Τεράστιο κενό στα εμβόλια ρουτίνας που γίνονται στα παιδιά και τους εφήβους έχει προκαλέσει στη χώρα μας η πανδημία που προκαλεί ο νέος κορωνοϊός. Στη διάρκεια όλων των lockdown οι εμβολιασμοί παρουσίασαν κατακόρυφη πτώση, με συνέπεια τα παιδιά μας να είναι πλέον εκτεθειμένα σε απειλητικά νοσήματα.
Στην πραγματικότητα, το τείχος προστασίας (ανοσία αγέλης) στα παιδιά και εφήβους έχει ελαττωθεί σημαντικά. Αυτό σημαίνει ότι αν δεν ληφθούν άμεσα μέτρα, θα εμφανισθούν παλιά (ξεχασμένα) λοιμώδη νοσήματα, όπως ιλαρά, κοκκύτης, μηνιγγίτιδα κλπ. Το πρόβλημα θα είναι πιο έντονο για τη μηνιγγίτιδα Β, η εμβολιαστική κάλυψη εναντίον της οποίας ήταν πολύ υψηλή.
Την δραματική αυτή προειδοποίηση απευθύνει ο ομότιμος καθηγητής Παιδιατρικής Ανδρέας Κωνσταντόπουλος, πρόεδρος της Ελληνικής Παιδιατρικής Εταιρείας. Όπως αναφέρει σε ανακοίνωσή του, πριν από την πανδημία που έχει προκαλέσει ο κορωνοϊός, το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών εφαρμοζόταν σε πολύ μεγάλο βαθμό στη χώρα μας. Έτσι, η εμβολιαστική κάλυψη στα παιδιά και τους εφήβους ήταν σε υψηλά επίπεδα.
Μετά την πανδημία, όμως, και ιδίως μετά τα lockdown, τα πράγματα άλλαξαν δραματικά. Είναι χαρακτηριστικό ότι κατά το πρώτο lockdown (Μάρτιος-Απρίλιος 2020) ο βασικός εμβολιασμός ρουτίνας πραγματοποιήθηκε μόλις στο 20% των παιδιών ηλικίας κάτω των 18 μηνών. Στα παιδιά ηλικίας άνω των 4 ετών και τους εφήβους, τα ποσοστά εμβολιασμού σχεδόν μηδενίστηκαν. Ο βασικός εμβολιασμός ρουτίνας περιλαμβάνει τα εμβόλια για:
- Διφθερίτιδα
- Τέτανο
- Κοκκύτη
- Ηπατίτιδα Β
- Hib (ινφλουέντσα Β)
- Πολιομυελίτιδα
- Πνευμονιόκοκκο
- Ιλαρά
- Ερυθρά
- Παρωτίτιδα
Όταν τελείωσε το lockdown οι εμβολιασμοί άρχισαν εκ νέου και τον Οκτώβριο 2020 είχαν φθάσει σε ποσοστό 80%.
Δεύτερο και τρίτο lockdown
Μόλις, όμως, άρχισε το δεύτερο lockdown (Νοέμβριος 2020), τα βασικά εμβόλια στα παιδιά κάτω των 18 μηνών μειώθηκαν και πάλι κατά 17-20%. Στα μεγαλύτερα παιδιά και τους εφήβους μειώθηκαν κατά 40%. Ενδεικτικά καταγράφηκαν οι εξής μειώσεις στα ποσοστά εμβολιασμών:
- Καρκίνος του τραχήλου της μήτρας (HPV): Κατά 40-45%
- Μηνιγγίτιδα C: Κατά 30-35%
- Μηνιγγίτιδα Β: Κατά 40%
Στο τρίτο lockdown (Φεβρουάριος 2021) τα πρώτα δεδομένα δείχνουν ότι υπάρχει σχεδόν μηδενικός εμβολιασμός στην εφηβική ηλικία. Με άλλα λόγια έχει δημιουργηθεί ένα ανησυχητικό εμβολιαστικό κενό, σε όλες τις ηλικίες.
Δυστυχώς όλ’ αυτά συνέβησαν σε μια εποχή κατά την οποία στη χώρα μας είχαμε υψηλή κάλυψη μέχρι και για τη μηνιγγίτιδα Β. Όπως αναφέρει ο κ. Κωνσταντόπουλος, οι παιδίατροι είχαν πετύχει κάλυψη του 40% των παιδιών, γεγονός που συνετέλεσε σε μεγάλη μείωση της νόσου.
«Το Υπουργείο Υγείας μαζί με όλους τους αρμόδιους φορείς και την Ελληνική Παιδιατρική Εταιρία πρέπει να προωθήσουν άμεσα τον εμβολισμό των παιδιών μας που έχει καθυστερήσει δραματικά λόγω της πανδημίας του COVID-19», υπογραμμίζει ο καθηγητής. «Η κοινωνία πρέπει να επανέλθει στα εμβολιαστικά επίπεδα προ πανδημίας. Δεν πρέπει ποτέ να ξεχνάμε ότι τα εμβόλια είναι αποτελεσματικά, ασφαλή και σώζουν ζωές».