Δυναμική σπονδυλοανάταξη: Μία ελάχιστα επεμβατική θεραπεία για τη σκολίωση

Για πολλά χρόνια η σπονδυλοδεσία αποτελούσε τη μόνη χειρουργική επέμβαση για να αντιμετωπιστεί η ιδιοπαθής σκολίωση στους εφήβους. Πλέον όμως υπάρχει μια νέα,  πολλά υποσχόμενη προσέγγιση: η δυναμική σπονδυλοανάταξη, η οποία είναι ελάχιστα επεμβατική συγκριτικά και προσφέρει μεγάλα πλεονεκτήματα.

Ο Δρ. Κωνσταντίνος Σταραντζής, χειρουργός σπονδυλικής στήλης, διδάκτωρ στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και διευθυντής του Τμήματος Σπονδυλικής Στήλης και του Προτύπου Κέντρου Σκολίωσης στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών, εξηγεί τι προσφέρει στους νεαρούς ασθενείς η καινοτόμος μέθοδος.

Τι είναι η εφηβική ιδιοπαθής σκολίωση και ποια είναι τα συμπτώματά της;

Η εφηβική ιδιοπαθής σκολίωση είναι ένας τύπος της νόσου που εμφανίζεται σε παιδιά και εφήβους, κατά την περίοδο της ταχείας ανάπτυξής τους.

Αποκαλείται ιδιοπαθής διότι δεν γνωρίζουμε τι ακριβώς την προκαλεί, αν και αποδίδεται σε γενετικούς παράγοντες. Πρόκειται για τον συχνότερο τύπο σκολίωσης. Εμφανίζεται κυρίως στις ηλικίες 9 έως 14 ετών. Επηρεάζει 7 έως 10 φορές περισσότερο τα κορίτσια από τα αγόρια.

Κατά την εφηβική ιδιοπαθή σκολίωση οι σπόνδυλοι αρχίζουν να περιστρέφονται αντίθετα ο ένας από τον άλλο. Έτσι δημιουργούν μία καμπύλη  στη σπονδυλική στήλη, η οποία μπορεί να φτάσει να είναι αρκετά έντονη. Στις πιο σοβαρές περιπτώσεις η καμπύλη ξεπερνά τις 60 μοίρες.

Το βασικό σύμπτωμα της νόσου είναι η σκελετική ασυμμετρία. Αυτή μπορεί να εκδηλωθεί:

• Με την κλίση προς τη μία πλευρά και τον έναν ώμο ή το ισχίο να εμφανίζεται ψηλότερα από τον άλλο ή
• Με μία ωμοπλάτη να φαίνεται πιο προεξέχουσα ή ορατή από την άλλη ή
• Με προεξοχή της μίας πλευράς του θώρακα

Σε μέτριες ή σοβαρές περιπτώσεις η σκολίωση μπορεί να προκαλέσει πόνο και μειωμένο εύρος κίνησης της σπονδυλικής στήλης. Μπορεί επίσης να επηρεάσει αρνητικά τη βάδιση. Τέλος μπορεί να έχει έντονο ψυχολογικό και συναισθηματικό αντίκτυπο στους νεαρούς ασθενείς.

Πώς αντιμετωπίζεται η εφηβική ιδιοπαθής σκολίωση;

Ανάλογα με τη σοβαρότητά της, η εφηβική ιδιοπαθής σκολίωση μπορεί να αντιμετωπιστεί συντηρητικά ή χειρουργικά.

Όταν η γωνία της σκολίωσης είναι μικρή (π.χ. της τάξης των 10-15 μοιρών), τότε συστήνεται η αντιμετώπισή της με τη χρήση κηδεμόνα σκολίωσης καθώς και ειδικές ασκήσεις.

Όταν η γωνία της καμπύλης της σπονδυλικής στήλης υπερβαίνει τις 50 μοίρες, η θεραπεία είναι χειρουργική. Παραδοσιακά, η εφηβική ιδιοπαθής σκολίωση αντιμετωπιζόταν με σπονδυλοδεσία, μια χειρουργική επέμβαση κατά την οποία η διόρθωση και σταθεροποίηση της σπονδυλικής στήλης επιτυγχάνεται με τη βοήθεια εμφυτευμάτων που σταματούσαν την κίνηση στο σημείο της διόρθωσης. Ωστόσο, η Ορθοπεδική διαθέτει πλέον στο οπλοστάσιό της και τη νέα προσέγγιση: τη δυναμική σπονδυλοανάταξη.

Τι ακριβώς είναι η δυναμική σπονδυλοανάταξη και γιατί να την επιλέξει κανείς;

Η δυναμική σπονδυλοανάταξη είναι μία λιγότερο επεμβατική και κυρίως λιγότερο περιοριστική χειρουργική τεχνική για την αντιμετώπιση της εφηβικής ιδιοπαθούς σκολίωσης.

Δεν συνιστά σπονδυλοδεσία και δεν περιορίζει την ευλυγισία της σπονδυλικής στήλης. Αντιθέτως, οδηγεί σε προοδευτική διόρθωση, καθοδηγώντας την ανάπτυξη της σπονδυλικής στήλης με την πάροδο του χρόνου.

Ειδικότερα, κατά τη δυναμική σπονδυλοανάταξη ο χειρουργός τοποθετεί, μέσω πολύ μικρών τομών, βίδες στο πλαϊνό τμήμα των σπονδύλων, οι οποίες είναι τα σημεία αγκύρωσης. Στη συνέχεια, προσαρμόζει με ασφάλεια ένα ισχυρό αλλά εύκαμπτο κορδόνι σε κάθε βίδα ξεχωριστά, με το οποίο διορθώνει την κύρτωση.

Με αυτόν τον τρόπο, η σπονδυλική στήλη διατηρεί πλήρως την κινητικότητα και την ευελιξία της και επιτυγχάνεται προοδευτική διόρθωση της σκολίωσης χωρίς τη χρήση κηδεμόνα.

Η διαδικασία είναι ελάχιστα επεμβατική και χαρακτηρίζεται από αισθητά μειωμένη μετεγχειρητική αποκατάσταση. Επιπλέον, τα εύκαμπτα υλικά που χρησιμοποιούνται παραμένουν μόνιμα τοποθετημένα, δίχως να επηρεάζουν την κίνηση του παιδιού.

Ποιοι είναι οι ιδανικοί υποψήφιοι γι’ αυτήν τη θεραπεία;

Η δυναμική σπονδυλοανάταξη είναι ιδανική για παιδιά και εφήβους:

• Ηλικίας 10 έως 16 ετών που
• Δεν έχουν φτάσει ακόμα σε σκελετική ωριμότητα και
• Οι οποίοι πάσχουν από σοβαρής μορφής ιδιοπαθή σκολίωση

Αυτό σημαίνει ότι έχουν γωνία κύρτωσης της σπονδυλικής στήλης 45 έως 70 μοιρών (ή ακόμη μεγαλύτερη αν υπάρχει η κατάλληλη ευλυγισία).

Πόσο σημαντική είναι η επιλογή εξειδικευμένου ορθοπεδικού και θεραπευτικού κέντρου στη διαχείριση της εφηβικής ιδιοπαθούς σκολίωσης;

Η αποτελεσματική διαχείριση της εφηβικής ιδιοπαθούς σκολίωσης απαιτεί μεγάλη εμπειρία και εξειδίκευση, τόσο στην καθοδήγηση των γονέων αναφορικά με το ποια προσέγγιση (συντηρητική ή επεμβατική) είναι καλύτερο να εφαρμοστεί για το παιδί τους, όσο και για να επιτευχθεί το βέλτιστο δυνατό αποτέλεσμα σε περίπτωση χειρουργικής αποκατάστασης. Σε αυτό, πρωτεύοντα ρόλο παίζει η επιλογή ενός οργανωμένου θεραπευτικού κέντρου, όπως το Ιατρικό Κέντρο Αθηνών, το οποίο θα διαθέτει σύγχρονες υποδομές, θα παρέχει καινοτόμο εξοπλισμό και θα είναι στελεχωμένο με ειδικά εκπαιδευμένο προσωπικό.

Φωτογραφία: iStock