ΠΡΩΤΕΣ ΒΟΗΘΕΙΕΣ
ΕΦΗΜΕΡΕΥΟΝΤΑ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑ
ΕΦΗΜΕΡΕΥΟΝΤΑ ΦΑΡΜΑΚΕΙΑ
Παρένθετη μητρότητα: Η συγκλονιστική δικαστική εμπειρία
Πώς διατυπώνεται (συνήθως) η άδεια που χορηγεί το δικαστήριο;
Είναι εξαιρετικής σημασίας η διατύπωση της δικαστικής άδειας (το λεγόμενο νομικά «διατακτικό» της) γιατί εκεί συμπυκνώνεται όλη η ουσία αυτού του ευαίσθητου θέματος:
«..το Δικαστήριο παρέχει την άδεια στην αιτούσα Α (=αυτήν δηλαδή που επιθυμεί να αποκτήσει το παιδί) προκειμένου αυτή (=η Α δηλαδή) να προβεί στην μεταφορά στο σώμα της ΠΜ (=της παρένθετης μητέρας) ωραρίων ξένων προς την ΠΜ και προερχομένων από την Α, τα οποία έχουν γονιμοποιηθεί εξωσωματικά (= εξω από το σώμα της Α) με γενετικό υλικό του συζύγου της Α, προκειμένου η ΠΜ να κυοφορήσει παιδί, το οποίο η Α και ο σύζυγός της επιθυμούν να αποκτήσουν.»
Πραγματικά, εδώ έχουμε μια σπουδαία δημόσια δήλωση, όπου οι δύο κορυφαίες επιστήμες, η Νομική και η Ιατρική συναντώνται με τον πιο επίσημο τρόπο, με σκοπό την επίτευξη ενός ανεπανάληπτου ιστορικού γεγονότος: τη γέννηση ενός παιδιού, υποδηλώνοντας ταυτόχρονα την -χωρίς όρια, πλέον- πρόοδο του πολιτισμού μας, μέσα από την έρευνα και τις επιστήμες.
Πως συντάσσεται η ληξιαρχική πράξη γέννησης του παιδιού;
Για τη σύνταξη της ληξιαρχικής πράξης γέννησης θα πρέπει να προσκομίζεται στο ληξιαρχείο η δικαστική άδεια που δόθηκε στην «τεκμαιρόμενη μητέρα», προκειμένου να εγγράφεται αυτή ως η μητέρα του παιδιού, όπως θα δούμε αμέσως πιο κάτω.
Ποια είναι η μητέρα του παιδιού, σύμφωνα με τον νόμο;
Η γυναίκα που επιθυμεί να αποκτήσει το παιδί και έκανε την αίτηση στο Δικαστήριο για να της χορηγηθεί η σχετική άδεια. ΑΥΤΗ η γυναίκα λοιπόν, «τεκμαίρεται» οτι είναι η μητέρα του παιδιού που θα κυοφορήσει και θα γεννήσει η παρένθετη μητέρα. Και ΑΥΤΗ η γυναίκα εγγράφεται και στη ληξιαρχική πράξη γέννησης του παιδιού, ως η μητέρα του. Ο νόμος δημιουργεί «τεκμήριο μητρότητας» υπέρ της γυναίκας που επιθυμεί να αποκτήσει το παιδί, παρά το γεγονός ότι δεν το κυοφόρησε ούτε το γέννησε αυτή. Είναι μητέρα, γιατί το γενετικό υλικό – τα γονιμοποιημένα ωάρια, είναι δικά της. Η παρένθετη μητέρα ΔΕΝ είναι, κατά τον νόμο, η μητέρα του παιδιού.
Αν όμως τα ωάρια δεν ανήκουν στην γυναίκα που θέλησε να αποκτήσει παιδί, αν δηλαδή, δεν ανήκουν στην τεκμαιρόμενη μητέρα;
Ο νόμος επιτρέπει την μερική υποκατάσταση στη μητρότητα. Επιτρέπει, δηλαδή, τα γονιμοποιημένα ωάρια που μεταφέρονται στην παρένθετη μητέρα να ανήκουν όχι μόνο στην γυναίκα που θέλησε το παιδί, αλλά και σε άλλη, τρίτη-άσχετη- γυναίκα. Είτε τα ωάρια ανήκουν στην γυναίκα που θέλησε το παιδί είτε σε άλλη γυναίκα, το τεκμήριο της μητρότητας ανήκει στην γυναίκα που θέλησε το παιδί. ΑΥΤΗ είναι η μητέρα του παιδιού!
Υπάρχει περίπτωση ανατροπής αυτού του τεκμηρίου;
Κι όμως ναι! Υπάρχει μια και μοναδική περίπτωση η γυναίκα που θέλησε το παιδί να μην είναι η μητέρα του:
Αν τα ωάρια ανήκουν στην… παρένθετη μητέρα! Τότε, το τεκμήριο του νόμου που ορίζει την γυναίκα που θέλησε το παίδι, μητέρα του, ΑΝΑΤΡΕΠΕΤΑΙ.
Και τί γίνεται σε αυτή την -ομολογουμένως- δύσκολη περίπτωση;
Εδώ, πρέπει να επαναλάβουμε αυτό που σημειώσαμε στο πρώτο μέρος του άρθρου (ερώτηση 3): οτι ο νόμος (άρθρο 3 παρ. 9 του ν. 3305/2005) ΑΠΑΓΟΡΕΎΕΙ τα γονιμοποιημένα ωάρια να προέρχονται από την παρένθετη μητέρα, δηλαδή απαγορεύει ρητά την «πλήρη υποκατάσταση στη μητρότητα». Αν όμως, τελικά αποδειχθεί (δικαστικά, πάντα) ότι τα γονιμοποιημένα ωάρια ανήκουν στην παρένθετη μητέρα, τότε, ΜΗΤΕΡΑ του παιδιού αναγνωρίζεται, όχι η γυναίκα που θέλησε το παιδί, αλλά η ΠΑΡΕΝΘΕΤΗ ΜΗΤΕΡΑ, γιατί τα γονιμοποιημένα ωάρια είναι δικά της.
Και πώς μπορεί η παρένθετη μητέρα να διεκδικήσει την μητρότητα;
Θα πρέπει να απευθυνθεί στο Δικαστήριο και να ασκήσει την λεγόμενη νομικά «αγωγή προσβολής της μητρότητας»: Να ζητήσει δηλαδή από το Δικαστήριο να αναγνωρίσει ότι μητέρα του παιδιού ΔΕΝ είναι η γυναίκα που θέλησε το παιδί (και που ο νόμος την θεωρεί μητέρα κατά τεκμήριο) αλλά Η ΙΔΙΑ που το κυοφόρησε και το γέννησε, ως παρένθετη, γιατί τα γονιμοποιημένα ωάρια ήταν δικά της.
Αν λοιπόν, η παρένθετη μητέρα αποδείξει οτι το παιδί που κυοφόρησε και γέννησε κατάγεται βιολογικά από την ίδια, τότε, ανατρέπει το τεκμήριο που ορίζει ότι η μητέρα του παιδιού είναι αυτή που το θέλησε.
Εδώ αναφερόμαστε πλέον σε βαθιά νομικά αλλά και ιατρικά ζητήματα, με σημαντικό αντίκτυπο στην ζωή τόσο του παιδιού όσο και της οικογένειας του, αλλά και την κοινωνία. Είναι συγκλονιστικό το γεγονός ότι ο νόμος, ενώ γνωρίζει ότι η παρένθετη μητέρα τον παραβίασε (αφού παρέβη την βασική της απαγόρευση, να μην είναι δικά της τα γονιμοποιημένα ωάρια, δηλαδή) εν τούτοις, υποχωρεί για ένα και μοναδικό λόγο:
Η μητέρα του παιδιού δεν μπορεί να είναι άλλη από την βιολογική του μητέρα! Ακόμα κι αν η παρένθετη μητέρα ξεγέλασε στην ουσία και την γυναίκα που θέλησε το παιδί, και το Δικαστήριο, αλλά ακόμα και τον ίδιο τον νόμο που την δικαιώνει! Τεράστιας σημασίας θέμα, και όχι μόνο από νομικής πλευράς, που θα μας απασχολήσει σε μια από τις επόμενες αρθρογραφίες μας.
γράφουν οι:
Άγγελος Λάμπρου – Αλεξάνδρα Καπλανέρη L.L.M. Ιατρικού Δικαίου
Δικηγόροι
Managing Partners της Δικηγορικής Εταιρείας LEX FORTIS Law Firm
www.lexfortis.gr
