Πόσο φυσιολογικά μεγαλώνουν τα παιδιά με ομοφυλόφιλους γονείς;

Iatropedia
30 Αυγούστου 2013 | 06:00

Τόνοι μελανιού έχουν χυθεί στην προσπάθεια των επιστημόνων να απαντήσουν κατά πόσο είναι φυσιολογική η οικογένεια με δύο μαμάδες ή δυο μπαμπάδες. Πως μοιράζονται οι ρόλοι και από την άλλη τα ομοφυλόφιλα ζευγάρια μπορούν να διεκδικήσουν το δικαίωμα τους να γίνουν γονείς;Τα παιδιά πως βιώνουν αυτή την ιδιαίτερη κατάσταση;

Του Εμμανουήλ Πολυζόπουλου

Ψυχίατρος-Ψυχοθεραπευτής

To 1995 και σύμφωνα με έρευνα του National Health and Social Life Survey διεξαχθείσα από τον E.O. Lauman, ανέβαζε τον αριθμό των παιδιών στις ΗΠΑ, που έχουν τουλάχιστον ένα γονέα ομοφυλόφιλο στα 9 εκατομμύρια. Τα αποτελέσματα είχαν ανακοινωθεί από την Επιτροπή Psychosocial Aspects of Child and Family Health, το 2002.

Το θέμα είναι εξαρχής σύνθετο.

Αρχικά έχουμε να κάνουμε με τον σεξουαλικό προσανατολισμό, που είναι αναφαίρετο δικαίωμα εκάστου ημών. Πλέον η ομοφυλοφιλία δεν αντιμετωπίζεται ως ασθένεια και γίνονται μεγάλες προσπάθειες να αντιμετωπιστεί το κοινωνικό στίγμα αιώνων. Τα νομικά δίκαια κάποιων χωρών αναγνωρίζουν τον γάμο μεταξύ ομοφυλοφίλων, ενώ άλλα αναγνωρίζουν επίσημα την συμβίωση τους.

Δεύτερος παράγοντας είναι το δικαίωμα στην γονεϊκότητα, που είναι καθολικό σε όλους τους ανθρώπους. Απαγόρευση γονεϊκότητας δεν υπάρχει σε κανένα νομικό σύστημα του ανεπτυγμένου κόσμου. Συστάσεις μόνο για την αποφυγή της, μπορεί να υπάρξουν σε κάποιες περιπτώσεις, κυρίως ιατρικής φύσης, προϋπάρχουσας ασθένειας ή ισχυρής πιθανότητας να προκύψουν σοβαρά προβλήματα στα παιδιά μετά την γέννηση τους, αλλά και πάλι η τελική απόφαση είναι θέμα των γονέων.

Ομοφυλόφιλα ζευγάρια μπορούν πλέον να υιοθετούν παιδιά σε κάποιες χώρες ή επιτρέπεται να κυοφορήσουν εφόσον δύνανται και φυσικά μπορούν να τα μεγαλώσουν. Έως τώρα δεν υπάρχουν έρευνες που να πιστοποιούν ότι ο σεξουαλικός προσανατολισμός των γονέων, προσδιορίζει και αυτόν που θα αποκτήσουν τα παιδιά τους.

Το μεγάλο θέμα που εγείρεται είναι ότι ενώ για τους ενήλικες υπάρχουν ξεκάθαρα πλαίσια ελεύθερων επιλογών, δεν συμβαίνει φυσικά το ίδιο και για τα παιδιά, τα οποία εκ των πραγμάτων… δεν μπορούν να επιλέξουν τους γονείς τους!

Τα ομοφυλόφιλα ζευγάρια δεν έχουν ιδιαίτερα χαρακτηριστικά ως προς την ποιότητα της προσωπικής τους σχέσης, που να τα διαφοροποιεί ως προς τα ετερόφυλα. Σχέσεις αγάπης, συνεργασίας, κατανόησης, επίγνωσης καθήκοντος και ότι άλλο μπορεί να χαρακτηρίσει μια επιτυχή ετερόφυλη σχέση που οδηγείται να ολοκληρώσει την οικογένεια με την απόκτηση παιδιών, μπορεί εξίσου καλά να υφίστανται και στα ομοφυλόφιλα ζευγάρια. Τα προβλήματα έχουν κυρίως να κάνουν με την διαντίδραση με το κοινωνικό περιβάλλον, το οποίο έχει ακόμα συγκρατημένη ανοχή σε περιπτώσεις οικογενειών με ομοφυλόφιλους γονείς.

Αυτή η διαντίδραση και τα υπάρχοντα στερεότυπα είναι που συνήθως δημιουργούν εντάσεις και δυσκολίες στις οικογένειες με ομοφυλόφιλους γονείς, που πιθανά μπορούν να επηρεάσουν και την ψυχολογική κυρίως εξέλιξη των παιδιών τους. Σίγουρα μια πολύ κακή τακτική είναι η εσωστρέφεια που συχνά υιοθετούν οι ομοφυλόφιλοι γονείς ως μέθοδο άμυνας έναντι της μη ανεκτικής κοινωνίας και πολύ εύκολα μεταδίδεται και στα παιδιά.

Τα ίδια τα παιδιά, παρόλο που μπορεί να έχουν από νωρίς εξοικειωθεί με την ιδέα των «δύο μαμάδων» ή «δύο μπαμπάδων», αντιμετωπίζουν μεγάλες δυσκολίες όταν αρχίσουν να κοινωνικοποιούνται και κυρίως στο σχολείο. Εκεί έρχονται αντιμέτωπα πρώτη φορά με την διαφορετικότητα της δικής τους οικογένειας, σε σχέση με τις οικογένειες της μεγάλης πλειοψηφίας των συνομιλήκων τους. Αν λοιπόν τελικώς δημιουργείται κάποιο πρόβλημα στις οικογένειες των ομοφυλόφιλων γονέων, είναι στην πλημμελή προετοιμασία και ψυχολογική υποστήριξη των παιδιών τους, ώστε να αντιμετωπίσουν με επιτυχία και να διαχειριστούν την διαφορετικότητα στις δικές τους οικογενειακές συνθήκες, έναντι των άλλων παιδιών. Η ψυχολογική προετοιμασία πρέπει να αρχίσει από πολύ νωρίς, κυρίως με την απενοχοποίηση των ίδιων των ομοφυλόφιλων γονέων ένεκα του σεξουαλικού προσανατολισμού τους και ακολούθως στην συμβουλευτική που θα έχει να κάνει με τα παιδιά τους.

Η σημαντική παράμετρος της εξάλειψης του κοινωνικού στίγματος που προκαλεί η διαφορετικότητα, θα ήταν σίγουρα η πιο αποτελεσματική λύση όχι μόνο στα προβλήματα των οικογενειών με ομοφυλόφιλους γονείς, αλλά και σε μια σειρά άλλων καταστάσεων, που ενεργοποιούν στερεότυπα αιώνων. Βέβαια, αυτό προϋποθέτει άλλες λύσεις, βασιζόμενες κυρίως στην Παιδεία της κοινωνίας και που σίγουρα δεν θα έχουν άμεσα ή βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα, παρά μόνο σε πάροδο χρόνου και ίσως ανθρώπινων γενεών.