Ηπατίτιδα*

• Από Iatropedia

Τι είναι η νόσος

Ηπατίτις είναι η μια φλεγμονή του Ήπατος.

Που οφείλεται η νόσος – Αίτια – Παράγοντες που την πυροδοτούν  

Μπορει να οφείλεται σε φάρμακα,χρήση οινοπνεύματος η διάφορες άλλες Ιατρικές καταστάσεις. Στις πιο πολλές φορές ΌΜΩΣ η αιτία ΕΊΝΑΙ ιοί που προσβάλλουν το ήπαρ.

Υπάρχουν 5 γνωστοί ιοί που προκαλούν ηπατίτιδα

Ηπατιτιδα Α,

Ηπατίτιδα Β,

Ηπατίτιδα C,

Ηπατίτιδα D και

Ηπατίτιδα Ε.

Υπάρχουν και άλλοι ιοί που προκαλούν ηπατίτιδα όπως ο ιός της λοιμωδους μονοπυρηνώσεως.

Πώς εκδηλώνεται η νόσος – Συμπτώματα

Τα συμπτωματα τηςοξείας ηπατίτιδας εμφανίζονται λίγες εβδομάδες εώς 2-3 μήνες από την είσοδο του ιού της ηπατίτιδας στο σώμα.

Τα συμπτώματα είναι:

• Έντονη αδυναμία ,καταβολή ανορεξία Νάντια εμμετοι διάρροιες.
• Μυαλγίες-Αρθαλγίες-Πονοκέφαλος.
• Αποστροφή στο κάπνισμα
• Μεγάλο ποσοστό εμφανίζει ίκτερο(κιτρινιζου),εμφανίζουν σκούρα ούρα (σαν κονιάκ) και αποχρωματισμό των κοπράνων(σαν στόκος)
• Αίσθημα βάρους και ενοχλήσεις στο δεξιό πάνω Τμήμα της κοιλιάς
• Μεγάλο ποσοστό εμφανίζει ίκτερο(κιτρινιζου),εμφανίζουν σκούρα ούρα (σαν κονιάκ) και αποχρωματισμό των κοπράνων(σαν στόκος)

Μερικές φορές δεν υπάρχουν καθόλου συμπτώματα η αυτά είναι πολύ ήπια.

Σπάνια (1-3%)η οξεία ηπατίτιδα έχει πολυ βαρειά πορεία οπότε χαρακτηρίζεται ως κεραυνοβόλος με αυξημένη θνητότητα.

Στα άτομα που τ έχουν προσβληθεί απο ηπατίτιδα Β,C και D και το αμυντικό τους συστημα δεν κατορθώνει να αποβάλει τον αναπτύσεται η χρόνια ιογενής ηπατίτιδα Με αποτέλεσμα ο ιός να συνεχίζει να προκαλεί φλεγμονή και το ήπαρ να καταστρέφεται τότε η κατάσταση οδηγείται σε κίρρωση που οδηγεί σε σοβαρές επιπλοκες άκομα και καρκίνο.
   

Ηπατιτις Α

ΕΊΝΑΙ μια οξεία αυτοπεριοριζόμενη νόσος. Ο ιός της ηπατίτιδας Α έχει Παγκόσμια κατανομή .
Ετήσια εμφανίζονται περίπου 1,5 εκατ.νέες περιπτώσεις Ηπατίτιδας Α σε όλο τον κόσμο. Η νόσος έχει ενδημικό χαρακτήρα σε περιοχές του πλανήτη που υπάρχουν κακές συνθήκες διαβίωσης.

Ο ιός της ηπατίτιδας Α μεταδίδεται με:
1.την κατανάλωση τροφής η νερού που έχει έρθει σε επαφή κατα άποιο τρόπο έχει έρθει σε επαφή με κοπρανα ατόμου που Πάσχει από Ηπατίτιδα Α .Ο τρόπος αυτός μεταδωσης λέγεται ¨κοπρανο-στοματική¨.

2.Στενή επαφή με άτομο που Πάσχει ΑΠΟ Ηπατίτιδα Α η με σεξουαλικη επαφή (στόματο-πρωκτική)

3.Σπάνια με αίμα (χρησιμοποίηση συρίγγων σε χρήστες ναρκωτικών ουσιών) κατά την διάρκεια της αρχικής φάσης της νόσου όταν ο ιός κυκλοφορεί στο αίμα.

Η ηπατίτιδα Α είναι καλοήθης νόσος αυτοπεριοριζόμενη σε μερικές εβδομάδες και ποτέ δεν οδηγεί σε χρόνια ηπατίτιδα. Η νόσος εκδηλώνεται σε 15-50 ημέρες μετα την επαφή του ατόμου.
Η μεταδοτικότητα μειώνεται σημαντικά με την εκδήλωση του ικτερου.
 
Η διάγνωση της νόσου γίνεται με αιματολογική εξέταση που ανευρίσκει στο αίμα ειδικά αντισώματα η εξέταση λέγεται anti HAV IgM.

 
Θεραπεία -Μέθοδοι αντιμετώπισης
Δεν υπάρχει ειδική θεραπεία Τα συμπτώματα της νόσου πιστεύεται ότι βελτίωνονται με την ανάπαυση και σωστή διατροφή. Νοσηλεία σε νοσοκομείο είναι απαραίτητη όταν τα συμπτώματα είναι έντονα όπως συνεχείς έμετοι η υπψία εξέλιξης σε κεραυνοβόλο ηπατίτιδα.

 
Πως να προφυλαχθείται απο την νόσο
Η πρόληψη και προφύλαξη ΑΠΟ την νόσο αυτή είναι η αυστηρή τήρηση των κανόνων υγιεινής
Πλύσιμο χεριών πριν το φαγητό και μετα την χρήση τοαλεττας .
Σε χώρες όπου η νόσος έχει μεγάλη ενδημικότητα χρήση μόνο εμφιαλομενου νερού όχι παγάκια αποφυγή όσο το δυνατόν φρούτων και λαχανικών.

 
Υπάρχει ασφαλές και αποτελέσματικο εμβόλιο για την πρόληψη της Ηπατίτιδας Α.
Απαιτούνται δύο δόσεις με μεσοδιάστημα 6 μηνών.
Πρέπει να εμβολιαζονται : όσοι πρόκειται να ταξηδεύσουν σε χώρες με μεγάλη ενδημικότητα
Όλα τα ευαίσθητα άτομα που έρχονται σε επαφή σε ασθενείς με ηπατίτιδα Α.

Hπατίτιδα B

Από ηπατίτιδα Β έχουν μολυνθεί περίπου 2 δισεκατομμύρια άνθρωποι από αυτούς 400 εκατ. περίπου έχουν χρόνια λοίμωξη αυτοί διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο για ανάπτυξη κίρρωσης και ηπατοκυτταρικού καρκίνου.

Επιδημιολογία

Η ηπατίτιδα Β αποτελεί ένα από τα σοβαρότερα προβλήματα δημόσιας υγείας. Από τα 2 δισεκατομμύρια ανθρώπους που έχουν μολυνθεί παγκοσμίως, περισσότεροι από 350 εκατ. έχουν χρόνια λοίμωξη. Οι ασθενείς με χρόνια λοίμωξη διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο για ανάπτυξη κίρρωσης και ηπατοκυτταρικού καρκίνου, επιπλοκές που είναι υπεύθυνες για 1 εκατομμύριο θανάτους ετησίως.

Πώς μεταδίδεται ο ιός της ηπατίτιδας Β;

• Με σεξουαλική επαφή χωρίς τη χρήση προφυλακτικού, με άτομο που έχει μολυνθεί από τον ιό
• Με την κοινή χρήση συριγγών ή άλλων εργαλείων .
• Από μολυσμένη μητέρα σε παιδί κατά τον τοκετό (κάθετη μετάδοση)
• Κατά την εκτέλεση τατουάζ.
• Κατά την μετάγγιση αίματος.
• Με το τρύπημα με μολυσμενη βελόνα η αιχμηρο αντικείμενο.

Ο ιός της ηπατίτιδας Β δεν μεταδίδεται με την  τροφή,νερό η τουαλέτα.

Συμπτώματα εμφανίζονται μετά 1 εώς 3 μήνες από την μόλυνση.

Οι μισοί περίπου είναι δυνατόν να εμφανίσουν ίκτερο ενώ οι υπόλοιποι μπορεί να μην εμφνισουν κανένα σύμπτωμα .

Όσοι έχουν τον ιό στο αιμα τους για πάνω από 6 μήνες θεωρούνται ως χρόνιοι φορείς.Οι φορείς μπορεί να μην έχουν συμπτώματα αλλά είναι μλυσμενοινν και μεταδίδουν την νόσο και πρέπει να παρακολουθούνται δεν πρέπει δε να πίνουν οινόπνευμα .

Επειδή μπορεί να έχουμε την νόσο και να μην το ξέρουμε Υπάρχουν εξετάσεις αιματος που είναι δυνατόν να συμπεράνει ο ιατρός σας εάν πάσχεται απο ηπατίτιδα Β

Π.χ αυστραλιανό αντιγόνο(HBsAg)καί σε ποιό στάδιο ευρίσκεται η νόσος (οξεία,χρονία,απλός φορέας και χρονία ενεργός)μπορείνα σας ζητηθεί να διενεργηθεί βιοψια ήπατος για τον σχεδιασμό αποτελεσματικής στρατηγικής στην θεραπεία.

Για την οξεία ηπατίτιδα Β δεν υπάρχει και  δεν απαιτείται ειδική θεραπεία εκτός απο ξεκούραση και σε περίπτωση αφυδάτωση από εμέτους ενυδάτωση.

Για την χρονία ηπατίτιδα Β Υπάρχουν τώρα  φάρμακα που ενισχύουν την άμυνα και μειώνουν τον πολλαπλασιασμό του ιού με σκοπό την επιβράδυνση της νόσου.

Σε σπάνιες περιπτώσεις ορισμένα άτομα απαλλάσονται του ιού.
Τα φάρμακα αυτά χορηγούνται μόνο από ειδικευμένο ιατρό.
Η προφύλαξη είναι το σημαντικότερη ενέργεια που μπορεί να κάνετε για τον εαυτό σας.
Για την ηπατίτιδα Β υπάρχει πλέον ασφαλές και αποτελεσματικό εμβόλιο .
Υποχρέωτικός είναι σήμερα ο εμβολιασμός στα βρέφη και παιδιά.
Το εμβόλιο χορηγείται σε τρεις δόσεις ενδομυΐκα (0,1 και 6 μήνες).

Hπατίτιδα C

Στην Ελλάδα εχει υπολογιστεί ότι το 2% του πληθυσμού εχει χρόνια λοίμωξη από τον ιό της ηπατίτιδας C. O ιός μεταδίδεται κυρίως αν κάποιος έρθει σε επαφή με μολυσμένο αίμα, όπως με  την χρήση ενδοφλέβιων ναρκωτικών, μετάγγιση αίματος η παραγώγων αν και μετά το 1992 η πιθανότητα μόλυνσης είναι πολύ σπάνια επειδή το αίμα εξετάζεται συστηματικά, Σεξουλική επαφή με άτομο μολυσμένο με ηπατίτιδα C, H ηπατίτιδα C δεν μεταδίδεται, Με νερό ,τροφή τουαλέτα και την κονωνικη επαφή.

Από την στιγμή της μόλυνσης μέχρι της εμφάνισης των συμπτωμάτων συνήθως παίρνουν 1-3 μήνες. Μόνο 30-40% των ατόμων με  οξεία ηπατίτιδα C εχει συμπτώμτα που είναι συνήθως αδυναμία ανορεξία κόπωση ενώ μερικοί εμφανίζουν ίκτερο. Οι περισσότεροι δεν θα καταφέρουν να αποβάλλουν τον ιό και χωρίς να έχουν κανένα σύμπτωμα  νόσος εξελίσσεται σε χρονία ηπατίτιδα C.
Μετα ένα διάστημα 10-20 ετών περίπου η νόσος εμφανίζει συμπτώματα και εξελίσεται σε ποσοστό 10-15% σε κίρρωση.

Η διάγνωση τις περισσότερες φορές γίνεται τυχαία όπως κατα την εξέταση για αιμοδοσία. Η εξέταση  που γίνεται στο αίμα ανιχνεύει αντισώματα που παράγει ο οργανισμός εναντίον της ηπατίτιδας C και λέγεται αντισώμα ηπατίτιδας C (anti-HCV). Πολλές φορές είναι ψευδώς θετική και η επιβεβαίωση γίνεται με ειδικές εξετάσεις αίματος που θα σας συστήσει ο ιατρός σας (RIBA ,HCVRNA)

Η θεραπεία της δύσκολης και ύπουλης αυτής νοσου απαιτεί τακτική ιατρική παρακολούθηση .Δεν υπάρχει ακόμη εμβόλιο για την ηπατίτιδα C. Θα πρέπει όμως η ασθενείς να εμβολιασθουν για τις άλλες ηπατίτιδας Β και C να μην πίνουν οινόπνευμα η να παίρνουν φάρμακα χωρίς την έγκριση  του θεράποντος ιατρού. Η πεγκυλιωμένη ιντερφερόνη και τα χάπια ριμπαβιρινης μπορούν να χορηγηθούν εάν υπάρχουν ενδείξεις

Το ποσοστό ανταπόκρισης κυμαίνεται απο 40-75% και εξαρτάται  από τον γονότυπο του ιού. Υπάρχουν τρείς και μπορούν να εντοπιστούν με ειδικές εξετάσεις. Κατα την διάρκεια της εγκυμοσύνης απαγορεύεται η θεραπεία αυτή.

Hπατίτιδα D

Για την εκδήλωση νοσου κατά την λοίμωξη με τον ιό της ηπατίτιδας D απαιτείται η παρουσία του ιού της ηπατίτιδας Β. Μεταδίδεται κυρίως με επαφή με μολυσμένο αίμα με σεξουαλική επαφή και κατα τον τοκετό από μολυσμενη μητέρα. Δεν υπάρχει ειδική θεραπεία για την ηπατίτιδα D.

O μοναδικός τρόπος πρόληψης έναντι του ιού της ηπατίτιδας D είναι ο εμβολιασμός για ηπατίτιδα Β.Ενώ για όσους είναι φορείς της ηπατίτιδας Β συστήνεται να μην χρησημοποιούν ενδοφλεβίες ναρκωτικές ουσίες  τατουάζ κ.α.

Hπατίτιδα E

Η μετάδοση της γίνεται, όπως και της ηπατίτιδας Α, με την κοπρανοστοματική οδό και σχετίζεται με συνθήκες πτωχής υγιεινής και κατανάλωση μολυσμένου νερού και τροφής. Ενδημεί κυρίως σε χώρες της Ασίας της Αφρικής και κεντρικής Αμερικής. Τα συμπτώματα εμφανίζονται 15-70 μέρες μετά την λοίμωξη  και κυρίως εμφανίζεται διάροια,αδυναμία ανορεξία ,ικτερος σκούρα ούρα και αποχρωματισμος κοπρανων. Δεν οδηγεί σε χρονιότητα.

Δεν υπάρχει ειδική θεραπεία  και δεν εχει αναπτυχθεί εμβόλιο προφύλαξης. Η ανάπαυση και άλιπος  δίαιτα βοηθούν. Ειδική προσοχή χρειάζεται στην μόλυνση στις εγκύους λόγω του αυξημένου ποσοστού εκδήλωσης οξείας ηπατικήςαναπάρκειας.

Δρ.Παπαχαραλαμπους Μιχάλης

Ειδικός Παθολόγος