Πώς ο μεσημεριανός ύπνος βοηθάει τα παιδιά

  • Μιχάλης Θερμόπουλος
ύπνος
Τα παιδια που παίρνουν έναν μεσημεριανό ύπνο 30 έως 60 λεπτών, τουλάχιστον τρεις φορές την εβδομάδα, εμφανίζουν καλύτερη διάθεση, ανώτερη ακαδημαϊκή επίδοση και μειωμένα προβλήματα συμπεριφοράς, σύμφωνα με μία νέα αμερικανο-κινεζική επιστημονική έρευνα.

Η μελέτη, η οποία διεξήχθη από τα Πανεπιστήμια της Πενσιλβάνια και της Καλιφόρνια-Ιρβάιν και δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Sleep», δείχνει πως τα παιδιά της έκτης δημοτικού που κοιμούνται μέσα στην ημέρα βελτιώνουν τις επιδόσεις τους στο σχολείο κατα 7,6%.

Ο ερευνητής Άντριαν Ρέιν, νευροεγκληματολόγος του Πανεπιστημίου της Πενσιλβάνια, τόνισε πως «τα παιδιά τετάρτης, πέμπτης και έκτης δημοτικού, δέκα έως δώδεκα ετών, που παίρνουν έναν υπνάκο μέσα στην ημέρα, παρουσιάζουν βελτιωμένη διάθεση, καλύτερο αυτοέλεγχο, έχουν περισσότερο θάρρος, υψηλότερο δείκτη νοημοσύνης (IQ) και λιγότερα συμπεριφορικά προβλήματα».

Οι μέχρι τώρα έρευνες είχαν επικεντρωθεί κυρίως στην ανεπάρκεια του ύπνου -που πλέον προσεγγίζει το 20% των παιδιών- και μάλιστα στην προσχολική ηλικία, καθώς στις ΗΠΑ ο μεσημεριανός ύπνος παραλείπεται εντελώς από τα παιδιά. Αντιθέτως, στην Κίνα αυτή η συνήθεια διατηρείται και αποτελεί μέρος του καθημερινού προγράμματος των παιδιών. Γι’ αυτό και οι ερευνητές της μελέτης συνέλεξαν πληροφορίες από την κινεζική μελέτη China Jintan Cohort Study, που ξεκίνησε το 2004 τη συλλογή πληροφοριών από την παιδική έως την εφηβική ηλικία.

Από 2.928 παιδιά τετάρτης έως έκτης δημοτικού, οι ερευνητές συγκέντρωσαν δεδομένα σχετικά με τη συχνότητα και τη διάρκεια του ύπνου τους, καθώς και για τις επιδόσεις τους όταν έφτασαν στην έκτη δημοτικού. Συμπεριέλαβαν, επίσης, ψυχολογικές μετρήσεις (θάρρος, ευτυχία) και φυσικές μετρήσεις (δείκτης μάζας σώματος, επίπεδα γλυκόζης). Επιπλέον, ζήτησαν από τους δασκάλους να παρέχουν πληροφορίες για τη συμπεριφορά και την επίδοση κάθε μαθητή. Έλαβαν υπόψη τους και δημογραφικά στοιχεία (π.χ. φύλο, εκπαίδευση γονέων, περιοχή σχολειου κ.λπ.).

Η Σάρα Μέντνικ, ερευνήτρια ύπνου στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, επισήμανε ότι αν και πολλές εργαστηριακές μελέτες έχουν δείξει παρόμοια αποτελέσματα, η συγκεκριμένη είναι η πρώτη μελέτη πεδίου σχετικά με τη θετική επίδραση του ύπνου μέσα στην ημέρα για τα παιδιά.

«Εφόσον τα αποτελέσματα είναι τόσο θετικά, καλό είναι να αυξηθεί η ανάπαυση εντός της ημέρας. Εκτός του ότι δεν κοστίζει τίποτα, κρατά και τα παιδιά μακριά από τις οθόνες, που έχουν αμφιλεγόμενο αντίκτυπο σε αυτά», ανέφερε η Τζάνγκον Λιου, επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, αναπληρώτρια καθηγήτρια Νοσηλευτικής και Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου της Πενσιλβάνια.

Η σωματική άσκηση βοηθά τον ύπνο των νέων

Οι αλλαγές στη σωματική δραστηριότητα -είτε πρόκειται για αύξηση είτε για μείωση- ακόμα και για μόνο μία ημέρα επιδρούν στην ποιότητα και στην ποσότητα του ύπνου από το ίδιο εκείνο βράδυ, αποκαλύπτει μία άλλη αμερικανική έρευνα, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Scientific Reports».

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι έφηβοι που ασκούνταν περισσότερο από ό,τι συνήθως, κοιμούνταν νωρίτερα, περισσότερο και καλύτερα εκείνη τη νύχτα.

Συγκεκριμένα, διαπιστώθηκε ότι για κάθε επιπλέον ώρα μέτριας έως έντονης σωματικής δραστηριότητας οι έφηβοι κοιμήθηκαν 18 λεπτά νωρίτερα, δέκα λεπτά περισσότερο και είχαν περίπου 1% καλύτερη διατήρηση του ύπνου τους εκείνη τη νύχτα. Αντιθέτως, όσοι νέοι έκαναν για μία ημέρα περισσότερες καθιστικές συνήθειες από ό,τι συνήθως, είχαν και χειρότερο ύπνο εκείνη την ημέρα. Κοιμόντουσαν και ξυπνούσαν πιο αργά, συνολικά όμως είχαν κοιμηθεί λιγότερο.

Πρόκειται για την πρώτη έρευνα που μετρά τις επιδράσεις της σωματικής άσκησης ή της καθιστικής ζωής στον ύπνο μέρα με τη μέρα. Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν δεδομένα από 417 συμμετέχοντες 15 ετών, οι οποίοι φορούσαν επιταχυνσιόμετρα στους καρπούς και στους γοφούς τους, για να μετρήσουν τον ύπνο και τη σωματική άσκηση για μία εβδομάδα.

Πέρα από τη συσχέτιση που προέκυψε ανάμεσα στη σωματική δραστηριότητα και στον ύπνο το ίδιο βράδυ, φάνηκε επίσης ότι ο ύπνος επηρεάζει τη σωματική δραστηριότητα την επόμενη ημέρα. Διαπιστώθηκε ότι αυτοί που ξυπνούσαν αργότερα ήταν πιο πιθανό να υιοθετήσουν περισσότερο καθιστική συμπεριφορά, ίσως λόγω της έλλειψης ευκαιριών.

Ο επικεφαλής ερευνητής Ορφέου Μπάξτον, καθηγητής Βιοσυμπεριφορικής Υγείας στο Πανεπιστήμιιο της Πενσιλβάνια, υπογράμμισε ότι όταν ξυπνάμε πιο αργά είναι λογικό να έχουμε λιγότερο χρόνο, τόσο για σωματική άσκηση όσο και για καθιστικές συνήθειες.

Από το ΑΠΕ-ΜΠΕ