Εμετός*

Τι είναι το σύμπτωμα

Ο έμετος είναι βίαιη αποβολή γαστρικού περιεχομένου (οτιδήποτε περιέχει το στομάχι, όπως φαγητό, γαστρικά υγρά, κλπ) μέσω του στόματος προς το περιβάλλον. Μπορεί να επέλθει αυτόματα ή να προκληθεί από τον ασθενή. Ναυτία είναι το αίσθημα επικειμένου εμέτου και δεν ακολουθείται υποχρεωτικά από έμετο.

Ο έμετος είναι πολύπλοκο αντανακλαστικό, στο οποίο μετέχει το κεντρικό και το αυτόνομο (συμπαθητικό, παρασυμπαθητικό) νευρικό σύστημα, όπως και απαγωγές νευρικές ίνες. Το κέντρο του εμέτου βρίσκεται στο κεντρικό νευρικό σύστημα.

Θεωρείται οτι αποτελεί αμυντικό μηχανισμό του οργανισμού, που αποσκοπεί στην αποβολή τοξικών ουσιών που κάποιος έχει καταπιεί. Ο έμετος μπορεί να προκληθεί λόγω διέγερσης υποδοχέων στο βλεννογόνο του στομάχου, αλλά εξαιτίας σπλαχνικού πόνου.

Υπάρχει περίπτωση πριν τον έμετο να προηγείται πρόδρομη φάση, κατά την οποία υπάρχει ναυτία, ωχρότητα δέρματος, σιελόρροια και ταχυκαρδία. Το στάδιο αυτό μπορεί να διαρκέσει από λίγα λεπτά μέχρι ώρες ή και ημέρες. Ακολουθεί η κύρια φάση του εμέτου, που καταλήγει στην αποβολή του εμέσματος από το στόμα.

Αιτιολογία

Ο έμετος μπορεί να εμφανισθεί σε πολλά οξέα ή χρόνια νοσήματα. Τα αίτια του εμέτου είναι πολλά, κάποια από τα πιο συχνά αίτια φαίνονται παρακάτω.

Λοιμώξεις

• Οξεία γαστρεντερίτιδα (ιογενής και βακτηριακή)

• Οξεία ηπατίτιδα (Α, Β, C)

Νοσήματα πεπτικού συστήματος

• Πεπτικό έλκος

• Πυλωρική στένωση

• Νεοπλάσματα (στομάχου, παγκρέατος, παχέος εντέρου)

• Οξεία και χρόνια παγκρεατίτιδα

• Περιτονίτιδα

• Κολικός ήπατος- χοληφόρων

• Αποφρακτικός ειλεός

• Παραλυτικός ειλεός

• Οξεία σκωληκοειδίτις

• Εγκολεασμός

• Συστροφή σιγμοειδούς

Νοσήματα κεντρικού νευρικού συστήματος

• Μηνιγγίτιδα

• Όγκοι εγκεφάλου

Μεταβολικά νοσήματα

• Ουραιμία

• Διαβητικη κέτωση

• Υπερασβεστιαιμία

• Υπερθυρεοειδισμός

• Νόσος του Addison

Νευροψυχιατρικά νοσήματα

• Ημικρανία

• Νοσήματα λαβυρίνθου

• Νευρογενής ανορεξία

• Ψυχογενής έμετος

Άλλα αίτια

• Κωλικός νεφρού

• Οξύ γλαύκωμα

• Κύηση

• Συστροφή κύστεως ωοθήκης

• Ακτινοθεραπεία

• Φάρμακα (χημειοθεραπευτικά, δακτυλίτιδα, θεοφυλλίνη)

• Οξεια μέθη

Διάγνωση

Tο ατομικό αναμνηστικό παρέχει σημαντικά στοιχεία για την διάγνωση της υποκειμένης νόσου. Μεγάλη αξία έχει, επίσης, η χρονική σχέση του εμέτου με τα γεύματα, το περιεχόμενο και η οσμή των εμεσμάτων (του εμέτου) και συνοδά συμπτώματα όπως ο κοιλιακός πόνος, οι διάρροιες, η κεφαλαλγία, η διπλωπία, ο νυσταγμός, η ανορεξία και η απώλεια βάρους.

Αντικειμενική εξέταση

Η αντικειμενική εξέταση (επισκόπηση, ακρόαση, επίκρουση, ψηλάφηση) κατά συστήματα, από το θεράποντα ιατρό, δεν πρέπει ποτέ να παραλείπεται.

Εργαστηριακή διερεύνηση

Ο εργαστηριακός έλεγχος είναι δυνατόν να αναδείξει παθολογικά ευρήματα στο 50% των ασθενών με εμέτους.

• Η γενική αίματος,

• η γενική ούρων,

• η ουρία,

• η κρεατινίνη,

• οι ηλεκτρολύτες και

• η ηπατική βιοχημεία (τρανσαμινάσες, χολερυθρίνη, αλκαλική φωσφατάση, γ-GT) είναι οι βασικές εξετάσεις που πρέπει πάντοτε να αναζητούνται.

• Οι νεοπλασματικοί δείκτες και το test κυήσεως πρέπει να αναζητούνται στις περιπτώσεις που υπάρχουν οι αντίστοιχες ενδείξεις.

• Το ΗΚΓ πρέπει πάντοτε να γίνεται.

   

Από τις απεικονιστικές εξετάσεις ιδιαίτερα χρήσιμες είναι:

• η απλή ακτινογραφία κοιλίας σε όρθια θέση,

• το υπερηχογράφημα άνω και κάτω κοιλίας,

• η αξονική τομογραφία κοιλίας και εγκεφάλου

• η εντερόκλυση.

   

Η γαστροσκόπηση και η κολονοσκόπηση είναι καθοριστικές εξετάσεις για την διάγνωση οργανικών παθήσεων του πεπτικού και πρέπει να γίνονται στις περιπτώσεις που υπάρχουν οι αντίστοιχες ενδείξεις.

Η πλήρης οφθαλμολογική εξέταση είναι απαραίτητη σε ασθενείς με εμέτους. Μπορεί να αποκαλύψει:

• οξύ γλαύκωμα,

• αυξημένη ενδοκράνια πίεση και

• όγκους εγκεφάλου.

Θεραπεία

Ο απλός έμετος που ακολουθεί διαιτητική παρεκτροπή ή λήψη αλκοόλ ή ο πρωινός έμετος της κυήσεως συνήθως δεν απαιτούν θεραπεία και αρκούν απλά μόνο μέτρα. Πρέπει πάντοτε να γίνεται προσπάθεια προσδιορισμού και θεραπείας των αιτίων του εμέτου.

1. Υγρά και τροφή

Εξασφαλίζεται καλή θερμιδική κάλυψη και ενυδάτωση. Όταν αρχίσει η χορήγηση τροφής δίνεται στην αρχή ξηρά τροφή σε μικρές ποσότητες. Αργότερα προστίθενται εύγευστες τροφές σε συχνά, μικρά γεύματα.

2. Φαρμακευτική αγωγή

Τα αντιεμετικά φάρμακα είναι συνήθως καλύτερα για την πρόληψη του εμέτου, αλλά μπορεί να χρησιμοποιηθούν εκλεκτικά εάν το αίτιο του εμέτου δεν μπορεί να αντιμετωπισθεί ικανοποιητικά. Τέτοια φάρμακα είναι:

• τα αντιισταμινικά

• οι φαινοθειαζίνες

• και τα προκινητικά φάρμακα του πεπτικού όπως η μετοκλοπραμίδη και η δομπεριδόνη.

3. Ψυχοθεραπεία

Η ψυχοθεραπεία είναι απαραίτητη σε περίπτωση ψυχογενούς εμέτου και ιδιαίτερα στις περιπτώσεις νευρογενούς ανορεξίας. Η εισαγωγή στο νοσοκομείο μπορεί να γίνει αναγκαία. Θα πρέπει να αποφεύγονται δυσάρεστα ψυχικά ερεθίσματα καθώς και τροφές που δεν έχουν καλή γεύση ή εμφάνιση. 

Για να μάθεις περισσότερα για το σύμπτωμα / τα συμπτώματα που έχεις πάτησε εδώ και επέλεξε την περιοχή του σώματος σου που έχεις πρόβλημα

* Ο "Έλεγχος συμπτωμάτων" είναι ένα εργαλείο που προσφέρει το iatropedia.gr και σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να υποκαταστήσει τη γνωμάτευση ενός ιατρού. Για οποιοδήποτε πρόβλημα υγείας έχετε, απευθυνθείτε σε κάποιο επαγγελματία υγείας.