Κοιλιοκάκη*

• Από Iatropedia

ΚΟΙΛΙΟΚΑΚΗ   (  ΕΝΤΕΡΟΠΑΘΕΙΑ ΑΠΟ ΓΛΟΥΤΕΝΗ )

Τι είναι η κοιλιοκάκη ;

Είναι μία πάθηση του πεπτικού συστήματος που χαρακτηρίζεται από οίδημα του εντέρου και αντίδραση στην γλουτένη :μια πρωτεϊνη που βρίσκεται στα δημητριακά(στο σιτάρι και τα προϊόντα του,το κριθάρι και τη σίκαλη)

Τι την προκαλεί ;

Πιστεύεται οτι ένα εκλυτικό αίτιο όπως ένας ιός ,μία σοβαρή χειρουργική επέμβαση η ένα ιδιαίτερο stress  φέρνουν στην επιφάνεια την προϋπάρχουσα γενετική ευαισθησία και προκαλείται έτσι η φλεγμονή του εντερικού βλεννογόνου μέσω ανοσολογικού μηχανισμού .Εάν πάσχετε απο την νόσο ,τότε είναι πιθανό να υπάρχουν και άλλοι συγγενείς σας όπως γονείς  και  αδέλφια  που να πάσχουν  επίσης χωρίς να το γνωρίζουν ,γιαυτό είναι καλό να τους ενημερώσετε .Δεν πρέπει να συγχέεται πάντως αυτή η πάθηση με την αλλεργία στο σιτάρι και το αλεύρι που έχουν κάποια άλλα άτομα η και εκείνοι που πάσχουν απο την κοιλιοκάκη , στους  οποίους μπορεί να συνυπάρχουν και οι δύο διαταραχές .Μπορεί επίσης να συνυπάρχουν στα άτομα αυτά και παθήσεις του θυρεοειδούς , σακχαρώδης διαβήτης και μία δερματοπάθεια που λέγεται ερπητοειδής δερματίτις με υποτροπιάζοντα πολύμορφα εξανθήματα ,που συνοδεύονται απο έντονο κνησμό η καύσο και ηωζινοφιλία στο αίμα και το υγρό των φυσσαλίδων .(χαρακτηριστικός  ο σχηματισμός ερπητοειδών ομάδων με συμμετρική διάταξη στα άκρα και τον κορμό).

Ποιά είναι τα συμπτώματα της κοιλιοκάκης ;

Τα παιδιά με κοιλιοκάκη παρουσιάζουν βαρειά διάρροια  που τα δυσκολεύει στην ανάπτυξή τους  . Σε μεγαλύτερες ηλικίες βλέπουμε εκτός από τη διάρροια και την παρουσία λίπους στα κόπρανα ακόμα και δυσκοιλιότητα με σκληρά κόπρανα , αέρια και μετεωρισμό (φούσκωμα ) στην κοιλιά , πόνους χαμηλά , ερεθισμό του στομάχου,ελκη (πληγές ) στο στόμα , κάψιμο στο λαιμό ,εύκολη κόπωση , δόντια που σπάζουν εύκολα ,το εξάνθημα που περιγράψαμε προηγουμένως (στα γόνατα ,τους αγκώνες ,τούς γλουτούς ,την πλάτη ), σιδηροπενική αναιμία , οστεοπόρωση και σε σχέση με άλλα άτομα ,συχνότερα κάποια νεοπλάσματα ( αδενοκαρκίνωμα του εντέρου και Τ- λέμφωμα ) .

Πως τίθεται η διάγνωση ;

Εφ όσον υπάρχουν τα συμπτώματα που περιγράψαμε μπορούμε να κάνουμε εξετάσεις στο αίμα , βιοψία λεπτού εντέρου  η και δέρματος απο την προσβεβλημένη περιοχή .Στο αίμα αναζητούμε τα ειδικά αντισώματα : αντιγλιαδινικά (AGA) IgA/G, τα αντισώματα έναντι της ιστικής τρανσγλουταμινάσης  (anti t TG ) και κατά του ενδομυσίου – δηλ.  έναντι του συνδετικού ιστού γύρω απο τις λείες μυϊκές ίνες του εντέρου (anti EMA) .Αν τα αντισώματα είναι θετικά  θα πρέπει να γίνεται και η βιοψία του δωδεκαδακτύλου προ της θεραπείας .

Ποιά είναι η θεραπεία ;

Το κύριο θεραπευτικό μέσο είναι η απαλλαγμένη απο τη γλουτένη δίαιτα ,δηλαδή μία δίαιτα χωρίς  τα δημητριακά που αναφέραμε και τα προιόντα τους .Αντιθέτως τροφές που προέρχονται από ρύζι ή καλαμπόκι ή σόγια  επιτρέπονται αρκεί να μην τους έχουν προσθέσει γλουτένη ,κάτι που συνηθίζεται στη βιομηχανία τροφίμων .
Αν πάντως μείνει κανείς σε δίαιτα απαλλαγμένη από γλουτένη για μερικούς μήνες όχι μόνο νιώθει καλύτερα αλλά και αποδεδειγμένα θεραπεύεται  η βλάβη του βλεννογόνου του εντέρου ,όπως αποδεικνύεται στην επανεξέταση που συνηθίζουμε  να κάνουμε στην κλινική μας.Ετσι ελέγχονται όλα τα συμπτώματα των πασχόντων.Η πρόγνωση είναι στους πιο πολλούς εξαιρετική!

Για πόσο καιρό πρέπει να κάνει  κανείς δίαιτα ;

Οι Αμερικανοί συνηθίζουν να λένε  : “once a celiac , always a celiac ”  κάτι που σημαίνει βέβαια ότι οι πάσχοντες θα πρέπει να απέχουν απο τις τροφές με γλουτένη δια βίου ! Θεραπεία για τις εκδηλώσεις και συμπτώματα της νόσου μπορεί να δοθή, όπως πχ για τη δερματίτιδα και τον κνησμό , για τις ελλείψεις βιταμινών λόγω κακής απορρόφησης (την  έλλειψη  σιδήρου ,ασβεστίου ,βιταμίνης D) ,για τη διάρροια  κλπ.
Ομως η ορθή δίαιτα μπορεί να  μειώσει ακόμη και αυτές τις ανάγκες των πασχόντων .
Επειδή τα άτομα αυτά έχουν συνήθως και δυσανεξία στη λακτόζη των γαλακτοκομικών καλον είναι να λαμβάνεται υπ’ όψιν και αυτό στη δίαιτα.Nα τονίσουμε και πάλι  , οτι αν και η βελτίωση των συμπτωμάτων με δίαιτα χωρίς γλουτένη αρχίζει σε λίγες μόνο εβδομάδες , η σχετική αγωγή δεν πρέπει να σταματά.

Αδαμίδη Σοφία M.D.                                                                 Αδαμίδης Σωτήριος ΜD, PhD
Παθολόγος                                                                         Δ/ντής Α΄Παθολογικής Κλινικής
Ιατρικού  Αθηνών

www.adamidisnet.gr