7 μύθοι για την ψωρίαση και η αλήθεια γι’ αυτούς, σύμφωνα με έναν καθηγητή Δερματολογίας

Περισσότερο από το 2% του ελληνικού πληθυσμού (πάνω από 200.000 άνθρωποι) πάσχουν από ψωρίαση, μία χρόνια, φλεγμονώδη δερματοπάθεια, η οποία χαρακτηρίζεται από την παρουσία ερυθρών πλακών που καλύπτονται από «ασημένια»  λέπια.

Μολονότι η πάθηση είναι τόσο συχνή, περιβάλλεται από πολλούς μύθους που δείχνουν ιδιαίτερα ανθεκτικοί στον χρόνο. Ο ομότιμος καθηγητής Δερματολογίας Δημήτρης Ρηγόπουλος, διευθυντής του Δερματολογικού Τμήματος του Νοσοκομείου Υγεία, ξεδιαλύνει επτά από τους σημαντικότερους.

Μύθος 1ος: Η ψωρίαση είναι κληρονομική

Η αλήθεια: Δεν είναι κληρονομικό νόσημα, έχει μόνο κληρονομική προδιάθεση. Αυτό πρακτικά σημαίνει πως οι πιθανότητες να εκδηλωθεί, αναλόγως με το αν πάσχουν οι γονείς ή όχι, είναι:

• 4% όταν οι γονείς δεν έχουν ψωρίαση
• 28% όταν πάσχει ο ένας γονιός
• 65% όταν πάσχουν και οι δύο γονείς
• 84% όταν πάσχουν οι γονείς και ένας/μία αδελφός/αδελφή

Επιπλέον, στους πανομοιότυπους (μονοζυγωτικούς) διδύμους οι πιθανότητες είναι 65-70%. Στους διζυγωτικούς διδύμους είναι 15-20%.

Μύθος 2ος: Είναι μεταδοτικό νόσημα

Η αλήθεια: Η σύγχυση οφείλεται σ την ονομασία του νοσήματος και την ηχητική ομοιότητα με την ψώρα. Η ψώρα είναι μεταδοτικό νόσημα το οποίο οφείλεται στο ομώνυμο άκαρι. Η ψωρίαση, όμως,  είναι αυτοάνοση πάθηση, δηλαδή οφείλεται σε υπερλειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος του ιδίου του ασθενούς. Επομένως, δεν είναι μεταδοτική.

Μύθος 3ος: Οφείλεται στο στρες

Η αλήθεια: Το στρες δεν είναι η αιτία της ψωρίασης (σε τέτοια περίπτωση τα φάρμακα εναντίον του θα ήταν μια καλή θεραπευτική επιλογή, γεγονός απολύτως αναληθές). Είναι απλώς ένας από τους εκλυτικούς παράγοντες. Οι εκλυτικοί παράγοντες συμβάλλουν στην εμφάνισή της σε ασθενεςί με προδιάθεση γι’ αυτήν. Εκτός από το στρες, άλλοι εκλυτικοί παράγοντες είναι:

• Λοιμώξεις (κυρίως σε παιδιά)
• Φάρμακα (π.χ. β-αναστολείς, λίθιο, ανθελονοσιακά, ιντερφερόνη)
• Ενδοκρινικοί (ορμονικοί) παράγοντες
• Εποχιακοί παράγοντες (χειμώνας/επιδείνωση, καλοκαίρι/βελτίωση)
• Τα ηλιακά εγκαύματα (αντιθέτως, η ήπια ηλιοθεραπεία βοηθάει)
• Οι τραυματισμοί

Μύθος 4ος: Η ψωρίαση αφορά μόνον το δέρμα

Η αλήθεια: Δεν ισχύει σε όλες τις περιπτώσεις, αλλά στους ασθενείς οι οποίοι μπορεί να έχουν μία ήπια εμφάνιση της νόσου, επί μακρό χρονικό διάστημα. Ωστόσο η ψωρίαση συνδέεται με πολλά άλλα νοσήματα (συννοσηρότητες), όπως η παχυσαρκία, ο διαβήτης, η υπέρταση κ.λπ. Στην πραγματικότητα θεωρείται πλέον συστηματικό νόσημα, στην αντιμετώπιση του οποίου παίζει σημαντικό ρόλο η έγκαιρη προσέλευση στον δερματολόγο ιατρό.

Μύθος 5ος: Έχει μία ενιαία μορφή σε όλους τους ασθενείς

Η αλήθεια: Το νόσημα έχει διάφορες μορφές εκδήλωσης, άλλες τυπικές και άλλες όχι. Πιο συχνές μορφές είναι:

• Η ψωρίαση κατά πλάκας
• Αυτή του τριχωτού της κεφαλής
• Αυτή των νυχιών
• Η ανάστροφη (των πτυχών)
• Η σταγονοειδής και των παλαμών –πελμάτων
• Η ψωριασική αρθρίτιδα

Λιγότερο συχνές μορφές είναι η ερυθροδερμική, η φλυκταινώδης και η ακροφλυκταίνωση.

Μύθος 6ος: Η ψωρίαση δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί

Η αλήθεια: Παρότι η ασθένεια μπορεί σε κάποιες περιπτώσεις να υφεθεί από μόνη της (ιδίως σε πολύ ήπιες μορφές), η πλήρης εξάλειψή της δεν φαίνεται να είναι δυνατή. Αυτό όμως δεν σημαίνει πως δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί. Αντιθέτως, είναι απολύτως εφικτό,  με τις κατάλληλες θεραπευτικές επιλογές, να επιτευχθεί σχεδόν πλήρης καταστολή του νοσήματος. Για το χρονικό διάστημα, δε, στο οποίο ο ασθενής ακολουθεί τις οδηγίες του γιατρού του, ενδεχομένως και μόνιμα. Είναι σαν τον διαβήτη, τον οποίο μπορούν οι ασθενείς να ελέγξουν με την κατάλληλη αγωγή, την οποία λαμβάνουν χρονίως.

Μύθος 7ος: Η ψωρίαση δεν προσβάλει τα παιδιά

Η αλήθεια: Φυσικά και προσβάλλει παιδιά και μάλιστα δεν είναι σπάνια, αν και τα επιδημιολογικά δεδομένα είναι περιορισμένα. Υπολογίζετε ότι το 20% των ενηλίκων ασθενών, παρουσίασαν το νόσημα ήδη πριν τα 20 τους χρόνια. Υπάρχουν μελέτες, οι οποίες υπολογίζουν την συχνότητα στο:

• 0,9% σε παιδιά 0-9 ετών
• 1,37% σε παιδιά-εφήβους 10-19 ετών

Η κλινική εικόνα στις ηλικίες αυτές, μπορεί να διαφέρει από αυτήν στους ενήλικες ασθενείς, τόσο όσον αφορά την κατανομή των βλαβών, όσο και τις εκδηλώσεις. Η θεραπευτική αντιμετώπιση της παιδιατρικής ψωρίασης είναι αρκετά «προκλητική» για τον δερματολόγο, ο οποίος θα πρέπει να διαχειριστεί ειδικές παραμέτρους του παιδιατρικού πληθυσμού (λ.χ. τη συμμόρφωση των παιδιών στις θεραπείες).

Φωτογραφία: iStock