Χαμόγελο του Παιδιού: Πανευρωπαϊκή συνεργασία για τα ασυνόδευτα προσφυγόπουλα

Στο Συνέδριο «Χαμένοι στη Μετανάστευση: Εργαζόμαστε από κοινού για την προστασία των Παιδιών από τις Εξαφανίσεις » συμμετείχε «Το Χαμόγελο του Παιδιού» στις 25-26 Ιανουαρίου στη Μάλτα, στο περιθώριο της Άτυπης Συνάντησης των Υπουργών Εσωτερικών και Δικαιοσύνης για θέματα μετανάστευσης και ασύλου που έλαβε χώρα παράλληλα στο πλαίσιο της Μαλτέζικης Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ.

Στόχος του Συνεδρίου, που διοργανώθηκε από την Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία για τα Εξαφανισμένα Παιδιά «Missing Children Europe» σε συνεργασία με το Ίδρυμα της Προέδρου της Μάλτας «Foundation for the Wellbeing of Society», ήταν να φέρει στο προσκήνιο το ζήτημα των εξαφανίσεων των παιδιών μεταναστών και προσφύγων, συμπεριλαμβανομένων των ασυνόδευτων ανηλίκων, καλώντας τους αρμόδιους Υπουργούς, ανάμεσά τους τον Έλληνα Υπουργό Μεταναστευτικής Πολιτικής κ. Ιωάννη Μουζάλα, να θέσουν σε προτεραιότητα τα δικαιώματα και την προστασία των παιδιών μεταναστών και προσφύγων.

Λίγες μέρες νωρίτερα «Το Χαμόγελο του Παιδιού» με την ιδιότητα του μέλους της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας για τα Εξαφανισμένα Παιδιά «Missing Children Europe» και του ΔΣ του συμμετείχε στην Ευρωπαϊκή εκστρατεία  «Μιλώντας για όλα όσα δεν μπορούν να ειπωθούν: Ένα αόρατο φαινόμενο: 10.000 παιδιά πρόσφυγες έχουν εξαφανιστεί στην Ευρώπη» απευθύνοντας ανοικτή επιστολή στον Υπουργό Μεταναστευτικής Πολιτικής ενόψει της Άτυπης Συνάντησης Υπουργών στη Μάλτα.

Με αφορμή ανακοίνωση του Υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής στις 20 Ιανουαρίου 2017 προς απάντηση αυτής της επιστολής, «Το Χαμόγελο του Παιδιού» τονίζει ότι μάχεται διαχρονικά και αποκλειστικά για τα δικαιώματα και τα συμφέροντα των παιδιών πάνω και πέρα από κομματικές ή πολιτικές σκοπιμότητες,κάτι που έχει αποδείξει στην πράξη μέσα από 21 χρόνια αδιάλειπτων δράσεων για τα παιδιά. Η εναρκτήρια ομιλία της Προέδρου της Μάλτας στο Συνέδριο επιβεβαιώνει άλλωστε με τον καλύτερο τρόπο τις ανησυχίες και τις προτεραιότητες που έθεσε «Το Χαμόγελο του Παιδιού» μέσω της συγκεκριμένης επιστολής  προς τον αρμόδιο Υπουργό.

«Τα ασυνόδευτα παιδιά εξαρτώνται απόλυτα από τις κυβερνήσεις μας, τις αρχές μας και τις πολιτικές μας» τόνισε στην εναρκτήρια ομιλία της η Πρόεδρος της Μάλτας, κα Marie-Louise Coleiro Preca, που στάθηκε στην έλλειψη πολιτικής βούλησης να αντιμετωπιστεί το ζήτημα της προστασίας των παιδιών παρά τα ανησυχητικά στοιχεία που δημοσιοποίησε πριν ένα περίπου χρόνο η Europol κάνοντας λόγο για 10.000 εξαφανισμένα ασυνόδευτα παιδιά σε όλη την Ευρώπη.

«Η αξιοπρέπεια των παιδιών δεν μπορεί να είναι ένα παραμύθι ή απλά μια κοινοτυπία. Αν ένα παιδί της οικογένειας μας εξαφανιστεί, χάνεται όλος ο κόσμος γύρω μας. Δεν μπορούμε πλέον να δεχτούμε την εξαφάνιση ούτε ενός παιδιού» σημείωσε με εμφατικό τρόπο η Πρόεδρος της Μάλτας, κα Marie-Louise Coleiro Preca, η οποία μία μέρα νωρίτερα είχε υποδεχτεί στο Προεδρικό Παλάτι τον Πρόεδρο του Οργανισμού «Το Χαμόγελο του Παιδιού» και τον Επικεφαλής των Διεθνών Συνεργασιών του Οργανισμού, Επίτιμο Πρέσβυ, κ. Marc Van den Reeck, με επίκεντρο τη συνεργασία των δύο πλευρών σε ζητήματα παιδικής προστασίας (δείτεεδώ).

«Το Χαμόγελο του Παιδιού» οργάνωσε ένα από τα workshops του συνεδρίου με τη συμμετοχή των οργανισμών «Child Focus» και «Telefono Azzurro» που λειτουργούν την Ευρωπαϊκή Γραμμή 116000 στο Βέλγιο και την Ιταλία, αντίστοιχα, με θέμα τα ελάχιστα εκείνα κριτήρια που θα πρέπει να τηρούνται στη συνεργασία των εμπλεκόμενων φορέων στις περιπτώσεις εξαφανίσεων παιδιών μεταναστών και προσφύγων, συμπεριλαμβανομένων των ασυνόδευτων ανηλίκων.

Ο Πρόεδρος του ΔΣ του ελληνικού Οργανισμού κ. Κώστας Γιαννόπουλος μοιράστηκε με τους συμμετέχοντες τις καλές πρακτικές και τα εργαλεία που χρησιμοποιεί «Το Χαμόγελο του Παιδιού» στον τομέα της πρόληψης και αντιμετώπισης των εξαφανίσεων παιδιών εν μέσω της προσφυγικής κρίσης στην Ελλάδα, αναλύοντας τις δυσκολίες και τις προκλήσεις που οδηγούν στην αναποτελεσματικότητα αντιμετώπισης του φαινομένου.

«Δυστυχώς τις περισσότερες φορές τα περιστατικά δεν καταγγέλλονται με αποτέλεσμα να μην ενεργοποιείται ο μηχανισμός αναζήτησης μέσα από την Ευρωπαϊκή Γραμμή 116000 και τις αρμόδιες αρχές. Αποτέλεσμα είναι τα παιδιά να καταλήγουν στα αζήτητα με τον κίνδυνο να πέσουν θύματα παράνομης διακίνησης και εμπορίας. Στις περιπτώσεις που ειδοποιηθήκαμε κινητοποιηθήκαμε άμεσα και σε συνεργασία με τις αρχές εντοπίσαμε τα παιδιά με 100% επιτυχία» τόνισε ο κ. Κώστας Γιαννόπουλος.

Ωστόσο, μόνο το 2016 από τον συνολικό αριθμό των 170 αιτημάτων για την υποστήριξη ερευνών για εξαφανισμένα παιδιά, μόνο 33 περιστατικά εξαφάνισης παιδιών προσφύγων και μεταναστών καταγγέλθηκαν στην γραμμή 116000 που συντονίζει στην Ελλάδα ο Οργανισμός, ενδεικτικό του χαμηλού αριθμού καταγγελιών και κινητοποίησης γι’ αυτά τα παιδιά.

Κυβερνητικοί αξιωματούχοι, εκπρόσωποι της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ανάμεσά τους ο αρμόδιος Επίτροπος Μετανάστευσης, Εσωτερικών Υποθέσεων και Ιθαγένειας, κ. Δημήτρης Αβραμόπουλος, εκπρόσωποι διεθνών οργανισμών, μη-κυβερνητικοί φορείς, κύριοι διαμορφωτές πολιτικής σε ευρωπαϊκό επίπεδο συμφώνησαν στην ανάγκη εντονότερης και συστηματικότερης συνεργασίας της κοινωνίας των πολιτών με τις κυβερνήσεις  για την προστασία των παιδιών. Στο επίκεντρο τέθηκαν καλές και κακές πρακτικές καταδεικνύοντας το γεγονός ότι η πρακτική δέσμευση όλων των εμπλεκόμενων φορέων αποτελεί την ειδοποιό διαφορά προκειμένου τα παιδιά πρόσφυγες να σωθούν και να κερδίσουν μια ευκαιρία στη ζωή τους από το να την χάσουν με τραγικό τρόπο ή να οδηγηθούν στην εκμετάλλευση.

Τα ελάχιστα κριτήρια συνεργασίας που διατυπώθηκαν με τη μορφή συστάσεων (recommendations) ως αποτέλεσμα του workshop που συντόνισε «Το Χαμόγελο του Παιδιού» είναι τα παρακάτω:

● Οι ασυνόδευτοι εξαφανισμένοι ανήλικοι θα πρέπει πάνω απ’ όλα να αντιμετωπίζονται ως εξαφανισμένα παιδιά από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς και τις αρχές.

● Η καταγγελία των περιστατικών στις αρχές και στο Δίκτυο των Ευρωπαϊκών Γραμμών 116000 αποτελεί κρίσιμο παράγοντα στην εύρεση και προστασία των παιδιών.

● Η συνεργασία των φορέων με τις αρχές μέσα από επίσημες και καλά συντονισμένες διαδικασίες για την αποτελεσματικότητα ανταπόκρισης και πρόληψης του φαινομένου.

● Η παροχή έγκαιρης πληροφόρησης ανάμεσα στους εμπλεκόμενους φορείς και η ανάγκη χρήσης πιστοποιημένων διαδικασιών.

● Σωστή ενημέρωση στα παιδιά και τις οικογένειες, αλλά και στους αρμόδιους φορείς για τη λειτουργία υπαρχουσών υποδομών και εργαλείων αναζήτησης και προστασίας των παιδιών.

● Η διασυνοριακή συνεργασία και η ανταλλαγή πληροφοριών αποτελεί προαπαιτούμενο για την αποτελεσματική διαχείριση περιστατικών εξαφανισμένων ασυνόδευτων ανηλίκων.

● Η ανάγκη ανάπτυξης πρωτοβουλιών συνηγορίας (advocacy) σε εθνικό επίπεδο για την χρήση των υπαρχουσών συστημάτων παιδικής προστασίας και σχετικών πρωτόκολλων συνεργασίας.