Χειρουργική επέμβαση στο παιδί: Οι αγωνίες των γονιών και η πραγματικότητα

Ας αρχίσουμε από τα δύσκολα. Το πρώτο πράγμα που απασχολεί τους γονείς στο άκουσμα της λέξης «χειρουργείο» είναι αν αυτό μπορεί να αποφευχθεί. Αυτή λοιπόν είναι μια πρόκληση για τη συναισθηματική ευφυΐα του γονιού και για τις επικοινωνιακές ικανότητες του γιατρού. Ποια είναι η συμβουλή μου; Ακούστε προσεκτικά αυτό που σας αναλύεται.

Γράφει ο παιδοχειρουργός Γιώργος Σπυρίδης*

Πολλές φορές κυριαρχεί το άγχος, με συνέπεια την ώρα που μιλά ο γιατρός εσείς να σκέφτεστε τις αμφιβολίες σας και τις ερωτήσεις σας. Αμέσως μετά μη φοβάστε να ρωτήσετε ό,τι δεν καταλάβατε ή ό,τι δεν αναλύθηκε. Κανείς όμως δεν γεννήθηκε γιατρός!

Τι θα πρέπει να καλυφθεί;

• Tι είναι η πάθηση, πέρα από ένας πολύπλοκος ιατρικός όρος (το σχέδιο σε χαρτί λύνει πολλές απορίες);
• Γιατί η λύση είναι το χειρουργείο;
• Υπάρχει εναλλακτική θεραπεία;
• Τι θα συμβεί αν το παιδί δεν χειρουργηθεί και τι αν καθυστερήσει η χειρουργική επέμβαση;
• Ποια είναι αναλυτικά η διαδικασία πριν από το χειρουργείο (από την εισαγωγή έως την χειρουργική αίθουσα);
• Τι περιμένουμε μετά την εγχείρηση;
• Πότε επιστρέφουμε στην κανονικότητα και με ποιους όρους;

Από εκεί και πέρα καλό θα είναι να επιλέξετε γιατρό με τον οποίο έχετε ένα καλό επίπεδο επικοινωνίας.

Γενική αναισθησία

Το δεύτερο μεγάλο άγχος είναι η γενική αναισθησία, η οποία αντιμετωπίζεται δυστυχώς ως ο μεγάλος εχθρός. Στην πραγματικότητα η γενική αναισθησία είναι η φίλη των παιδιών. Αυτή φροντίζει το παιδί να μην βιώσει άγχος, πόνο ή αποχωρισμό από τον γονιό κατά το χειρουργείο.

Το παιδί «κοιμάται» στην αγκαλιά του γονέα και όταν αρχίζει να ανακτά επαφή με το περιβάλλον είναι πάλι μαζί με τους γονείς. Είναι, δε, στις ημέρες μας εξαιρετικά ασφαλής. Πιστέψτε με, κάθε μέρα κάνετε μαζί με το παιδί σας πράγματα που, στατιστικά, είναι πολύ πιο επικίνδυνα.

Θα πονέσει το παιδί;

Η αλήθεια είναι πως στα χειρουργεία ρουτίνας τα καταφέρνουμε πολύ καλά. Λίγο οι αναισθησιολόγοι με τα κατάλληλα φάρμακα, λίγο οι χειρουργοί με την διεγχειρητική τοπική ή περιοχική αναισθησία, καταφέρνουμε οι μικροί ασθενείς να μην βιώσουν πόνο.

Ακόμη και στα μεγαλύτερα χειρουργεία, τελικά, αυτό που ενοχλεί περισσότερο τα παιδιά είναι τα διάφορα «σωληνάκια» και monitors παρά ένας πραγματικός πόνος.

Πόσο θα χρειαστεί να νοσηλευτεί;

Η επόμενη συνήθως ερώτηση είναι «πόσο θα μείνουμε στο νοσοκομείο» και «πότε θα είναι καλά το παιδί», το οποίο «είναι τόσο μικρό και εύθραυστο!» Εδώ βρίσκεται η μεγαλύτερη πλάνη. Θα σας λυπήσω αλλά εμείς είμαστε οι εύθραυστοι.

Τα νεογνά, τα βρέφη, τα παιδιά είναι κατά τα άλλα υγιείς οργανισμοί, με τεράστιες επουλωτικές δυνατότητες και ταχύτατη αποθεραπεία. Δεν είναι σπάνιο παιδιά που έχουν υποστεί χειρουργείο 5-8 ωρών, μετά από 2-3 ημέρες να φεύγουν από το νοσοκομείο χαμογελαστά και χαρωπά. Έχω βρει κοριτσάκι 22 μηνών, 24 ώρες μετά από βαρύ χειρουργείο, να χρησιμοποιεί το κρεββάτι ως… τραμπολίνο!

Όλα αυτά βέβαια εφόσον τη διαχείριση την έχουν άνθρωποι εκπαιδευμένοι να διαχειρίζονται νεογνά, βρέφη και μικρά παιδιά. Στα χειρουργεία ρουτίνας το παιδί σας θα φύγει από το νοσοκομείο λίγες ώρες μετά, περιπατητικό. Σε κάποιες περιπτώσεις θα σας δοθεί η οδηγία «να προσέχει» το παιδί για καμία εβδομάδα και εσείς δεν θα μπορείτε να το συγκρατήσετε.

Εδώ να εξηγήσουμε: το «να προσέχει» σημαίνει να μην γίνονται υπερβολές όπως παιδότοπος, οργανωμένες αθλητικές δραστηριότητες κ.λπ. Ειδάλλως, παιδιά είναι και θα τρέξουν, θα κλωτσήσουν, θα χοροπηδήσουν. Δεν μπορείτε να κάνετε κάτι για αυτό, ούτε παθαίνουν τίποτα από αυτό.

Διαχείριση ραμμάτων και αισθητικό αποτέλεσμα

Η τελευταία ερώτηση έχει να κάνει με τη διαχείριση ραμμάτων και το αισθητικό αποτέλεσμα μετά το χειρουργείο. Συνήθως τα ράμματα, είτε βρίσκονται κάτω από το δέρμα είτε είναι απορροφήσιμα. Δεν θα έχετε και πολλά πράγματα να κάνετε για τη φροντίδα του τραύματος.

Το δε αισθητικό κομμάτι είναι ως επί το πλείστων άριστο. Σε αυτό συμβάλλουν τόσο τα σύγχρονα υλικά που χρησιμοποιούνται, όσο και η άριστη επουλωτική ικανότητα των παιδιών που συζητήσαμε νωρίτερα.

Πραγματικά σας εύχομαι να μην χρειαστείτε ποτέ, τόσο εσείς όσο και τα παιδιά σας, τις υπηρεσίες μας. Αν όμως τις χρειαστείτε, εύχομαι ως γονιός προς γονιούς, με αυτό το κείμενο να απαλύναμε το άγχος σας και να μετριάσαμε τους φόβους σας. Καλή επιτυχία!

* Ο Γιώργος Σπυρίδης είναι διευθυντής Β’ Παιδοχειρουργικής Κλινικής & Παιδοχειρουργικής Ογκολογίας, Παίδων ΜΗΤΕΡΑ

Φωτογραφία: iStock