Η ισταμίνη είναι ένα μόριο που παράγει ο οργανισμός, όταν το ανοσοποιητικό σύστημα ενεργοποιείται από μια «απειλή», που γίνεται αντιληπτή. Οι ισταμίνες επιχειρούν να απομακρύνουν τις αλλεργιογόνες ουσίες από το σώμα, προκαλώντας φτέρνισμα, φαγούρα, ή δακρύρροια.
Αλλά σε μερικούς ανθρώπους, το ανοσοποιητικό σύστημα προκαλεί υπερβολικές αντιδράσεις σε αλλεργιογόνους παράγοντες, όπως η γύρη, το τρίχωμα των ζώων, ή η σκόνη και παροτρύνει τις ισταμίνες να προκαλούν υπερβολικό φτέρνισμα ή δακρύρροια.
Τα αντιισταμινικά είναι το πιο συχνά χρησιμοποιούμενο φάρμακο για την μείωση αυτών των συμπτωμάτων. Ωστόσο, παράλληλα με την ισταμίνη, τα αντιισταμινικά έχουν επίσης βρεθεί ότι επηρεάζουν και άλλους τομείς της υγείας, δημιουργώντας ανεπιθύμητες παρενέργειες, που συνδέονται με τον κύκλο ύπνου, την σεξουαλική λειτουργία και την γονιμότητα.
«Σε παγκόσμιο επίπεδο, μέχρι και το 15% των ζευγαριών δεν μπορούν να κάνουν παιδιά, με 1 στις 3 περιπτώσεις να οφείλεται στην ανδρική υπογονιμότητα» – δρ. Κωνσταντίνος Κωσταράς
Επειδή οι αλλεργίες γίνονται ολοένα και συχνότερες, η χρήση αντιισταμινικών αυξάνεται, συνεπώς είναι σημαντικό οι επιστήμονες και οι γιατροί να κατανοήσουν καλύτερα τις παρενέργειες που συνδέονται με αυτές τις μη συνταγογραφούμενες ουσίες.
Οι συντάκτες της νέας έρευνας υποστηρίζουν ότι απαιτούνται περισσότερες μελέτες που εξετάζουν αυτή τη σύνδεση και προτείνουν ότι οι άντρες θα πρέπει να προειδοποιούνται για την υπερβολική χρήση αυτών των φαρμάκων.
Η συν-συγγραφέας της μελέτης δρ. Carolina Mondillo και η ομάδα της δημοσίευσαν τα αποτελέσματα της έρευνάς τους στο επιστημονικό περιοδικό Reproduction.
Τα αντιισταμινικά μειώνουν την ποιότητα σπέρματος
Ερευνητές, από το Πειραματικό Ινστιτούτο Βιολογίας και Ιατρικής στο Μπουένος Άιρες της Αργεντινής, διεξήγαγαν μια συστηματική ανασκόπηση επιμέρους μελετών σε πειραματόζωα, οι οποίες εστίαζαν στην σχέση μεταξύ ισταμινών και γονιμότητας. Έλαβαν υπόψη τόσο μελέτες μικρής όσο και μεγάλης κλίμακας που πραγματοποιήθηκαν τις τελευταίες δεκαετίες.
Η ανασκόπηση έδειξε ότι πολλές από τις μελέτες έδειξαν μια άμεση σχέση μεταξύ της χρήσης αντιισταμινικών σε αρσενικά ζώα και της δυσλειτουργίας των όρχεων.
Οι συγγραφείς της μελέτης υποδεικνύουν ότι τα αντιισταμινικά παρεμποδίζουν την παραγωγή ορμονών στους όρχεις, οδηγώντας σε παραμορφωμένα ή ελαττωματικά σπερματοζωάρια, ή σε χαμηλό αριθμό σπερματοζωαρίων.
Είναι σημαντικό να έχουμε κατά νου ότι όλες οι μελέτες που εξετάστηκαν από την δρ. Mondillo και τους συναδέλφους της έγιναν σε ζώα. Μελέτες σε ανθρώπους που εξετάζουν τη συσχέτιση μεταξύ της χρήσης αντιισταμινικών και της ανδρικής γονιμότητας είναι περιορισμένες, επομένως είναι δύσκολο να γενικευθούν αυτά τα ευρήματα στον άνθρωπο.
Αντιισταμινικά και ποιότητα σπέρματος: Απαιτούνται περαιτέρω μελέτες
Θα χρειαστεί επίσης περαιτέρω έρευνα προτού οι μηχανισμοί πίσω από αυτήν την σύνδεση μπορέσουν να γίνουν πλήρως κατανοητοί.
«Απαιτούνται περισσότερες έρευνες μεγάλης κλίμακας, για να αξιολογηθούν οι πιθανές αρνητικές επιπτώσεις των αντιισταμινικών στην αναπαραγωγική και σεξουαλική υγεία», λέει η δρ. Mondillo και προσθέτει: «Αυτό μπορεί στη συνέχεια να οδηγήσει στην ανάπτυξη νέων θεραπειών για την ανακούφιση των συμπτωμάτων αλλεργίας χωρίς να διακυβεύεται η γονιμότητα του άνδρα».
Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι τώρα θα αρχίσουν να αξιολογούν τον τρόπο με τον οποίο οι ισταμίνες επηρεάζουν τους όγκους των όρχεων. Σε προηγούμενες μελέτες, ορισμένα άλλα κοινά φάρμακα έχουν επίσης συσχετιστεί με την ανδρική στειρότητα, όπως οι αναστολείς των διαύλων ασβεστίου, τα τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά και τα αναβολικά στεροειδή.