Η ακμή τείνει να επιδεινώνεται τον χειμώνα, κυρίως λόγω της ξηρότητας της ατμόσφαιρας και της παραμονής σε εσωτερικούς χώρους με κεντρική θέρμανση που αφυδατώνει το δέρμα. Καθώς, όμως, πλησιάζουν οι γιορτές, πολλοί πάσχοντες επιθυμούν να αποκτήσουν γρήγορα πιο καθαρό δέρμα.
Για να επιτευχθεί αυτό είναι απαραίτητη η προσαρμογή τόσο της φροντίδας της επιδερμίδας, όσο και της αγωγής που ακολουθούν, αναφέρει ο δερματολόγος-αφροδισιολόγος δρ Χρήστος Στάμου.
Όπως εξηγεί, οι ιδιαίτερες κλιματικές συνθήκες του χειμώνα (κρύο, άνεμος, βροχή, έλλειψη υγρασίας κ.λπ.) είναι σκληρές για το δέρμα. Ουσιαστικά η έκθεση στο κρύο υποβάλλει το δέρμα σε μία μορφή στρες, το οποίο αυξάνει τη φλεγμονή. Αυτό έχει ως συνέπεια οι πάσχοντες από ακμή (ή οποιαδήποτε άλλη χρόνια φλεγμονώδη δερματοπάθεια) να βλέπουν το δέρμα τους να επιδεινώνεται.
Αυτό συμβαίνει κυρίως κατά την έναρξη του χειμώνα και έως ότου προσαρμοστεί ο οργανισμός τους στις νέες καιρικές συνθήκες. Η περίοδος προσαρμογής συμπίπτει με τα Χριστούγεννα.
Πρόσφατη μελέτη στις ΗΠΑ έδειξε ότι, σε σύγκριση με το καλοκαίρι, τα ποσοστά μέτριας έως σοβαρής ακμής αυξάνονται τον χειμώνα κατά 11%. Οι αιτίες αυτής της επιδείνωσης είναι πολλές. Ρόλο παίζουν:
- Η υπερβολική ξηρότητα του δέρματος, που μειώνει την ικανότητά του να καταπολεμά τις βακτηριακές λοιμώξεις
- Η αφυδάτωση του δέρματος, που αναγκάζει τον οργανισμό να παράγει περισσότερη από την αναγκαία ποσότητα σμήγματος, για να το κρατήσει ενυδατωμένο και ελαστικό.
Ωστόσο η υπερέκκριση σμήγματος μπορεί να «παγιδεύσει» τα νεκρά δερματικά κύτταρα, να αποφράξει τους πόρους και να ευνοήσει την ανάπτυξη βακτηρίων. Όλ’ αυτά έχουν ως συνέπεια να επιδεινώνεται η ακμή.
Τα ceramides και η βιταμίνη D
Ένας άλλος παράγοντας που παίζει ρόλο είναι το γεγονός ότι το δέρμα με ακμή έχει μειωμένη λειτουργία του επιδερμικού φραγμού. Ο φραγμός αυτός αποτελεί το πρώτο στρώμα άμυνας του δέρματος και αποτελείται κυρίως από κεραμίδια (ceramides), χοληστερόλη και απαραίτητα λιπαρά οξέα.
Η μελέτη έδειξε ότι τα κεραμίδια της κερατίνης στοιβάδας του δέρματος παρουσιάζουν εποχιακή διακύμανση. Επιπλέον, το δέρμα με ακμή έχει συνολικά χαμηλότερα επίπεδα κεραμιδίων, κυρίως τους χειμερινούς μήνες. Αυτό διεγείρει τις απώλειες νερού από την επιδερμίδα των ασθενών και ευνοεί την ξηροδερμία.
Οι συνθήκες που επικρατούν το χειμώνα επηρεάζουν επίσης τα επίπεδα της βιταμίνης D. Η παραμονή σε εσωτερικούς χώρους, οι λιγότερες ημέρες με ηλιοφάνεια και η μειωμένη έκθεση στον ήλιο μειώνουν την παραγωγή της.
Όσοι, όμως, έχουν χαμηλότερα επίπεδα της συγκεκριμένης βιταμίνης είναι πιο επιρρεπείς στην ανάπτυξη ακμής. Και αυτό διότι η πτώση του ανοσοποιητικού που προκαλεί η έλλειψή της, δυσχεραίνει την αντιμετώπιση των επιθέσεων από βακτήρια που προκαλούν την δερματοπάθεια.
Τι μπορείτε να κάνετε
Είναι σαφές ότι η προστασία του δέρματος με ακμή τον χειμώνα είναι απαραίτητη. Για να το επιτύχετε, συνιστώνται τα εξής:
- Μην αγγίζετε το πρόσωπό σας με τα χέρια. Η συμβουλή αυτή ισχύει καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, διότι τα βρώμικα χέρια μπορεί να γίνουν αιτία μεταφοράς μολυσματικών παραγόντων στο δέρμα.
- Να κάνετε απαλό καθαρισμό. Να χρησιμοποιείτε πιο ήπιο καθαριστικό προϊόν από εκείνο που χρησιμοποιούσατε το καλοκαίρι. Να μην το χρησιμοποιείτε συχνότερα από δύο φορές ημερησίως.
- Να ενυδατώνετε το δέρμα σας με τα κατάλληλα προϊόντα. Κατάλληλα είναι όσα προορίζονται για δέρμα επιρρεπές στην ακμή (θα αναγράφουν «μη φαγεσωρογόνα») και όχι οι παχιές, κρεμώδεις ενυδατικές κρέμες. Καλό είναι να χρησιμοποιούνται προϊόντα χωρίς λιπαρά στοιχεία, τα οποία περιέχουν ουσίες (όπως το υαλουρονικό οξύ) οι οποίες συμβάλλουν στην θωράκιση της υγρασίας.
- Να επιλέγετε προσεκτικά τον χρόνο της ενυδάτωσης. Η εφαρμογή του ενυδατικού προϊόντος πρέπει να γίνεται αμέσως μετά το πλύσιμο του δέρματος (προσώπου και σώματος), ούτως ώστε η υγρασία να παγιδεύεται και οι ερεθισμοί να υποχωρούν.
- Να εφαρμόζετε ήπια απολεπιστικά προϊόντα, για την απομάκρυνση των νεκρών κυττάρων
- Να φοράτε καθημερινά αντηλιακό προϊόν στα εκτεθειμένα σημεία του δέρματος
Απαραίτητη είναι ακόμα η προσαρμογή της θεραπευτικής αγωγής. Τα τοπικά φάρμακα που συνιστώνται για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων της ακμής, στεγνώνουν το δέρμα. Η αποφυγή αυτών και/ή η χρήση τους μόνο στο σημείο του προβλήματος και όχι στο σύνολο του δέρματος προλαμβάνει την ξηρότητά του και τις εξάρσεις, βελτιώνοντας την όψη του, αναφέρει ο κ. Στάμου.
Η διατροφή, το στρες και ο ύπνος
Όσο πλησιάζουμε στις γιορτές, οι πάσχοντες από ακμή ή εκείνοι που έχουν την τάση να την εμφανίσουν θα πρέπει να προσέξουν και τη διατροφή τους, τονίζει ο κ. Στάμου.
Η ζάχαρη, οι υδατάνθρακες και τα γαλακτοκομικά ενοχοποιούνται για έξαρση της δερματοπάθειας. Εν τούτοις, την μεγαλύτερη προσοχή πρέπει να δώσουν στην κατανάλωση αλκοόλ, διότι μπορεί να επηρεάσει την ισορροπία ορισμένων ορμονών και να οδηγήσει στην ακμή. Οι ορμόνες αυτές είναι:
- Η οιστραδιόλη
- Η τεστοστερόνη
- Η ωχρινοτρόπος ορμόνη
Το αλκοόλ προκαλεί επίσης μειωμένη ανοσολογική απόκριση, οπότε είναι πιθανότερη μια μόλυνση από βακτήρια που ευθύνονται για την έξαρση των συμπτωμάτων. Επίσης, μπορεί μέσω της αυξημένης διούρησης να προκαλέσει αφυδάτωση, η οποία προκαλεί υπερέκκριση σμήγματος.
Επειδή, όμως, είναι δύσκολο να αποφευχθεί τελείως η κατανάλωσή του καλό είναι όσοι έχουν τάση για ακμή να καταναλώνουν περισσότερο νερό.
Τέλος, οι πάσχοντες από ακμή πρέπει να έχουν υπόψη τους ότι τόσο το άγχος όσο και ο ελλιπής ύπνος αποτελούν αιτίες επιδείνωσης της ακμής.
«Για ένα καθαρό, λοιπόν, δέρμα στις γιορτές, πρέπει να προσαρμόσουν τη φροντίδα του δέρματός τους, αλλά και την αγωγή υπό την καθοδήγηση του θεράποντος ιατρού, να προσέξουν τη διατροφή, να ελέγξουν την ποσότητα του αλκοόλ που θα καταναλώσουν, να βρουν τρόπους να ελέγξουν το άγχος τους και να κοιμούνται επαρκώς», συνοψίζει ο κ. Στάμου.
Φωτογραφία: iStock