Οι καινοτόμες θεραπείες συμβάλλουν σημαντικά στην αύξηση της επιβίωσης και την βελτίωση της ποιότητα ζωής των ογκολογικών ασθενών και πλέον οι σχεδόν επτά στους δέκα ασθενείς με καρκίνο επιτυγχάνουν ή και ξεπερνούν τον στόχο της πενταετούς επιβίωσης.
Το 73% του οφέλους επιβίωσης για τους συχνότερα εμφανιζόμενους τύπους καρκίνου οφείλεται στις νέες καινοτόμες θεραπείες που έχουν εισαχθεί τα τελευταία χρόνια. Οι θεραπείες αυτές, σε συνδυασμό με την πρώιμη διάγνωση, έχουν συμβάλλει στον ολοένα αυξανόμενο αριθμό επιβιωσάντων από τη νόσο.
Από σχετική ανάλυση που έγινε στην Ελλάδα για τον αντίκτυπο της Ανοσοογκολογίας σε επτά ογκολογικές ενδείξεις, φάνηκε ότι σε βάθος πενταετίας οι ογκολογικοί ασθενείς στη χώρα μας αναμένεται:
- Να ζήσουν περισσότερο (+34%) και
- Με καλύτερη ποιότητα ζωής (+40%)
Παράλληλα, σε βάθος πενταετίας, το σύστημα υγείας μπορεί να εξοικονομήσει έως και 260 εκατομμύρια ευρώ, σε όρους έμμεσου κόστους. Και αυτό διότι οι ογκολογικοί ασθενείς παραμένουν ενεργοί και παραγωγικοί.
Σημαντικά βήματα
Τις επισημάνσεις αυτές έκανε ο κ. Αντώνης Καρόκης, διευθυντής Εταιρικών Υποθέσεων της MSD Ελλάδας, σε ομιλία του στην επιστημονική διημερίδα της Ελληνικής Ομοσπονδίας Καρκίνου (ΕΛΛΟΚ) για την πρόσβαση στην Εξατομικευμένη Ιατρική.
Ο κ. Καρόκης αναφέρθηκε στα σημαντικά βήματα που έχουν καταγραφεί μέχρι στιγμής στην πολιτική Υγείας για τον καρκίνο στην Ελλάδα, όπως μεταξύ άλλων:
- Η εφαρμογή εθνικών προγραμμάτων προσυμπτωματικού ελέγχου
- Η δημιουργία του Εθνικού Ψηφιακού Προγράμματος για τον καρκίνο
- Οι νέες νομοθεσίες για την παρηγορητική αγωγή και την κατ’ οίκον ογκολογική φροντίδα
Επισήμανε, όμως, πως υπάρχει σημαντικός χώρος για βελτίωση με:
- Τη δημιουργία ενός Εθνικού Σχέδιου Δράσης για τον Καρκίνο
- Την επικείμενη λειτουργία του Εθνικού Μητρώου Νεοπλασιών
- Την αποζημίωση των βιοδεικτών
Παράλληλα, «η χώρα πρέπει να προετοιμαστεί μέχρι το 2025 για την ενσωμάτωση του Κανονισμού (ΕΕ) 2021/2282 που αφορά την αξιολόγηση των τεχνολογιών υγείας (ΗΤΑ) για τα ογκολογικά φάρμακα και να διαχειριστεί τον σημαντικό αντίκτυπο των δημοσιονομικών μέτρων στην πρόσβαση των ασθενών στην ογκολογική φροντίδα».
Η φαρμακευτική δαπάνη
«Η ετήσια φαρμακευτική δαπάνη για το 2023 αναμένεται να ξεπεράσει τα 7,1 δισ. ευρώ. Μέχρι το 2026 προβλέπεται ότι οι ασθενείς και η βιομηχανία θα καλύπτουν το 68% αυτής», είπε. «Η συμμετοχή των ασθενών το 2026 θα αγγίξει το ένα δισεκατομμύριο ευρώ. Επιπλέον, η φαρμακευτική βιομηχανία θα παρέχει μέσω του μηχανισμού αυτόματων επιστροφών το 57% της φαρμακευτικής δαπάνης».
Ωστόσο «η στρατηγική της μεταβίβασης του βάρους της περίθαλψης στους ασθενείς και στη βιομηχανία δεν μπορεί πλέον να συνεχισθεί», πρόσθεσε. «Το ύψος των απαιτούμενων επιστροφών για πολλές θεραπείες που αφορούν σοβαρές παθήσεις, μπορεί να μην είναι πλέον διατηρήσιμο. Το γεγονός αυτό επιτείνει τις ανισότητες στην πρόσβαση των ασθενών ανάλογα με το κανάλι διάθεσης των θεραπειών. Η απουσία ενιαίου προϋπολογισμού αναμένεται να επιβαρύνει δυσανάλογα συγκεκριμένες ομάδες ασθενών – όπως οι ογκολογικοί ασθενείς – που λαμβάνουν τις θεραπείες τους κυρίως από τα νοσοκομεία».
Όπως εξήγησε, για το 2022 το ποσοστό επιστροφών (clawback) των νοσοκομειακών φαρμάκων άγγιξε το 77% της συνολικής κατανάλωσης των φαρμάκων. Κατέστη έτσι ιδιαίτερα δύσκολη η διατήρηση των υπαρχουσών και η εισαγωγή νέων θεραπειών για τους ογκολογικούς ασθενείς.
Μείωση της φαρμακευτικής δαπάνης
«Η χώρα χρειάζεται έναν “οδικό χάρτη” που να στοχεύει στη μείωση της φαρμακευτικής δαπάνης κατά 2 δισ. ευρώ τουλάχιστον την επόμενη τριετία», είπε ο κ. Καρόκης. Και εξήγησε πως αυτό μπορεί να επιτευχθεί με μέτρα όπως:
- Η πλήρης ανάπτυξη του μηχανισμού της ΕΚΑΠΥ για τα νοσοκομειακά φάρμακα
- Η αξιοποίηση και δημοσίευση των δεδομένων δαπάνης, μέσα από ένα Κέντρο Δευτερογενούς Διαχείρισης Δεδομένων Υγείας
- Η υλοποίηση δομικών μεταρρυθμίσεων, όπως ο ψηφιακός φάκελος ασθενή
- Η διασύνδεση βάσεων δεδομένων και δομών υγείας
- Η ανάπτυξη συνταγογραφικών αλγορίθμων και ελέγχου εφαρμογής τους
- Η εντατικοποίηση των διαπραγματεύσεων
Και κατέληξε: «Η αντιμετώπιση των στρεβλώσεων που προκαλούνται από κυβερνητικές επιλογές μπορούν άμεσα να μειώσουν τη νοσοκομειακή φαρμακευτική δαπάνη και τα ύψη των επιστροφών κατά 20%, απελευθερώνοντας τη δυνατότητα εισαγωγής νέων φαρμάκων στο σύστημα υγείας. Η εξυγίανση του Συστήματος Υγείας δεν θα μπορέσει να προχωρήσει, αν δεν εξυγιανθεί ο μηχανισμός χρηματοδότησης όλων των βαθμίδων περίθαλψης».