Τι είναι η χολόσταση στην εγκυμοσύνη που έπαθε η Μαρκέλλα Γιαννάτου

Αίσθηση προκάλεσε η ηθοποιός Μαρκέλλα Γιαννάτου, η οποία αποκάλυψε πως όταν μπήκε στον τελευταίο μήνα της εγκυμοσύνης της εκδήλωσε χολόσταση που την οδήγησε σε προγραμματισμένο τοκετό.

Όπως εξήγησε σε τηλεοπτική συνέντευξή της, παρουσίασε ξαφνικά φαγούρα στα χέρια της η οποία είναι χαρακτηριστικό της χολόστασης. Τι είναι, όμως, αυτή η κατάσταση και πού οφείλεται;

Η ενδοηπατική χολόσταση της κυήσεως, όπως είναι η πλήρης ονομασία της, είναι μια πάθηση του ήπατος που μπορεί να εμφανιστεί σε προχωρημένο στάδιο της εγκυμοσύνης, αναφέρουν ειδικοί από την Κλινική Μάγιο, στο Ρότσεστερ της Μινεσότα.

Η κατάσταση προκαλεί έντονο κνησμό, αλλά χωρίς εξάνθημα. Ο κνησμός εντοπίζεται συνήθως στα χέρια και τα πόδια, αλλά μπορεί να εκδηλωθεί και σε άλλα σημεία του σώματος.

Η χολόσταση της κύησης μπορεί να κάνει την έγκυο να νιώθει πολύ άβολα. Εκείνες, όμως, που είναι πιο ανησυχητικές είναι οι δυνητικές επιπλοκές της, ιδίως για το μωρό. Λόγω του κινδύνου επιπλοκών, ο ιατρός μπορεί να συστήσει πρόωρη γέννηση του μωρού (περίπου στις 37 εβδομάδες).

Τα συμπτώματα

Ο έντονος κνησμός (φαγούρα) είναι το κύριο σύμπτωμα της χολόστασης κύησης. Η ασθενής αισθάνεται συνήθως κνησμό στις παλάμες ή στα πέλματα, αλλά μπορεί να τον εκδηλώσει και σε όλο το σώμα. Ο κνησμός συχνά επιδεινώνεται τη νύχτα, παρεμποδίζοντας τον ύπνο.

Ο κνησμός είναι πιο συχνός κατά το τρίτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης. Μπορεί όμως να αναπτυχθεί και νωρίτερα. Είναι επίσης πιθανό να εντείνεται καθώς η εγκυμοσύνη πλησιάζει προς την ολοκλήρωσή της. Όταν γεννηθεί το μωρό, ο κνησμός συνήθως υποχωρεί εντός λίγων ημερών.

Η χολόσταση κύησης μπορεί να προκαλέσει και άλλα, λιγότερο συχνά συμπτώματα, όπως:

• Ίκτερο (προκαλεί κιτρίνισμα του δέρματος και του λευκού των ματιών)
• Ναυτία
• Ανορεξία
• Λιπαρά, δύσοσμα κόπρανα

Επικοινωνήστε αμέσως με τον γιατρό σας, εάν αρχίσετε να νιώθετε συνεχή ή ακραίο κνησμό.

Οι αιτίες

Χολόσταση σημαίνει μείωση ή διακοπή της ροής της χολής από την χοληδόχο κύστη προς το λεπτό έντερο. Η χολή είναι το πρασινωπό, πεπτικό υγρό που παράγει το ήπαρ και συμμετέχει στην διάσπαση των λιπών. Σε περίπτωση χολόστασης, το υγρό δεν διοχετεύεται στο λεπτό έντερο, αλλά συσσωρεύεται στο ήπαρ. Στο τέλος, τα χολικά οξέα που περιέχει η χολή εισέρχονται στο αίμα.

Αν και οι επιστήμονες δεν γνωρίζουν την ακριβή αιτία της χολόστασης, εκτιμούν ότι τα υψηλά επίπεδα των χολικών οξέων ευθύνονται για τα χαρακτηριστικά συμπτώματα και τις πιθανές επιπλοκές της. Στην ανάπτυξη της χολόστασης μπορεί να παίζουν ρόλο οι ορμόνες της εγκυμοσύνης, η γενετική και περιβαλλοντικοί παράγοντες.

• Ορμόνες. Οι ορμόνες της εγκυμοσύνης αυξάνονται όσο πλησιάζετε στην ημερομηνία τοκετού. Αυτό μπορεί να επιβραδύνει τη ροή της χολής.
• Γονίδια. Μερικές φορές, η χολόσταση εμφανίζεται σε πολλές γυναίκες μιας οικογένειας. Η ιατρική έρευνα έχει εντοπίσει ορισμένες γονιδιακές μεταλλαγές, που μπορεί να σχετίζονται με αυτήν.
• Περιβαλλοντικοί παράγοντες. Ο κίνδυνος ως φαίνεται παρουσιάζει διακύμανση αναλόγως με τη γεωγραφική τοποθεσία και την εποχή του χρόνου.

Παράγοντες κινδύνου

Μερικοί από τους παράγοντες που μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης της  χολόστασης είναι:

• Ατομικό ή οικογενειακό ιστορικό χολόστασης της κυήσεως
• Ιστορικό ηπατικής βλάβης ή νόσου, όπως η ηπατίτιδα C και οι «πέτρες στη χολή» (χολολιθίαση)
• Πολύδυμη κύηση (η γυναίκα κυοφορεί περισσότερα του ενός έμβρυα)
• Εγκυμοσύνη σε προχωρημένη ηλικία (35 ετών και άνω)

Εάν έχετε ιστορικό χολόστασης στην εγκυμοσύνη, διατρέχετε αυξημένο κίνδυνο υποτροπής όταν ξαναμείνετε έγκυος. Οι πιθανότητες να σας ξανασυμβεί συνήθως είναι 60-70%. Ωστόσο στις σοβαρές περιπτώσεις μπορεί να φθάσουν στο 90%.

Οι πιθανές επιπλοκές

Όπως προαναφέρθηκε, οι επιπλοκές από τη χολόσταση στην εγκυμοσύνη φαίνεται να οφείλονται στα υψηλά επίπεδα χολικών οξέων. Μπορεί να παρατηρηθούν και στη μέλλουσα μητέρα, αλλά το αναπτυσσόμενο έμβρυο κινδυνεύει ιδιαιτέρως.

Στις εγκύους, η πάθηση μπορεί να επηρεάσει προσωρινά τον τρόπο με τον οποίο απορροφά το σώμα το λίπος. Η κακή απορρόφηση του λίπους θα μπορούσε να επηρεάσει την πηκτικότητα του αίματος, αλλά αυτή η επιπλοκή είναι σπάνια. Η γυναίκα θα μπορούσε επίσης να εκδηλώσει ηπατικά προβλήματα στο μέλλον, αλλά κι αυτό είναι ασύνηθες. Η χολόσταση αυξάνει επίσης τον κίνδυνο επιπλοκών, όπως η προεκλαμψία και ο διαβήτης κύησης.

Στα έμβρυα οι επιπλοκές της χολόστασης της εγκυμοσύνης μπορεί να είναι σοβαρές, καθώς συμπεριλαμβάνουν:

• Πρόωρο τοκετό
• Αναπνευστικά προβλήματα λόγω της εισπνοής μηκωνίου. Το μηκώνιο είναι η κολλώδης, πράσινη ουσία που συσσωρεύεται στα έντερα του αναπτυσσόμενου εμβρύου (ουσιαστικά είναι τα πρώτα κόπρανά του). Όταν η έγκυος έχει χολόσταση, το μηκώνιο μπορεί να διασπαρεί στο αμνιακό υγρό.
• Απώλεια του μωρού (θνησιγένεια)

Επειδή οι δυνητικές επιπλοκές της χολόστασης είναι πολύ επικίνδυνες για το έμβρυο, ο μαιευτήρας μπορεί να αποφασίσει να γίνει ο τοκετός νωρίτερα.

Φωτογραφία: iStock