Οι πρώτες ύλες είναι ζωτικής σημασίας για την ανάπτυξη και παραγωγή ασφαλών και αποτελεσματικών θεραπειών. Όταν η προμήθειά τους υπονομευθεί για οποιονδήποτε λόγο, αυτομάτως κινδυνεύουν τα τελικά φαρμακευτικά προϊόντα στα οποία αυτές χρησιμοποιούνται.
Οποιοδήποτε εμπόδιο στην σύνθετη αλυσίδα παραγωγής ενός φαρμάκου μπορεί να οδηγήσει σε σημαντικές ελλείψεις, όπως απέδειξε και η πρόσφατη πανδημία της COVID-19. Οι παγκόσμιοι περιορισμοί στις μετακινήσεις και τις εξαγωγές αγαθών, είχαν άμεσο αντίκτυπο στην παραγωγή και διακίνηση πρώτων υλών φαρμάκων και τελικών φαρμακευτικών προϊόντων, με το πρόβλημα να εστιάζεται πρωτίστως στα lockdown σε Κίνα και Ινδία.
Η Κίνα είναι μεταξύ των μεγαλύτερων παραγωγών πρώτων υλών φαρμάκων στον κόσμο. Σε μερικές κατηγορίες καλύπτει δυσθεώρητα ποσοστά της παγκόσμιας αγοράς.
Με εξαγωγική δραστηριότητα 4 δισεκατομμυρίων δολαρίων ετησίως, κρατά κυρίαρχη θέση στην παγκόσμια αγορά αντιβιοτικών. Οι εξαγωγές της όσον αφορά τις πρώτες ύλες τους είναι τετραπλάσιες από αυτές των δύο επόμενων κρατών (ΗΠΑ και Ινδία). Σε ορισμένα αντιβιοτικά, όπως οι τετρακυκλίνες, το μερίδιό της στην παγκόσμια αγορά υπερβαίνει το 50%. Το γεγονός αυτό την καθιστά απαραίτητο προμηθευτή της ευρωπαϊκής φαρμακευτικής βιομηχανίας.
Η θέση της είναι ακόμα ισχυρότερη στον τομέα της παρασκευής αμινοξέων: κατέχει τα τρία τέταρτα των παγκόσμιων εξαγωγών (3,5 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως). Είναι ακόμα ο κύριος εξαγωγέας στις κατηγορίες των βιταμινών (2,75 δισεκατομμύρια δολάρια) και των οφθαλμικών παραγόντων (σχεδόν 1 δισεκατομμύριο). Επιπλέον, στις γλυκοσίδες το μερίδιό της στην παγκόσμια αγορά είναι άνω του 80%. Κατέχει επίσης ηγετική θέση στο παγκόσμιο εμπόριο χημικών διαμεσολαβητών για τη φαρμακευτική βιομηχανία.
Συνολικά, το σχεδόν 60% της παγκόσμιας παραγωγής δραστικών ουσιών και των αντίστοιχων γενοσήμων τους πραγματοποιείται σε Κίνα και Ινδία.
Σημαντικές ελλείψεις
Σχεδόν μοιραία λοιπόν στη διάρκεια της πανδημίας, αλλά και μετά το τέλος της, παρατηρήθηκαν σημαντικές ελλείψεις σε βασικά φάρμακα στην Ευρώπη. Σε αυτά συμπεριλαμβάνονται:
- Αντιβιοτικά
- Αναισθητικά
- Αναλγητικά κ.ά.
Το γεγονός αυτό ανέδειξε τη σημασία που έχει να επανέλθει η παραγωγή των πρώτων υλών των φαρμάκων επί ευρωπαϊκού εδάφους.
Επένδυση – ορόσημο στην Τρίπολη
Αφουγκραζόμενη αυτή την ζωτική ανάγκη, η φαρμακοβιομηχανία DEMO πραγματοποιεί επένδυση-ορόσημο στην Τρίπολη. Κατασκευάζει δύο μονάδες παραγωγής πρώτων υλών φαρμάκων χημικής προέλευσης και τρεις μονάδες παραγωγής τελικού προϊόντος.
Είναι η πρώτη φορά που θα παραχθούν πρώτες ύλες φαρμάκων σε ελληνικό έδαφος. Πόσο μάλλον που, όταν ολοκληρωθούν, οι παραγωγικές εγκαταστάσεις της Τρίπολης θα συγκαταλέγονται μεταξύ των τριών μεγαλύτερων μονάδων παραγωγής πενικιλινούχων και ογκολογικών φαρμάκων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Οι μονάδες αυτές σε πλήρη λειτουργία θα μπορούν να καλύψουν το 34% των αναγκών της ΕΕ σε πενικιλινούχα φάρμακα και το 35% σε ογκολογικά, στα φάρμακα που θα παράγουν. Με τον τρόπο αυτό:
- Διασφαλίζεται η προσβασιμότητα σε φάρμακα
- Ενισχύεται η εγχώρια φαρμακοβιομηχανία
- Επιτυγχάνεται η φαρμακευτική επάρκεια και αυτονομία της Ευρώπης σε αυτούς τους ζωτικούς τομείς
Ωστόσο σημαντικά οφέλη υπάρχουν και στην τοπική και εθνική οικονομία, καθώς και στην απασχόληση. Η επένδυση που πραγματοποιεί η DEMO στην Τρίπολη, αρχικά θα οδηγήσει στη δημιουργία εκατοντάδων νέων θέσεων εργασίας στην περιοχή της Αρκαδίας. Αυτές σταδιακά θα αυξάνονται έως ότου, σε πλήρη λειτουργία σε βάθος δεκαετίας, θα έχουν δημιουργηθεί πάνω από 1.000 άμεσες και έμμεσες θέσεις.
Μεταξύ αυτών συμπεριλαμβάνονται σχεδόν 100 επιστήμονες οι οποίοι θα εργαστούν για την ανάπτυξη και παραγωγή δραστικών πρώτων υλών για νοσοκομειακή χρήση.
Εξελιγμένες μέθοδοι
Στις νέες μονάδες θα εφαρμοστούν εξελιγμένες μέθοδοι ανάλυσης για τον έλεγχο ποιότητας των εργοστασίων παραγωγής και των προϊόντων που θα παράγονται. Θα εφαρμοστούν επίσης οι νεότερες προδιαγραφές από τις διεθνείς φαρμακοποιίες και το Διεθνές Συμβούλιο Εναρμόνισης (ICH) για τα τεχνικά χαρακτηριστικά των φαρμάκων ανθρώπινης χρήσης.
Το παραγωγικό campus της DEMO στην Τρίπολη βρίσκεται σε προχωρημένο κατασκευαστικό στάδιο. Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα της εταιρείας, η α’ φάση υλοποίησης ολοκληρώνεται το 2025. Το σπουδαίο αυτό έργο υλοποιείται στο πλαίσιο της ευρύτερης αναπτυξιακής στρατηγικής της DEMO. Εντάσσεται στο επενδυτικό πλάνο 2021-2027 της εταιρείας, το οποίο είναι το μεγαλύτερο του κλάδου.
Φωτογραφία: iStock