Νεανική βία: 176.000 ανθρωποκτονίες ετησίως με θύτες και θύματα εφήβους και νεαρούς ενήλικες

Η νεανική βία αποτελεί την τρίτη αιτία θανάτου στα άτομα ηλικίας μεταξύ 15 και 29 ετών κάθε χρόνο.

«Η νεανική βία είναι η βία που εμφανίζεται μεταξύ ατόμων ηλικίας 10-29 ετών που δεν έχουν σχέση μεταξύ τους και που μπορεί ή όχι να γνωρίζονται μεταξύ τους», επισήμανε η πρόεδρος του ΕΚΑΠΤΥ, κα Ρίτα Μωραϊτάκη Πικρού, σε ομιλία με θέμα  «Τα παιδιά μας… ΠΟΛΙΤΕΣ ΤΟΥ ΑΥΡΙΟ» που παρέθεσε στο θέατρο Χωρέμη του Κολλεγίου Αθηνών.

Η ίδια αναφέρθηκε στα προβλήματα των εφήβων τονίζοντας, πως συμβαίνουν 176.000 ανθρωποκτονίες μεταξύ νέων μεταξύ 15 και 29 ετών κάθε χρόνο, γεγονός που καθιστά την νεανική βία την τρίτη κύρια αιτία θανάτου για άτομα αυτής της ηλικιακής ομάδας.  Περισσότεροι είναι αυτοί που υφίστανται τραυματισμούς οι οποίοι αντιμετωπίζονται με νοσοκομειακή περίθαλψη.

«Οι σωματικοί καβγάδες και ο εκφοβισμός είναι επίσης συχνοί μεταξύ των νέων. Μια μελέτη σε 40 αναπτυσσόμενες χώρες έδειξε ότι κατά μέσο όρο το 42% των αγοριών και το 37% των κοριτσιών εκτέθηκαν σε εκφοβισμό», σημείωσε.

Η εφηβεία ως πρόκληση

Η κα Πικρού αναφέρθηκε στα προβλήματα των εφήβων επισημαίνοντας τις προκλήσεις της εφηβείας και τη δύσκολη μετάβαση των παιδιών στις ευθύνες ενός ενήλικα.

«Η εφηβεία είναι μια περίοδος αλλαγών, μια περίοδος αναταραχής και αγωνίας. Είναι μια εποχή ραγδαίων σωματικών αλλαγών που συνοδεύονται από αλλαγές στις γνωστικές και συναισθηματικές ικανότητες. Ταυτόχρονα, οι έφηβοι ξεπερνούν τα παιδικά τους χρόνια και φιλοδοξούν να αποκτήσουν την ιδιότητα του ενήλικα. Η ανάπτυξη από την παιδική ηλικία στη νεαρή ενήλικη ζωή φέρνει νέες πολιτιστικές και κοινωνικές ευκαιρίες και προσδοκίες», ανέφερε η ίδια.

Οι αντιδράσεις σε αυτούς τους στρεσογόνους παράγοντες μεταβάλλονται από τις ατομικές διαφορές στο φυσικό και κοινωνικό περιβάλλον, τη μεταβλητότητα στην προσωπικότητα και την εμπειρία με τον στρεσογόνο παράγοντα. Οι έφηβοι βιώνουν τα προβλήματα της ανάγκης, της κλονισμένης ταυτότητας και των συντριπτικών συναισθημάτων και σκοντάφτουν στις πρώτες τους προσπάθειες για ραντεβού και σχέσεις.

«Σημαντικοί παράγοντες άγχους για τους εφήβους είναι οι ρομαντικές σχέσεις, οι συνομήλικοι ή οι φίλοι, το σχολείο, οι γονείς, το μέλλον κάποιου, τα κρίσιμα γεγονότα της ζωής», υπογράμμισε συγκεκριμένα η κα. Πικρού – Μωραϊτάκη.

Τεχνικές διαχείρισης στρες

Η αντιμετώπιση όλων των προβλημάτων κατά την περίοδο από την παιδική ηλικία μέχρι την εφηβεία και η διαχείριση του άγχους είναι μια στρατηγική αντιμετώπισης που αναπτύσσουν και χρησιμοποιούν οι έφηβοι.

Είναι πολύ χρήσιμο για τους έφηβους, όπως ανέφερε η ίδια, όχι μόνο να έχουν την κατανόηση και την υποστήριξη από συνομηλίκους και ενήλικες, αλλά και να μπορούν να διαχειρίζονται μόνοι τους τον στρεσογόνο παράγοντα της καθημερινότητας. Ο τρόπος με τον οποίο οι έφηβοι αντιμετωπίζουν ή ανταποκρίνονται σε αυτούς τους στρεσογόνους παράγοντες επηρεάζει την ευημερία τους, τόνισε.

Η κα Μωραϊτάκη Πικρού αναφέρθηκε, επίσης, και  στην συμμαχία γονέων με την εκπαιδευτική κοινότητα για την προετοιμασία του αυριανού ενεργού πολίτη τονίζοντας πως το ίδιο σημαντική με τη γνώση είναι και η εκπαίδευση του αυριανού πολίτη.

Στην Αγγλία το έχουν καταλάβει και η εκπαίδευση του πολίτη εντάσσεται στο περιεχόμενο του Εθνικού Προγράμματος Σπουδών για τους μαθητές της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, ενώ υπάρχει και ένα εισαγωγικό πλαίσιο για τους μαθητές πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, ανέφερε η πρόεδρος του ΕΚΑΠΤΥ.

«Η διδασκαλία της ιδιότητας του πολίτη, πάντα σύμφωνα με τους Βρετανούς, βοηθά τους μαθητές να αναπτύξουν ενσυναίσθηση και να εκτιμήσουν τη σημασία της βοήθειας των άλλων. Σύμφωνα με έρευνα από το κέντρο ερευνών Jubilee, οι νέοι που συμμετέχουν σε κοινωνική δράση πριν από την ηλικία των 10 ετών έχουν διπλάσιες πιθανότητες να υπηρετήσουν με συνέπεια την κοινότητά τους σε σύγκριση με εκείνους που δεν προσφέρουν εθελοντικά μέχρι τα 16 ή τα 17 τους», τόνισε.

Στο θέμα της σωματικής και ψυχικής υγείας των γονέων και την ηθική υποχρέωση για το μεγάλωμα και την ανατροφή των παιδιών, η κα
Μωραϊτάκη Πικρού υπογράμμισε:

«Οι γονείς είναι υποχρεωμένοι να προστατεύουν τα παιδιά τους από την κακοποίηση και την παραμέληση, να βοηθούν τα παιδιά τους να γίνουν αυτόνομα και να παρέχουν στα παιδιά τους επαρκή ηθική εκπαίδευση. Θα έλεγα ακόμα ότι οι γονείς είναι υποχρεωμένοι να προτρέπουν τα παιδιά τους να συμμετέχουν σε όσο το δυνατόν περισσότερες δραστηριότητες για να
αποκτήσουν περισσότερη εμπειρία. Μπορούν να συμβούν όλα αυτά χωρίς να έχουν οι γονείς την απαραίτητη ψυχική και σωματική υγεία;»

Τα «εργαλεία» για την αντιμετώπιση του προβλήματος

Τα στοιχεία είναι αμείλικτα, πρόσθεσε η πρόεδρος, παραθέτοντας κατάλογο με τα απαραίτητα «εργαλεία» τα οποία πρέπει να διαθέτουν οι γονείς για να αντιμετωπίσουν τα παραπάνω προβλήματα με τους εφήβους τους.

Τα «εργαλεία» αυτά είναι:

1. Προγράμματα δεξιοτήτων ζωής και κοινωνικής ανάπτυξης που έχουν σχεδιαστεί για να βοηθήσουν τα παιδιά και τους εφήβους να
   διαχειριστούν τον θυμό, να επιλύσουν τις συγκρούσεις και να αναπτύξουν τις απαραίτητες κοινωνικές δεξιότητες για την επίλυση
   προβλημάτων.
2. Προσεγγίσεις ολόκληρου του σχολείου για την πρόληψη της βίας σε εκπαιδευτικές εγκαταστάσεις.
3. προγράμματα που υποστηρίζουν τους γονείς και διδάσκουν θετικές γονικές δεξιότητες.
4. Προσχολικά προγράμματα που παρέχουν στα παιδιά ακαδημαϊκές και κοινωνικές δεξιότητες σε νεαρή ηλικία.
5. Θεραπευτικές προσεγγίσεις για νέους που διατρέχουν υψηλό κίνδυνο εμπλοκής στη βία·
6. Μείωση της πρόσβασης στο αλκοόλ·
7. Παρεμβάσεις για τη μείωση της επιβλαβούς χρήσης ναρκωτικών· περιοριστική αδειοδότηση πυροβόλων όπλων.
8. Παρεμβάσεις για τη μείωση της συγκέντρωσης της φτώχειας και για την αναβάθμιση των αστικών περιβαλλόντων.

Συμπερασματικά: «Η πρόληψη της νεανικής βίας απαιτεί μια συνολική προσέγγιση που θα αντιμετωπίζει τους κοινωνικούς καθοριστικούς
παράγοντες της βίας, όπως η εισοδηματική ανισότητα, η ταχεία δημογραφική και κοινωνική αλλαγή και τα χαμηλά επίπεδα κοινωνικής
προστασίας», κατέληξε η κα. Μωραϊτάκη – Πικρού.