Ακμή: Πώς μπορούν να βελτιώσουν το δέρμα τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα
Η διατροφή μπορεί να βοηθήσει σημαντικά τους ασθενείς με ακμή να διαχειριστούν τη δερματοπάθειά τους, καθώς ορισμένα θρεπτικά συστατικά περιορίζουν τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων της, σύμφωνα με ολοένα περισσότερες κλινικές μελέτες.
Μία από τις πιο πρόσφατες δημοσιεύθηκε στην ιατρική επιθεώρηση Journal of Cosmetic Dermatology. Όπως έδειξε, η υιοθέτηση της μεσογειακής διατροφής και η λήψη συμπληρωμάτων ωμέγα-3 λιπαρών οξέων μπορεί να οδηγήσει στην ύφεσή τους σε ασθενείς με ήπια έως μέτριας σοβαρότητας ακμή, μειώνοντας τόσο τις φλεγμονώδεις όσο και τις μη φλεγμονώδεις βλάβες.
Η μελέτη έδειξε, επίσης, ότι τα αυξημένα επίπεδα των ωμέγα-3 λιπαρών οξέων οδηγούν σε καλύτερη ποιότητα ζωής, λόγω της βελτιωμένης εμφάνισης του δέρματος.
«Η ακμή είναι μια παρεξηγημένη νόσος. Εσφαλμένα θεωρείτε από τους περισσότερους ως μία εφηβική δερματοπάθεια, ενώ αποτελεί έναν από τους πιο συνηθισμένους λόγους που επισκέπτονται ενήλικες 20 έως 40 ετών τους δερματολόγους», αναφέρει ο δερματολόγος-αφροδισιολόγος δρ Χρήστος Στάμου.
Όπως εξηγεί, δεδομένα κλινικών δοκιμών έχουν δείξει ότι ακμή έχουν:
- Περίπου οι μισές γυναίκες ηλικίας 20-29 ετών
- Το 33% στις ηλικίες 30-39 ετών
- Το 25% στις ηλικίες 40-49 ετών
Η δερματοπάθεια εκδηλώνεται με διάφορους τύπους βλαβών στο πρόσωπο, τους βραχίονες, τον κορμό και την πλάτη. «Είναι μια πολύπλοκη κατάσταση, στην εμφάνιση της οποίας συμβάλλουν γενετικοί, ορμονικοί, και περιβαλλοντικοί παράγοντες», λέει ο δρ Στάμου. «Η κλινική βαρύτητα και η διάρκειά της εξαρτάται από συνδυασμό συνιστωσών, όπως η φροντίδα του δέρματος, οι ρύποι, επαγγελματικοί παράγοντες, το κλίμα και τα ψυχοκοινωνικά προβλήματα».
Επιβαρυντικά και καταπραϋντικά τρόφιμα
Για την αντιμετώπιση της ακμής υπάρχουν πολλές διαθέσιμες θεραπείες. Ωστόσο οι επιστήμονες αγωνίζονται να βρουν νέους, εναλλακτικούς και συμπληρωματικούς τρόπους αντιμετώπισης, ιδίως για ασθενείς με σοβαρές κλινικές εκδηλώσεις, ώστε να αποφευχθεί η ταλαιπωρία τους και να περιοριστούν οι δερματικές αλλά και οι ψυχολογικές επιπτώσεις.
Η διατροφή έχει καταλυτικό ρόλο σε αυτή την προσπάθεια. Έχει βρεθεί ότι την ακμή επηρεάζουν αρνητικά ορισμένες διατροφικές επιλογές, όπως:
- Τα εξαιρετικά επεξεργασμένα τρόφιμα, με πρόσθετα εξευγενισμένα σάκχαρα και κορεσμένα λιπαρά
- Το αγελαδινό γάλα και γενικά τα γαλακτοκομικά προϊόντα
Στον αντίποδα, υπάρχουν διατροφικές παρεμβάσεις με θρεπτικά συστατικά που καταλαγιάζουν τη σοβαρότητα της ακμής.
Η νέα μελέτη
Ερευνητές από το Νοσοκομείο του Πανεπιστημίου Ludwig Maximilian του Μονάχου, διεξήγαγαν μελέτη για να αξιολογήσουν τα επίπεδα του εικοσιπενταενοϊκού οξέος (EPA) και του δοκοσαεξανοϊκού οξέος (DHA) σε ασθενείς με ακμή. Οι ουσίες αυτές είναι οι δύο σημαντικότεροι εκπρόσωποι των ωμέγα-3 λιπαρών οξέων.
Οι ερευνητές ήθελαν επίσης να εξετάσουν την επίδραση των διατροφικών παρεμβάσεων και των συμπληρωμάτων στη βαρύτητα της νόσου. Έτσι, ενέταξαν στη μελέτη τους 60 ασθενείς οι οποίοι δεν λάμβαναν έπαιρναν φάρμακα για την ακμή.
Οι εθελοντές ακολούθησαν επί 16 εβδομάδες μία μεσογειακή διατροφή, πλούσια σε θρεπτικά συστατικά, η οποία έδινε έμφαση:
- Στα εποχιακά λαχανικά και φρούτα
- Στους ξηρούς καρπούς
Τους ζητήθηκε επίσης να ετοιμάζουν τα γεύματά τους στο σπίτι και να περιορίσουν τα υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα, τα γαλακτοκομικά προϊόντα και το κρέας.
Οι συμμετέχοντες λάμβαναν επίσης δύο διαφορετικές δόσεις συμπληρώματος ωμέγα-3 λιπαρών οξέων, που προέρχονταν από φύκια. Οι επιστήμονες αξιολόγησαν την ακμή τους πριν αρχίσει η μελέτη και κατόπιν την 6η, τη 12η και τη 16 εβδομάδα.
Τα ευρήματα
Όπως διαπίστωσαν, κατά την έναρξη της μελέτης το 98,3% των ασθενών είχαν έλλειμμα των δύο ωμέγα-3 λιπαρών οξέων (EPA και DHA). Μετά από 16 εβδομάδες, όμως, ο μέσος δείκτης τους αυξήθηκε σημαντικά, από 4,9% σε 8,3%.
Ταυτοχρόνως, παρατηρήθηκε σημαντική μείωση στον αριθμό των φλεγμονωδών και μη φλεγμονωδών δερματικών βλαβών που προκαλούσε η ακμή. Η βελτίωση ήταν θεαματικότερη μετά από περίπου 40 ημέρες, όταν αυξήθηκε η δόση των συμπληρωμάτων.
Αναλύοντας τη διατροφή τους, οι επιστήμονες θεώρησαν ως πιο ωφέλιμα:
- Τα λαχανικά
- Τα φρούτα
- Τους ξηρούς καρπούς
- Τα δημητριακά ολικής αλέσεως
Αντιθέτως, ως πιο επιβαρυντικοί παράγοντες για την ακμή αναδείχθηκαν:
- Η ραφιναρισμένη ζάχαρη
- Το αλκοόλ
- Η σοκολάτα
- Το αγελαδινό γάλα
- Τα κορεσμένα λίπη
Τέλος, διαπιστώθηκε ότι ακόμα και μια μικρή κλινική βελτίωση είχε σημαντικό θετικό αντίκτυπο στην ποιότητα ζωής. Όσο πιο σοβαρά, δε, ήταν τα συμπτώματα που προκαλούσε η ακμή, τόσο μεγαλύτερη ήταν αυτή η βελτίωση.
Τέσσερις πυλώνες
«Η θεραπεία της ακμής βασίζεται σε τέσσερις πυλώνες: στην προσωπική φροντίδα περιποίησης της επιδερμίδας, στις επιλογές του τρόπου ζωής, στη φαρμακευτική αγωγή και στις θεραπείες που στηρίζονται στην ιατρική τεχνολογία», τονίζει ο δρ Στάμου.
Εναλλακτικά ή σε συνδυασμό με τη φαρμακευτική αγωγή, η φωτοθεραπεία έχει αποδειχθεί ότι είναι μια εξαιρετική επιλογή. Μελέτες έχουν δείξει ότι το ορατό φως που εκπέμπουν τα μηχανήματα αυτά, ειδικά το μπλε, έχει σημαντική επίδραση στις φλεγμονώδεις βλάβες ακμής και είναι επαρκής για τη θεραπεία της νόσου. Επιπλέον, ο συνδυασμός ακτινοβολίας μπλε-κόκκινου φωτός φέρνει ακόμα καλύτερα αποτελέσματα.
Η φωτοδυναμική θεραπεία χρησιμοποιείται ακόμη και σε οζώδη και σε κυστική ακμή, με εξαιρετικά αποτελέσματα.
Για τις ουλές, υπάρχει θεραπεία με laser. Τα μη επεμβατικά laser αφαιρούν ομοιόμορφα τα επιφανειακά τμήματα της επιδερμίδας, ενώ τα επεμβατικά laser Co2 προκαλούν ελεγχόμενη εξάχνωση ιστού και ενεργοποιούν την ανάπλαση του δέρματος, προσφέροντας τελικά εξάλειψη των σημαδιών και λείανση των ουλών.
«Η διατροφή πράγματι συμμετέχει στην επιδείνωση των συμπτωμάτων αλλά και στην ύφεσή τους. Εάν η μελέτη επιβεβαιωθεί και από επόμενες, τότε θα έχουμε αποκτήσει άλλο ένα σύμμαχο στην καταπολέμηση της ακμής», καταλήγει ο δρ Στάμου.
Φωτογραφία: iStock