Δημιούργησαν τα πρώτα ανθρώπινα συνθετικά έμβρυα

  • Μιχάλης Θερμόπουλος
έμβρυο
Είναι η πρώτη φορά που δημιουργήθηκε ένα ανθρώπινο πρότυπο "έμβρυο" με τρία στρώματα ιστού.

Μια ομάδα ερευνητών στις Ηνωμένες Πολιτείες και το Ηνωμένο Βασίλειο υποστηρίζει ότι δημιούργησε από βλαστοκύτταρα τις πρώτες στον κόσμο συνθετικές δομές, που μοιάζουν με ανθρώπινο έμβρυο, παρακάμπτοντας την ανάγκη για ωάρια και σπέρμα.

Αυτές οι δομές, που μοιάζουν με έμβρυα, βρίσκονται στα πιο πρώιμα στάδια της ανθρώπινης ανάπτυξης: για παράδειγμα, δεν έχουν καρδιά που χτυπά ή εγκέφαλο. Αλλά οι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι μια μέρα θα φτάσουμε να κατανοήσουμε πλήρως τις γενετικές ασθένειες ή τα αίτια των αποβολών.

Η έρευνα εγείρει φυσικά κρίσιμα νομικά και ηθικά ερωτήματα. Πολλές χώρες δεν έχουν καν νόμους που να διέπουν τη δημιουργία ή τη θεραπεία συνθετικών εμβρύων.

Ο ρυθμός των ανακαλύψεων σε αυτόν τον τομέα και η αυξανόμενη πολυπλοκότητα αυτών των μοντέλων έχουν θορυβήσει τους ειδικούς της βιοηθικής καθώς πλησιάζουν ολοένα και πιο κοντά στα όρια της έμβιας ύπαρξης.

“Σε αντίθεση με τα ανθρώπινα έμβρυα που προκύπτουν από την εξωσωματική γονιμοποίηση (IVF), όπου υπάρχει ένα καθιερωμένο νομικό πλαίσιο, δεν υπάρχουν επί του παρόντος σαφείς κανονισμοί που να διέπουν μοντέλα ανθρώπινων εμβρύων που προέρχονται από βλαστοκύτταρα. Υπάρχει επείγουσα ανάγκη για κανονισμούς που να παρέχουν ένα πλαίσιο για τη δημιουργία και τη χρήση μοντέλων ανθρώπινων εμβρύων που προέρχονται από βλαστοκύτταρα”, δήλωσε ο James Briscoe, αναπληρωτής διευθυντής έρευνας στο Ινστιτούτο Φράνσις Κρικ.

Η δρ. Magdalena Zernicka-Goetz περιέγραψε αυτήν την εβδομάδα την έρευνα σε μια παρουσίαση στην ετήσια συνάντηση της International Society for Stem Cell Research στη Βοστώνη. Η Zernicka-Goetz, καθηγήτρια βιολογίας και βιολογικής μηχανικής στο CalTech και στο πανεπιστήμιο του Cambridge, είπε ότι η έρευνα έγινε αποδεκτή σε ένα επιστημονικό περιοδικό, αλλά δεν έχει ακόμα δημοσιευτεί. Η έρευνα αναφέρθηκε για πρώτη φορά από τον βρετανικό Guardian.

Η Zernicka-Goetz και η ομάδα της, μαζί με μια ομάδα στο Ισραήλ, είχαν περιγράψει προηγουμένως τη δημιουργία μοντέλων εμβρυϊκών δομών από βλαστοκύτταρα ποντικού. Αυτά τα “έμβρυα” έδειξαν την αρχή ενός εγκεφάλου, της καρδιάς και του εντερικού σωλήνα μετά από περίπου οκτώ ημέρες ανάπτυξης.

Αυτά τα “τεχνητά” έμβρυα, που η Zernicka-Goetz λέει ότι δημιούργησε το εργαστήριό της, αναπτύχθηκαν από μεμονωμένα ανθρώπινα εμβρυϊκά βλαστοκύτταρα που τοποθετήθηκαν σε τρία ξεχωριστά στρώματα ιστού. Περιλαμβάνουν κύτταρα που συνήθως αναπτύσσουν έναν σάκο, έναν πλακούντα και το ίδιο το έμβρυο.

Η ίδια είπε στο CNN ότι αυτές οι εμβρυικές δομές, που δημιούργησε το εργαστήριό της, είναι επίσης οι πρώτες που έχουν γεννητικά κύτταρα τα οποία θα εξελιχθούν σε ωάριο και σπέρμα.

“Θέλω απλώς να τονίσω ότι δεν είναι ανθρώπινα έμβρυα”, είπε η Zernicka-Goetz.

“Είναι μοντέλα εμβρύων, αλλά είναι πολύ συναρπαστικά επειδή μοιάζουν πολύ με ανθρώπινα έμβρυα. Είναι ένα πολύ σημαντικό μονοπάτι προς την ανακάλυψη του γιατί τόσες πολλές εγκυμοσύνες αποτυγχάνουν”, πρόσθεσε.

Είπε ότι εξ όσων γνωρίζει, αυτή ήταν η πρώτη φορά που δημιουργήθηκε ένα ανθρώπινο πρότυπο έμβρυο με τρία στρώματα ιστού. Αλλά τόνισε ότι αν και μιμείται ορισμένα από τα χαρακτηριστικά ενός φυσικού εμβρύου, δεν τα έχει όλα.

Οι ερευνητές ελπίζουν ότι αυτά τα μοντέλα εμβρύων θα ρίξουν φως στο “μαύρο κουτί” της ανθρώπινης ανάπτυξης, δηλαδή τις πρώτες 14 ημέρες μετά τη γονιμοποίηση, που είναι το συμφωνημένο όριο για τους επιστήμονες να μεγαλώσουν και να μελετήσουν έμβρυα σε εργαστήριο.

Αυτήν τη στιγμή, το συνθετικό μοντέλο ανθρώπινων εμβρύων περιορίζεται σε δοκιμαστικούς σωλήνες.

Θα ήταν παράνομο να εμφυτευθεί ένα σε μια μήτρα και η έρευνα σε ζώα με βλαστοκύτταρα από ποντίκια και πιθήκους έχει δείξει ότι ακόμη και όταν οι επιστήμονες προσπάθησαν να τα εμφυτεύσουν, τα “τεχνητά” έμβρυα δεν επιβιώνουν. Αυτό συνέβη πιθανώς επειδή οι ερευνητές δεν έχουν καταλάβει πώς να αναπαράγουν τις συνθήκες της εγκυμοσύνης.

Η Zernicka-Goetz είπε ότι ο στόχος της έρευνάς της δεν ήταν να δημιουργήσει ζωή αλλά να αποτρέψει την απώλειά της, κατανοώντας γιατί κάποια στιγμή τα έμβρυα αποτυγχάνουν να αναπτυχθούν μετά τη γονιμοποίηση και την εμφύτευση.

“Γνωρίζουμε πολύ λίγα γι’ αυτό το βήμα στην ανθρώπινη ανάπτυξη. Είναι μια εποχή που χάνονται πολλές εγκυμοσύνες, ειδικά σε περιβάλλον εξωσωματικής γονιμοποίησης”, δήλωσε ο Roger Sturmey, ανώτερος ερευνητής σε θέματα υγείας της μητέρας και του εμβρύου στο πανεπιστήμιο του Manchester στην Αγγλία.

“Επί του παρόντος, μπορούμε να πούμε ότι αυτά τα ‘συνθετικά έμβρυα’ μοιράζονται μια σειρά από χαρακτηριστικά με τους βλαστοκύστες. Αλλά είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε ότι ο τρόπος με τον οποίο σχηματίζονται τα συνθετικά έμβρυα είναι διαφορετικός από αυτό που συμβαίνει όταν ένα φυσιολογικό έμβρυο σχηματίζει βλαστοκύστη (…) Υπάρχει πολλή δουλειά που πρέπει να γίνει για να προσδιοριστούν οι ομοιότητες και οι διαφορές μεταξύ συνθετικών εμβρύων και εμβρύων που σχηματίζονται από την ένωση ενός ωαρίου και ενός σπέρματος”, κατέληξε ο ίδιος.

Πηγή: https://edition.cnn.com

φωτό: iStock