Ελλείψεις φαρμάκων: Έξυπνοι τρόποι για να βοηθήσετε το άρρωστο παιδί

Πολλά φάρμακα πρώτης ανάγκης εξακολουθούν να παρουσιάζουν έλλειψη στα φαρμακεία όλης της χώρας, με τους γονείς να αγωνιούν αν θα βρουν αυτό που χρειάζονται, όταν αρρωστήσει το παιδί τους.

Όπως εξηγεί η αντιπρόεδρος της Ένωσης Παιδιάτρων Αττικής δρ Άννα Παρδάλη, MSc στην Αναπτυξιακή, Παιδιατρική & Εφηβική Υγεία, μεταξύ των φαρμάκων που χορηγούνται σε παιδιά και έχουν έλλειψη συμπεριλαμβάνονται:

• Αντιπυρετικά
• Αντιβιοτικά
• Εισπνεόμενα
• Αντισταμινικά
• Κορτιζόνη σε υγρή μορφή
• Οφθαλμικά σκευάσματα
• Κολλύρια

Τα εισπνεόμενα

«Από αυτές τις ελλείψεις, εκείνες που αφορούν τα εισπνεόμενα είναι ενδεχομένως οι σημαντικότερες», λέει. «Και αυτό διότι δεν υπάρχουν γενόσημα φάρμακα, αντίστοιχης περιεκτικότητας σε ενεργό ουσία. Επιπλέον, δεν μπορούν να επιμεριστούν οι δόσεις στα εισπνεόμενα φάρμακα. Αν, λ.χ., βρει ο γονιός το αντίστοιχο εισπνεόμενο μεγαλύτερης περιεκτικότητας, δεν μπορεί να δώσει στο παιδί του την μισή εισπνοή, όπως θα έκανε ενδεχομένως αν ήταν χάπι».

Το πιο σημαντικό όμως είναι ότι «τα εισπνεόμενα φάρμακα χορηγούνται σε σοβαρή ανάγκη, π.χ. όταν το παιδί έχει βρογχίτιδα ή βρογχιολίτιδα. Στις καταστάσεις αυτές αντιμετωπίζουμε ιδιαίτερη έξαρση εφέτος, λόγω του ιού RSV και άλλων ιώσεων του αναπνευστικού. Δυστυχώς είναι αυτές  οι οποίες μπορεί να οδηγήσουν σε αναπνευστική δυσχέρεια και στο νοσοκομείο».

Τι μπορεί, όμως, να κάνει ο γονιός αν δεν βρίσκει το εισπνεόμενο που έχει χορηγήσει ο παιδίατρος; «Να συμβουλευθεί τον παιδίατρό του για να του χορηγήσει κάποιο εναλλακτικό. Ή ακόμα καλύτερα να ζητήσει εξ αρχής δυο-τρεις επιλογές, ώστε αν δεν βρίσκει τη μία, να αναζητήσει την επόμενη», συνιστά η κυρία Παρδάλη. «Μπορεί επίσης να ρωτήσει αν μπορεί το παιδί να λάβει το εισπνεόμενο σε κάποια άλλη μορφή – λ.χ. σε σιρόπι».

Αν το εισπνεόμενο προοριζόταν για να καταπραΰνει τον βήχα του παιδιού, έως ότου το βρείτε βάλτε στο δωμάτιο του παιδιού έναν υγραντήρα. Θα βελτιώσει και τη ρινική συμφόρησή του (το «μπούκωμα» της μύτης).

Τα αντιπυρετικά

Τα δύο πιο διαδεδομένα παυσίπονα/αντιπυρετικά για τα παιδιά είναι η παρακεταμόλη και η ιβουπροφαίνη. Υπάρχουν διάφορα σκευάσματα που περιέχουν αυτές τις ουσίες. Ωστόσο οι γονείς δεν πρέπει να ανησυχούν για την έλλειψή τους.

«Τα αντιπυρετικά ΔΕΝ αποτελούν ουσιαστικό τμήμα της φαρμακοθεραπείας. Χορηγούνται μόνο για ανακούφιση του πυρετού και της… ψυχολογίας των Ελλήνων γονέων οι οποίοι διακατέχονται από το σύνδρομο της πυρετοφοβίας», τονίζει η κυρία Παρδάλη.

«Τα παιδιά ΔΕΝ παθαίνουν τίποτα από τον πυρετό. Είναι μύθος ότι ο πυρετός προκαλεί βλάβη στον εγκέφαλο και σπασμούς», ξεκαθαρίζει. «Οι πυρετικοί σπασμοί οφείλονται σε ανωριμότητα του παιδικού εγκεφάλου. Είναι καλοήθης κατάσταση, με καλή τελικά έκβαση».

Στην πραγματικότητα, τα πολλά αντιπυρετικά φάρμακα μπορεί να αποβούν εις βάρος των παιδιών. Ειδικά σε ιώσεις όπως η γρίπη, μελέτες δείχνουν ότι η παρατεταμένη και συχνή χρήση τους παρατείνει τον κύκλο και τη διάρκεια της λοίμωξης.

Διαβάστε ακόμα Παιδιατρική Εταιρεία: Συμβουλές προς τους γονείς για τον πυρετό, εν μέσω ελλείψεων φαρμάκων

«Ο ρόλος του πυρετού είναι να ευοδώνονται οι διαδικασίες παραγωγής αντισωμάτων έναντι μιας λοίμωξης», εξηγεί η κυρία Παρδάλη. «Το αντιπυρετικό «εμποδίζει» κατά κάποιον τρόπο αυτή τη διαδικασία».

Πως μπορείτε, όμως, να ρίξετε τον πυρετό του παιδιού χωρίς αντιπυρετικά φάρμακα; Με ψυχρά επιθέματα (κρύες κομπρέσες) στο μέτωπο, πίσω από τα γόνατα και στο εσωτερικό των καρπών και των αγκώνων. Εναλλακτικά δοκιμάστε ένα χλιαρό μπάνιο, εφ’ όσον αντέχει το παιδί να μείνει για τουλάχιστον 10 λεπτά μέσα στο νερό.

Φροντίστε επίσης να μην το κουκουλώνετε με πολλά ρούχα (εφ’ όσον δεν έχει ρίγη). Αυτό είναι απαραίτητο για να διαφεύγει η θερμότητα από το σώμα του.

Η κορτιζόνη και τα αντιβιοτικά

Αν το παιδί χρειάζεται να λάβει κορτιζόνη και υπάρχει έλλειψη στην υγρή μορφή, μπορεί να αντικατασταθεί με σκόνη από χάπια που κονιορτοποιούνται εύκολα.

«Η κορτιζόνη διατίθεται σε περιεκτικότητες μικρής συγκέντρωσης. Αυτές μπορούν εύκολα να αντιστοιχηθούν στις δόσεις που απαιτούνται για τα παιδιά», εξηγεί η κυρία Παρδάλη. Συμβουλευθείτε τον παιδίατρο και τον φαρμακοποιό σας για να δώσετε τη σωστή δόση.

Όσον αφορά τα αντιβιοτικά φάρμακα, οι ελλείψεις αφορούν ορισμένα ευρέως χορηγούμενα. Υπάρχουν όμως άλλα που είναι διαθέσιμα. Τα περισσότερα είναι ευρέος φάσματος, γεγονός που σημαίνει ότι είναι κατάλληλα για τις περισσότερες κοινές βακτηριακές λοιμώξεις που αντιμετωπίζουν τα παιδιά όπως:

• Ωτίτιδες
• Αμυγδαλίτιδες
• Λοιμώξεις του κατώτερου αναπνευστικού

Σιρόπι από το φαρμακείο

Οι φαρμακοποιοί, εξ άλλου, έχουν την επιστημονική γνώση και κατάρτιση για να παρασκευάζουν πόσιμες μορφές φαρμάκων από άλλες μορφές (λ.χ. από χάπια). «Αυτό το εφαρμόζουν αρκετά φαρμακεία. Σίγουρα υπάρχει το μειονέκτημα ότι το φάρμακο δεν είναι άμεσα διαθέσιμο. Τελικά, όμως, μπορεί να το βρει ο γονιός στη δόση που απαιτείται για παιδιατρική χρήση», προσθέτει η ιατρός.

Κι αν το παιδί σας αντιδρά στη γεύση ενός νέου σιροπιού, βρείτε έξυπνους τρόπους για να το δελεάσετε. Μπορείτε λ.χ. να του δίνετε τη δόση του φαρμάκου του χωρισμένη σε μικρότερες, μαζί με κάποια ευχάριστη γεύση (π.χ. μια αγαπημένη του λιχουδιά).

Αντίστοιχα, αν κάνετε σκόνη ένα χάπι, μπορεί να την αναμίξετε με λίγο παγωτό, γιαούρτι ή με σιρόπι σοκολάτας για να την λάβουν τα μικρά παιδάκια.

Καλό είναι επίσης να μην δίνετε άλλα φάρμακα στο παιδί την ώρα που έχει πυρετό, διότι τα συσχετίζει με κάτι αρνητικό για το ίδιο. Μην ξεχνάτε, τέλος, ότι «πολλές φορές η αρνητική συμπεριφορά ενός παιδιού στη χορήγηση ενός φαρμάκου αποτελεί μέρος χειριστικής συμπεριφοράς στην οποία καλό είναι να μην ενδίδουμε», καταλήγει η κυρία Παρδάλη.

Φωτογραφία: iStock