της διαβητικής νεφροπάθειας σκοπό έχει να επιβραδύνει την εξέλιξη της νεφρικής βλάβης και συνίσταται στην :

1.    Ρύθμιση του σακχάρου
2.    Ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης
3.    Μείωση της προσλαμβανόμενης ποσότητας λευκώματος
4.    Φαρμακευτική αγωγή

Η αποφυγή φαρμάκων που μπορούν να βλάψουν τους νεφρούς, λ.χ. μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη (ponstan, voltaren κ.ά.), συμβάλλει σημαντικά στην προστασία της νεφρικής λειτουργίας. Βοηθά επίσης η αποφυγή σκιαστικών και νεφροτοξικών φαρμάκων.
Χρήση δεσμευτικών του φωσφόρου (pepsamar, alucap, titralac, calcioral κ.ά.) βοηθά στον έλεγχο της οστεοδυστροφίας.

Οι νεότερες παρεμβάσεις είναι η χορήγηση:

• Θειαζολιδινεδιονών
• Θειαμίνης
• Ανταγωνιστές αλδοστερόνης
• Αναστολείς ρενίνης σε συνδυασμό με α-ΜΕΑ/ΑΥΑ
• Ανταγωνιστές θρομβοξάνης κ.λπ.

Η αιμοκάθαρση μπορεί να είναι απαραίτητη στο τελικό στάδιο νεφρικής ανεπάρκειας.

Πώς να προφυλαχτείτε από τη νόσο - Πρόγνωση

1.      Έλεγχο αρτηριακής πίεσης
2.      Έλεγχο σακχάρου αίματος
3.      Διακοπή καπνίσματος
4.      Απώλεια βάρους
5.      Άσκηση
6.      Μείωση λιπιδίων. Περιορισμός πρωτεϊνών δίαιτας (0,8 g/kg/ημέρα)
7.      Περιορισμός άλατος, οινοπνεύματος

Οι ουρολοιμώξεις πρέπει να αντιμετωπίζονται έγκαιρα. Κάθε ουρολοίμωξη επιβαρύνει τη νεφρική λειτουργία και άρα η αποφυγή τους ή η έγκαιρη αντιμετώπισή τους βοηθά στην διαφύλαξη της νεφρικής λειτουργίας

Μανωλίδου Ζαχαρούλα, R.N., M.Sc.

Καραγιώργος Γεώργιος, Ενδοκρινολόγος