Πώς επηρεάζει ο ήλιος τα μαλλιά και το δέρμα του κεφαλιού

Αν θέλετε να έχετε όμορφα και υγιή μαλλιά, πρέπει να τα φροντίζετε το καλοκαίρι και να τα προστατεύετε από τον ήλιο, ακριβώς όπως κάνετε με το δέρμα σας. Ειδάλλως μέχρι να τελειώσουν οι διακοπές σας θα τα κοιτάτε και δεν θα τα αναγνωρίζετε.

Δυστυχώς, οι περισσότεροι άνθρωποι δεν λαμβάνουν κανένα μέτρο για την προστασία τους. Ωστόσο όταν τα μαλλιά εκτίθενται στον ήλιο, χάνουν τα προστατευτικά έλαια που αποτρέπουν βλάβες της κυτταρικής δομής τους. Επιπλέον, γίνονται ξηρά και εύθραυστα.

Η επίδραση του ήλιου μπορεί να οδηγήσει και στην αραίωσή τους, αφού οι ακτίνες του μπορούν να προκαλέσουν αλλαγή στον κύκλο ανάπτυξης της τρίχας.

«Ο ήλιος έχει ευεργετικές επιδράσεις αλλά και καταστροφικές συνέπειες. Από τα πρώτα χρόνια της ζωής μας, μαθαίνουμε να προστατεύουμε το δέρμα από τις υπεριώδεις ακτίνες του. Ξεχνάμε όμως να φροντίζουμε το δέρμα του κεφαλιού και τα μαλλιά μας», λέει ο δερματολόγος-αφροδισιολόγος δρ Χρήστος Στάμου.

Όπως εξηγεί, με την πάροδο του χρόνου οι βλάβες που προκαλεί ο ήλιος στις ίνες της τρίχας γίνονται εμφανείς. Η ξηρότητα, η μειωμένη αντοχή, η τραχιά υφή, η απώλεια του χρώματος, η μειωμένη λάμψη και ελαστικότητα και η ευθραυστότητα είναι μερικές μόνο από τις πιθανές συνέπειες στα μαλλιά.

Αντίστοιχα, το τριχωτό της κεφαλής μπορεί να υποστεί ηλιακά εγκαύματα, όπως οποιαδήποτε άλλη περιοχή του δέρματος. Μακροπρόθεσμα, δε, απειλείται από τις ίδιες επικίνδυνες συνέπειες (π.χ. καρκίνος) με το υπόλοιπο δέρμα. Ιδιαίτερα ευάλωτες είναι οι περιοχές όπου υπάρχει αραίωση ή απώλεια των μαλλιών (και φυσικά ολόκληρο το κεφάλι σε όσους το ξυρίζουν).

«Ο χρόνος που χρειάζεται ο ήλιος για να προκαλέσει βλάβες στο απροστάτευτο δέρμα του κεφαλιού, είναι λιγότερος από 15 λεπτά», προειδοποιεί ο δρ Στάμου.

Επιδράσεις στα μαλλιά

Οι επιπτώσεις της υπεριώδους ακτινοβολίας (UV) του ηλίου αρχίζουν (αλλά δεν τελειώνουν) με τη φλεγμονή. Η χρόνια φλεγμονή που προκαλείται στο δέρμα από την UV, ασκεί έμμεσες βλαβερές επιδράσεις στην ανάπτυξη της τρίχας.

Η UVB ευθύνεται για την απώλεια πρωτεϊνών της τρίχας. Μπορεί να προκαλέσει απόπτωση στον ανώτερο θύλακά της και να ασκήσει είτε διεγερτικές είτε ανασταλτικές επιδράσεις, αναλόγως με το μήκος κύματος. Η UVA ευθύνεται για τις αλλαγές στο χρώμα. Αυτές εξαρτώνται από τον τύπο της τρίχας και είναι πιο έντονες στα ανοικτόχρωμα μαλλιά. Επιπλέον, οι UVA και UVB μαζί:

• Προκαλούν οξειδωτική βλάβη στο DNA
• Ασκούν κυτταροτοξική δράση στα τριχοθυλάκια
• Μειώνουν τον πολλαπλασιασμό και προάγουν την απόπτωση των κερατινοκυττάρων σε ορισμένα τμήματα της τρίχας
• Διεγείρουν την καταγενή φάση της ανάπτυξης της τρίχας (είναι το στάδιο της εξασθένησής της και της «προετοιμασίας» της για την πτώση της)

Το δέρμα του κεφαλιού

Ο ήλιος επιδρά και στο δέρμα του κεφαλιού. Οι ασθενείς συχνά αναφέρουν επαναλαμβανόμενα επεισόδια ηλιακού εγκαύματος στο τριχωτό ή επιδείνωση ορισμένων δερματοπαθειών στον ήλιο. Επιπλέον, μπορεί να παρουσιαστούν στο δέρμα του κεφαλιού φωτοευαίσθητες δερματοπάθειες όπως:

• Το ενδογενές έκζεμα που επιδεινώνεται από το φως
• Η δερματομυοσίτιδα
• Ο δερματικός ερυθηματώδης λύκος

Ένα άλλο πρόβλημα είναι η ροδόχρους ακμή του τριχωτού της κεφαλής. Αυτή επηρεάζει τους ανθρώπους που έχουν φαλάκρα ή πολύ αραιά μαλλιά.

10-30 λεπτά την ημέρα

Όλ’ αυτά όμως δεν σημαίνουν ότι πρέπει να αποφεύγουμε εντελώς τον ήλιο. Αντιθέτως, η λελογισμένη έκθεση είναι απαραίτητη, διότι ο ήλιος είναι σημαντικός για την υγεία μας, τονίζει ο δρ Στάμου.

Το κύριο όφελός του είναι η διέγερση της παραγωγής βιταμίνης D στο δέρμα. Η βιταμίνη D διεγείρει την ανάπτυξη των κυττάρων και διατηρεί το δέρμα και τα μαλλιά υγιή. Γι’ αυτό τον λόγο η έλλειψή της μπορεί να προκαλέσει απώλεια των μαλλιών.

Ωστόσο τα οφέλη αυτά επιτυγχάνονται με έκθεση στον ήλιο που ιδανικά πρέπει να περιορίζεται σε 10-30 λεπτά την ημέρα.

Τι μπορείτε να κάνετε

Ο δρ Στάμου έχει μερικές συμβουλές για να προστατεύσετε τα μαλλιά και το δέρμα του κεφαλιού σας από τον ήλιο, ιδίως αν ήδη έχουν αρχίσει να αναπτύσσουν βλάβες:

• Να καλύπτετε τα μαλλιά και το κεφάλι σας όταν βγαίνετε σε υπαίθριους χώρους. Να φοράτε καπέλο με φαρδύ γείσο ή ένα μαντήλι
• Αγοράστε σπρέι αντηλιακής προστασίας ειδικά σχεδιασμένο για τα μαλλιά και το κεφάλι. Βεβαιωθείτε ότι δεν λιπαίνει τα μαλλιά
• Να αλλάζετε τακτικά τη χωρίστρα σας. Με αυτή την κίνηση ο ήλιος δεν θα προσβάλλει μονίμως την ίδια περιοχή του τριχωτού της κεφαλής.
• Ενισχύστε την υγρασία των μαλλιών. Βοηθήστε στην αναδόμηση των ξηρών και κατεστραμμένων από τον ήλιο μαλλιών, χρησιμοποιώντας λάδι ή μάσκες μαλλιών.

Φωτογραφία: iStock