Μία στις δέκα γυναίκες, ηλικίας συνήθως 30-50 ετών, και αρκετοί άνδρες εμφανίζουν κοκκίνισμα στο κέντρο του προσώπου, που μπορεί να συνοδεύεται από σπυράκια. Η κατάστασή τους είναι η ροδόχρους ακμή, μία μακροχρόνια φλεγμονώδης δερματοπάθεια.
Η ροδόχρους ακμή προκαλεί επίσης πρήξιμο και εμφανή διαστολή στα μικρά, επιφανειακά αγγεία του δέρματος. Συνήθως προσβάλλει τη μύτη και τα μάγουλα, και λιγότερο συχνά το μέτωπο και το πιγούνι.
Στις πιο σοβαρές περιπτώσεις η μύτη διογκώνεται, παραμορφώνεται και είναι πολύ κόκκινη, εξαιτίας υπερτροφίας των σμηγματογόνων αδένων. Η κατάσταση αυτή αποκαλείται ρινόφυμα και είναι πιο συχνή στους άνδρες.
Όπως εξηγεί ο κ. Μάρκος Μιχελάκης, δερματολόγος-αφροδισιολόγος (Αισθητική Δερματολογία-Δερματοχειρουργική), η ακριβής αιτία της ροδόχρου ακμής δεν είναι γνωστή. Είναι όμως γνωστοί αρκετοί παράγοντες κινδύνου. Σε αυτούς συμπεριλαμβάνονται το οικογενειακό ιστορικό, οι περιβαλλοντικές συνθήκες, η διατροφή, το αλκοόλ και το στρες.
«Η διάγνωση βασίζεται στα συμπτώματα. Μολονότι δεν υπάρχει ριζική θεραπεία, μπορούμε να χορηγήσουμε ορισμένα φάρμακα τα οποία βελτιώνουν τα συμπτώματά της», λέει. «Ωστόσο, και οι ίδιοι οι ασθενείς μπορούν να κάνουν πολλά για να εμποδίσουν την περαιτέρω επιδείνωσή της και να την θέσουν υπό έλεγχο».
Το κλειδί, σύμφωνα με τον ειδικό, είναι να εντοπίσετε και να προσπαθείτε να αποφύγετε οτιδήποτε προκαλεί εξάρσεις της ακμής σας. Να ποιοι είναι οι παράγοντες που πρέπει να προσέχετε:
Ήλιος
Η έκθεση στον ήλιο, έστω και λίγη ώρα, αρκεί για να δημιουργηθεί ανεξέλεγκτο κοκκίνισμα στο δέρμα με ροδόχρου ακμή. Γι’ αυτό τον λόγο οι ασθενείς πρέπει να προστατεύονται με αντηλιακό που θα έχει SPF τουλάχιστον 30 όταν, για οποιονδήποτε λόγο, βγαίνουν από το σπίτι τους. Αυτό ισχύει ακόμα και όταν παραμένουν υπό σκιά, καθώς και για τις μέρες με συννεφιά.
Το αντηλιακό τους δεν πρέπει να περιέχει άρωμα. Αντιθέτως, ενδείκνυται να περιέχει οξείδιο του ψευδαργύρου (zinc oxide) ή/και διοξείδιο του τιτανίου (titanium dioxide), διότι αυτά τα συστατικά είναι λιγότερο πιθανό να ερεθίσουν το δέρμα.
Στρες
Το στρες μπορεί να προκαλέσει εξάρσεις της ροδόχρου ακμής. Έχει λοιπόν μεγάλη σημασία να διδαχθείτε τεχνικές διαχείρισής του.
Να κάνετε επίσης καθημερινά κάτι που σας ευχαριστεί. Όταν νιώθετε στρες, να παίρνετε μια βαθιά ανάσα, να την κρατάτε για λίγα δευτερόλεπτα και ύστερα να εκπνέετε αργά, συγκεντρώνοντας την προσοχή σας στην ανάσα σας.
Υπερθέρμανση
Η ροδόχρους ακμή μπορεί να επιδεινωθεί από την υπερβολική ζέστη. Για να προστατευθείτε, δοκιμάστε τα εξής:
- Να κάνετε χλιαρό (όχι καυτό) ντους
- Να ντύνεστε σε στοιβάδες για να τις αφαιρείτε αναλόγως με τη θερμοκρασία
- Να πίνετε δροσερά υγρά όταν νιώθετε ζέστη
- Να κάθεστε μακριά από τις πηγές θερμότητας (π.χ. τζάκι, καλοριφέρ, σόμπα κ.λπ.)
- Να χρησιμοποιείτε κλιματισμό.
Καυτά ροφήματα
Μελέτες έχουν δείξει ότι σε μερικούς ανθρώπους η ροδόχρους ακμή παρουσιάζει έξαρση όταν πίνουν πολύ ζεστά ροφήματα. Προσπαθήστε λοιπόν να τα πίνετε χλιαρά, ειδάλλως κρύα.
Αλκοόλ
Το κόκκινο κρασί έχει πολλές πιθανότητες να προκαλέσει έξαρση, αλλά μερικοί άνθρωποι είναι ευαίσθητοι και σε άλλα ποτά. Εάν δεν θέλετε να κόψετε εντελώς το ποτό, δοκιμάστε να πίνετε λευκό κρασί ή να αραιώνετε το ποτό σας με σόδα, αναψυκτικό ή λεμονάδα.
Μην υπερβαίνετε επίσης τα 1-2 ποτά ημερησίως. Να πίνετε τέλος ένα μεγάλο ποτήρι δροσερό νερό μετά από κάθε ποτό.
Πικάντικα φαγητά
Αν τα πικάντικα φαγητά προκαλούν κοκκίνισμα στο πρόσωπό σας, δοκιμάστε τις μετρίως πικάντικες εκδοχές τους. Γενικά, όμως, καλό είναι να αποφεύγετε εντελώς τα πικάντικα πιάτα.
Προϊόντα περιποίησης
Να χρησιμοποιείτε προϊόντα περιποίησης των μαλλιών και του δέρματος που σας έχει συστήσει ο δερματολόγος ιατρός. Εάν εκδηλώσετε αίσθημα καύσου, κνησμό, τσιμπήματα, ξηροδερμία, ενημερώστε τον αμέσως.
Μην χρησιμοποιείτε στυπτικά σαπούνια και toners και να αποφεύγετε τα προϊόντα περιποίησης που περιέχουν ουσίες οι οποίες πυροδοτούν την ροδόχρου ακμή. Τέτοιες ουσίες είναι η μενθόλη (menthol), η καμφορά (camphor) και το λαουρυλοθειϊκό νάτριο (sodium lauryl sulfate). Το τελευταίο είναι συχνό στα σαμπουάν και τις οδοντόπαστες.
Μέικ απ
Η ροδόχρους ακμή μπορεί να επιδεινωθεί από το μέικ απ που χρησιμοποιείτε. Σε τέτοια περίπτωση πρέπει να το αλλάξετε. Πριν την εφαρμογή του, να αλείφετε το δέρμα σας με μία ήπια, χωρίς άρωμα, υδατική κρέμα και ύστερα με μία ελαφριά, υγρή βάση, που σταθεροποιείται με πούδρα.
Να αποφεύγετε το αδιάβροχο μέικ απ και τις «βαριές» βάσεις που δεν απλώνονται εύκολα ή χρειάζονται ειδικό προϊόν για να αφαιρεθούν.
Φάρμακα
Ορισμένα φάρμακα και βιταμίνες μπορεί να επιδεινώσουν την ροδόχρου ακμή. Σε αυτά ανήκουν, π.χ., ορισμένα φάρμακα για την υπέρταση, για την καρδιά, για το άγχος, τις ημικρανίες, το γλαύκωμα, η βιταμίνη Β3 κ.λπ.
Αν νομίζετε ότι κάποιο φάρμακο επιδεινώνει την ακμή σας, μην το διακόψετε. Συμβουλευθείτε τον γιατρό που σας το έχει συστήσει.
Αέρας και ψύχος
Η παρατεταμένη έκθεση στον ψυχρό αέρα μπορεί να προκαλέσει ξηρότητα και κοκκίνισμα στο δέρμα των πασχόντων από ροδόχρου ακμή. Το κρύο επίσης έχει την ίδια συνέπεια.
Φροντίστε να καλύπτετε το πρόσωπό σας με ένα κασκόλ από μετάξι ή βαμβακερό (το μαλλί και τα άλλα σκληρά υφάσματα μπορεί να προκαλέσουν έξαρση). Μην ξεχνάτε επίσης ένα καλό αντηλιακό. Μην βγαίνετε στο κρύο, εάν δεν είναι απαραίτητο.
Άσκηση
Οτιδήποτε αυξάνει τη σωματική θερμοκρασία μπορεί να προκαλέσει έξαρση της ακμής – και σε αυτό συμπεριλαμβάνεται η άσκηση. Για να προστατευθείτε, να γυμνάζεστε με χαμηλότερη ένταση, νωρίς το πρωί ή αργά το απόγευμα (όταν έχει την περισσότερη δροσιά το καλοκαίρι), σε κλειστό χώρο με κλιματισμό ή ακόμα καλύτερα μέσα στο νερό.
Για να δροσίζεστε μετά το τέλος της προπόνησης, να έχετε μαζί σας μια πετσέτα την οποία θα μουσκεύετε σε κρύο νερό και ένα μπουκάλι δροσερό νερό.