Καρκίνος του μαστού*

• Από Iatropedia

Τι είναι η νόσος

Οι τύποι του καρκίνου του μαστού είναι:

• Διηθητικός
• Πορογενής
• Λοβιακός
• Φλεγμονώδης

Πού οφείλεται η νόσος – Αίτια - Παράγοντες που την πυροδοτούν

    Άλλοι παράγοντες που μπορεί να πυροδοτήσουν τον καρκίνο του μαστού είναι:

• Η κληρονομικότητα - Οι κόρες, οι αδερφές ή οι μητέρες γυναικών που ανέπτυξαν καρκίνο μαστού και ιδιαιτέρως σε νεαρή ηλικία (<50 ετών), έχουν αυξημένο κίνδυνο να νοσήσουν και οι ίδιες
• Συγγενείς γυναικών που παρουσίασαν καρκίνο και στους δύο μαστούς
• Επανειλημμένη εμφάνιση στην ίδια οικογένεια στο παρελθόν καρκίνου μαστού ή ωοθηκών
• Γυναίκες με πρώιμη έναρξη εμμήνου ρύσης
• Γυναίκες με καθυστερημένη εμμηνόπαυση
• Γυναίκες που λαμβάνουν οιστρογόνα τουλάχιστον 5 χρόνια μετά την εμμηνόπαυση
• Γυναίκες που δεν γέννησαν ή τουλάχιστον δεν είχαν μία τελειόμηνη κύηση
• Παχυσαρκία
• Συχνή χρήση αλκοόλ
• Κάπνισμα

Υπάρχει μια ενιαία παγκόσμια κατάταξη στο πόσο προχωρημένος είναι ένας καρκίνος, πράγμα που βοηθάει να συνεννοούνται και οι γιατροί μεταξύ τους αλλά και οι ασθενείς να καταλαβαίνουν σε ποιο στάδιο βρίσκονται.

Υπάρχουν λοιπόν 5 στάδια αρχίζοντας από το πιο ελαφρύ και προχωρώντας προς βαρύτερες καταστάσεις.

Επιδημιολογικά στοιχεία

Είναι ο συχνότερος καρκίνος στις γυναίκες και εμφανίζεται περίπου σε 1 στις 9 Ελληνίδες. Ο κίνδυνος να αναπτύξει μια γυναίκα καρκίνο στον μαστό αυξάνει με την ηλικία. Έτσι ενώ μέχρι την ηλικία των 39 ετών ο κίνδυνος είναι μόλις 0,5%, στις ηλικίες 40-59 ετών ο κίνδυνος φτάνει το 4% (δηλαδή 1 στις 25 γυναίκες θα αναπτύξει καρκίνο στο μαστό). 

Από την  ηλικία των 60 και άνω, ο κίνδυνος αυτός φτάνει το 7% (περίπου 1 στις 15 γυναίκες).

Πως εκδηλώνεται η νόσος - Συμπτώματα

Το πιο σύνηθες προειδοποιητικό σημείο του καρκίνου του μαστού είναι ένα συμπαγές ογκίδιο που συνήθως δεν μπορεί να μετακινηθεί και μπορεί να πονάει ή όχι. Άλλα σημεία μπορεί να είναι τα ακόλουθα:

• Έκκριση ορώδους ή αιμορραγικού υγρού από τη θηλή.
• Η θηλή μπορεί να εμφανίζει εισολκή (να είναι στραμμένη προς τα μέσα) ή να βγάζει σκουρόχρωμο υγρό.
• Το δέρμα πάνω από τον όγκο μπορεί να μοιάζει με φλούδα πορτοκαλιού ή να παρουσιάζει εσοχές (κοιλότητες) στις περιοχές όπου έχει εξαπλωθεί ο καρκίνος.
• Η αλλαγή στο σχήμα ή στην εξωτερική καμπύλη του μαστού.

Διάγνωση της νόσου – Εξετάσεις

• αυτοεξέταση των μαστών
• μαστογραφία

Άλλες μέθοδοι που μπορούν να χρησιμοποιηθούν στην διάγνωση νοσημάτων του μαστού είναι:

• το υπερηχογράφημα (U/S) και
• η μαγνητική τομογραφία (MRI) των μαστών.

Θεραπεία – Μέθοδοι αντιμετώπισης

Σήμερα χρησιμοποιούνται στην καθημερινή κλινική πράξη τέσσερις θεραπευτικές μέθοδοι, που έχουν περάσει τη δοκιμασία του χρόνου και έχουν αποδειχθεί ευεργετικές για τους ασθενείς:

• η χειρουργική
• η χημειοθεραπεία
• η ακτινοθεραπεία και
• η ορμονοθεραπεία.

ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ

Επεμβάσεις διατήρησης του μαστού

• Ογκεκτομή
• Τεταρτεκτομή

Μαστεκτομή

• Υποδόριος μαστεκτομή
• Απλή μαστεκτομή
• Τροποποιημένη ριζική μαστεκτομή
• Ριζική μαστεκτομή

ΧΗΜΕΙΟΘΕΡΑΠΕΙΑ – ΟΡΜΟΝΟΘΕΡΑΠΕΙΑ

• Η χημειοθεραπεία εφαρμόζεται σε ορισμένες ασθενείς που χειρουργήθηκαν για καρκίνο του μαστού, μετά την μαστεκτομή, ανάλογα με τα αποτελέσματα της ιστολογικής εξέτασης.

Έχει σαν σκοπό να "αποστειρώσει" τον οργανισμό και να σκοτώσει κάποια καρκινικά κύτταρα που πιθανόν έχουν ξεφύγει από τον μαστό και κυκλοφορούν στο υπόλοιπο σώμα, χωρίς να είναι εμφανή.

• Η ορμονοθεραπεία αποτελεί μια άλλη μορφή θεραπείας που εφαρμόζεται σε συνδυασμό με τις άλλες μεθόδους.

ΑΚΤΙΝΟΘΕΡΑΠΕΙΑ

 Η ακτινοθεραπεία είναι εξαιρετικά αποτελεσματική και στοχευμένη θεραπεία με την οποία καταστρέφονται υπολειπόμενα καρκινικά κύτταρα μετά το χειρουργείο.

Με την ακτινοθεραπεία επιτυγχάνεται μείωση των υποτροπών της νόσου στον μαστό που έχει διατηρηθεί κατά 50-66%. 

Πώς να προφυλαχτείτε από τη νόσο - Πρόγνωση

Ένας καρκίνος μαστού μεγαλώνει με όποιο ρυθμό κυτταρικού πολλαπλασιασμού είναι γραμμένος στα γονίδιά του. 'Άλλοτε πιο αργά, άλλοτε πιο γρήγορα.

Κάθε γυναίκα, από την ηλικία των 20 ετών πρέπει να κάνει αυτοεξέταση των μαστών τουλάχιστον μία φορά το μήνα, ενώ θα πρέπει να επισκέπτεται τον ιατρό της για κλινική εξέταση των μαστών κάθε 3 χρόνια. 

Από την ηλικία των 40 και μετά, η κλινική εξέταση από ιατρό θα πρέπει να γίνεται κατ’ έτος, ενώ πρέπει να γίνεται κάθε χρόνο και μία μαστογραφία.

Ο ετήσιος μαστογραφικός έλεγχος θα πρέπει να αρχίζει ακόμη νωρίτερα, μετά από εντολή του ειδικού ιατρού, σε γυναίκες με κληρονομικό ιστορικό καρκίνου του μαστού.

Γενικότερα:

• Απευθυνθείτε στον γιατρό σας σε περίπτωση που ανακαλύψετε κάποιο συμπαγές ογκίδιο ή κάποιο από τα προειδοποιητικά σημεία του καρκίνου του μαστού, ιδιαιτέρως αν οι αλλοιώσεις επιμένουν μετά από έναν εμμηνορροϊκό κύκλο ή αλλάζουν την εμφάνιση του μαστού.
• Περιορίστε την κατανάλωση αλκοόλ σε λιγότερο από δύο
  ποτά την ημέρα.
• Διατηρήστε ένα υγιές βάρος, ιδιαίτερα μετά την εμμηνόπαυση.
• Αποφύγετε την μακρόχρονη ορμονοθεραπεία, η οποία αυξάνει τον κίνδυνο για καρκίνο του μαστού.
• Παραμείνετε σωματικά δραστήριες, τουλάχιστον 30’ τις περισσότερες ημέρες της εβδομάδας.
• Καταναλώνετε τρόφιμα υψηλά σε περιεκτικότητα φυτικών ινών, όπως είναι τα φρέσκα φρούτα, τα λαχανικά και τα δημητριακά.
• Χρησιμοποιείτε ελαιόλαδο γιατί το ελαϊκό οξύ φαίνεται ότι καταστέλλει τη δράση του σημαντικότερου ογκογονιδίου του μαστού.

Φωτεινέας Ανδρέας, Ειδ. Ακτινοθεραπευτής