Ένα στα 20 παιδιά έχει υπέρταση, δύο στα 10 βρίσκονται στα πρόθυρα, προειδοποιούν οι καρδιολόγοι

Η υπέρταση, που μερικές φορές αποκαλείται «σιωπηρός δολοφόνος» διότι επιφέρει σοβαρές καρδιαγγειακές βλάβες πριν προκαλέσει συμπτώματα, είναι πολύ συνηθισμένη στους ενήλικες. Ωστόσο τα παιδιά δεν έχουν ανοσία σε αυτήν, προειδοποιούν επιστήμονες από τις ΗΠΑ.

Όπως αναφέρει η Αμερικανική Εταιρεία Καρδιάς (AHA) σε επιστημονική γνωμοδότηση που εξέδωσε, ποσοστό έως και 5% των ανηλίκων πάσχουν από υπέρταση. Άλλο ένα 18% έχουν αρτηριακή πίεση υψηλότερη από το φυσιολογικό, αλλά όχι ακόμα στο επίπεδα διάγνωσης της υπέρτασης.

«Έως πρότινος, οι γιατροί δεν θεωρούσαν την υπέρταση πρόβλημα της παιδικής ηλικίας», επισημαίνει η επικεφαλής συγγραφέας της γνωμοδότησης Dr. Bonita Falkner, ομότιμη καθηγήτρια Παιδιατρικής στο Πανεπιστήμιο Τόμας Τζέφερσον, στη Φιλαδέλφεια. «Στην πραγματικότητα, δεν ήταν καν σίγουροι πώς να την διαγνώσουν. Επιπλέον, δεν την αναζητούσαν στα παιδιά, εκτός κι αν έπασχαν από κάποιο υποκείμενο νόσημα (π.χ. νεφρική νόσο) που μπορούσε να την προκαλέσει».

Η αύξηση της παιδικής παχυσαρκίας, όμως, δημιούργησε εύλογες απορίες για την κατάσταση της πίεσης των παιδιών. Ει μη τι άλλο, τα περιττά κιλά σε συνδυασμό με την καθιστική ζωή και την κακή διατροφή είναι κύριοι παράγοντες κινδύνου για υπέρταση.

«Πολύ ανησυχητική»

Τις τελευταίες δεκαετίες, η φυσική κατάσταση των παιδιών έχει επιδεινωθεί σημαντικά. Το ποσοστό όσων είναι υπέρβαρα ή παχύσαρκα αυξάνεται διαρκώς. Μόλις ένα στα πέντε στις ηλικίες 6-7 ετών γυμνάζονται καθημερινά επί τουλάχιστον 1 ώρα. Και ολοένα περισσότερα δεν τρώνε τα φρούτα και τις σαλάτες που καθημερινά χρειάζονται για καλή υγεία.

Η υπέρταση στην παιδική ηλικία είναι «πολύ ανησυχητική», τονίζει ο Dr. Andrew Tran, διευθυντής του Τμήματος Προληπτικής Καρδιολογίας στο Εθνικό Νοσοκομείο Παίδων του Κολόμπους, στο Οχάιο. «Όσο περισσότερο μείνει αρρύθμιστη η πίεση, τόσο μεγαλύτεροι οι κίνδυνοι για τα αγγεία ζωτικών οργάνων, όπως η καρδιά. Γνωρίζουμε επίσης ότι τα παιδιά με υπέρταση τείνουν να γίνονται υπερτασικοί ενήλικες».

Μελέτες της τελευταίας πενταετίας έδειξαν ότι η υπέρταση στην παιδική ηλικία μπορεί να προκαλέσει σε σύντομο χρονικό διάστημα (λίγα χρόνια) καρδιαγγειακά προβλήματα. Αυξάνει επίσης τον κίνδυνο καρδιαγγειακών νοσημάτων κατά την ενήλικο ζωή.

Τα όρια της πίεσης

Βάσει αυτών των ευρημάτων, η γνωμοδότηση της AHA ορίζει ως υπέρταση στα παιδιά ηλικίας 13 ετών και άνω, τα ίδια όρια για την αρτηριακή πίεση που ισχύουν για τους ενήλικες.

Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι ένας/μία έφηβος πάσχει από υπέρταση αν η συστολική πίεσή του (ο μεγάλος αριθμός στη μέτρηση) είναι 130 mmHg ή υψηλότερη. Ή έχει υπέρταση όταν η διαστολική πίεση (ο μικρός αριθμός) είναι από 80 mmHg και πάνω.

Φυσιολογική πίεση έχει όταν η μέτρησή του είναι κάτω από 120/80 mmHg. Οι ενδιάμεσες τιμές σημαίνουν πως βρίσκεται στα πρόθυρα της υπέρτασης.

Στα παιδιά ηλικίας κάτω των 13 ετών, υπέρταση έχουν εκείνα με διαστολική ή/και συστολική πίεση πάνω από την 95η εκατοστιαία θέση για την ηλικία, το φύλο και το ύψος τους. Φυσιολογική πίεση έχουν όσα βρίσκονται κάτω από την 90η εκατοστιαία θέση.

Με άλλα λόγια, τα όρια της πίεσης στα παιδιά προσδιορίζονται με βάση ό,τι ισχύει για το 95% ή 90% των παιδιών της εκάστοτε ηλικίας, φύλου και ύψους.

«Έχουμε πλέον ενδείξεις ότι τα παιδιά με υπέρταση έχουν διογκωμένη καρδιά. Παρουσιάζουν επίσης μεγαλύτερη αγγειακή δυσκαμψία», εξηγεί η Dr. Falkner.

Η μέτρηση στα παιδιά γίνεται όπως στους μεγάλους. Πρέπει όμως να χρησιμοποιείται πιεσόμετρο με την κατάλληλη περιχειρίδα. Η μέτρηση της πίεσης πρέπει να γίνει τουλάχιστον τρεις φορές, σε διαφορετικές ημέρες.

Όσον αφορά την θεραπεία, όπως και στους ενήλικες έτσι και στα παιδιά αρχίζει με υγιεινοδιαιτητικά μέτρα. Με άλλα λόγια, πρώτα γίνεται προσπάθεια να ρυθμιστεί με δίαιτα και γυμναστική. Αν αυτά δεν αποδώσουν, τότε μπορεί να χρειασθούν φάρμακα, καταλήγει ο Dr. Tran.

Φωτογραφία: iStock