Οι γιατροί στις ΗΠΑ, όπου γεννήθηκε το μωρό, δοκίμασαν αυτή την πρωτοφανή τεχνική, για να εξασφαλίσουν ότι το αγοράκι δεν θα είχε μια συγκεκριμένη γενετική πάθηση, την οποία είχε στα γονίδιά της η μητέρα του.
Οι ειδικοί υποστηρίζουν, ότι η κίνηση αυτή προαναγγέλλει μια νέα εποχή στον τομέα της ιατρικής και θα μπορούσε να βοηθήσει και άλλες οικογένειες με σπάνιες γενετικές παθήσεις. Αλλά προειδοποιούν ότι απαιτούνται πολύ αυστηροί ελεγκτικοί μηχανισμοί αυτής της νέας και αμφιλεγόμενης τεχνολογίας, που ονομάζεται δωρεά μιτοχονδρίων.
Δεν είναι η πρώτη φορά που επιστήμονες δημιουργούν μωρά που έχουν DNA από τρεις ανθρώπους, αφού πρόκειται για τεχνική που ξεκίνησε στα τέλη της δεκαετίας του 1990. Αλλά αυτήν τη φορά μιλάμε για μια εντελώς νέα και σημαντική μέθοδο.
Μωρό με τρεις βιολογικούς γονείς
Τα μιτοχόνδρια είναι μικροσκοπικές δομές μέσα σχεδόν σε κάθε κύτταρο του σώματος. Δουλειά τους είναι να μετατρέπουν την τροφή σε χρησιμοποιήσιμη ενέργεια για το κύτταρο.
Μερικές γυναίκες φέρουν γενετικές ανωμαλίες στα μιτοχόνδριά τους και μπορούν να τις περάσουν στα παιδιά τους. Στην περίπτωση της γυναίκας από την Ιορδανία, αυτή ήταν μια διαταραχή που ονομάζεται σύνδρομο Leigh και η οποία είναι μοιραία για μωρό που θα συλληφθεί από την γυναίκα αυτή. Η οικογένεια είχε ήδη βιώσει τέσσερις αποβολές, καθώς και το θάνατο δύο παιδιών (το ένα 8 μηνών και μήνες και το άλλο 6 ετών).
Σύνδρομο Leigh
- Είναι μια σοβαρή νευρολογική διαταραχή, που επηρεάζει τουλάχιστον 1 στα 40.000 νεογέννητα μωρά.
- Συνήθως γίνεται εμφανής κατά τη διάρκεια του πρώτου έτους της ζωής ενός παιδιού.
- Τα πρώτα σημάδια περιλαμβάνουν έμετο, διάρροια και δυσκολία στην κατάποση.
- Προκαλεί την προοδευτική απώλεια της κίνησης, και η επιδείνωση των νοητικών λειτουργιών.
- Τα συμπτώματα που συνδέονται με την ανάπτυξη κομματιών κατεστραμμένου ιστού μέσα στον εγκέφαλο.
- Τα παιδιά με την πάθηση κατά κανόνα πεθαίνουν μέσα σε δύο με τρία χρόνια, συνήθως λόγω αναπνευστικής ανεπάρκειας.
- Μεταλλάξεις σε 75 διαφορετικά γονίδια έχουν συνδεθεί με την πάθηση.
- Οι περισσότερες από αυτές τις μεταλλάξεις συμβαίνουν στο DNA από τον πυρήνα, αλλά σε περίπου μία στις πέντε περιπτώσεις το πρόβλημα βρίσκεται στο μιτοχονδριακό DNA.
Οι επιστήμονες έχουν επινοήσει διάφορες μεθόδους γονιμότητας για να βοηθήσουν τέτοιες οικογένειες. Η ομάδα επιστημόνων των ΗΠΑ, η οποία ταξίδεψε στο Μεξικό για τη διεξαγωγή της διαδικασίας, επειδή δεν υπάρχουν νόμοι εκεί που το απαγορεύουν, χρησιμοποίησε μια μέθοδο που λαμβάνει το ζωτικής σημασίας DNA από το ωάριο της μητέρας συν υγιή μιτοχόνδρια από ένα ωάριο-δότη, ώστε να δημιουργηθεί ένα νέος υγιές αυγό, το οποίο μπορεί εν συνεχεία να γονιμοποιηθεί με το σπέρμα του πατέρα. Το αποτέλεσμα είναι ένα μωρό με 0,1% του DNA του από την δότρια (μιτοχονδριακό DNA) και όλο τον υπόλοιπο γενετικό κώδικα από την μητέρα και τον πατέρα.
Ο Δρ John Zhang, ιατρικός διευθυντής στο Κέντρο Γονιμότητας New Hope στη Νέα Υόρκη, και οι συνεργάτες του, χρησιμοποίησαν τη μέθοδο για να δημιουργήσουν πέντε έμβρυα. Τελικά μόνο ένα από αυτά αναπτύχθηκε κανονικά.
Αντιδράσεις για την ηθική διάσταση του θέματος
Αλλά αυτή η νέα τεχνολογία εγείρει ηθικά ζητήματα, συμπεριλαμβανομένου του πώς κάθε παιδί που προκύπτει από αυτή την τεχνική μπορεί να νιώσει, όταν μάθει ότι έχει DNA από τρεις ανθρώπους. Οι ειδικοί γονιμότητας λένε ότι είναι σημαντικό να προχωρήσει η επιστήμη, αλλά με προσοχή.
Ορισμένοι αμφισβητούν το αν μόλις τώρα μάθαμε για μια επιτυχημένη απόπειρα της νέας τεχνολογίας, ενώ δεν έχουμε μάθει ποτέ για πιθανώς αποτυχημένες προσπάθειες στο παρελθόν.
Η καθηγήτρια Alison Murdoch, μέρος της ομάδας στο πανεπιστήμιο του Newcastle που ήταν πρωτοπόρα στο Ηνωμένο Βασίλειο στην εξωσωματική γονιμοποίηση με DNA από τρεις ανθρώπους, δήλωσε: “Η μετάβαση της δωρεάς μιτοχονδρίων σε μια κλινική διαδικασία δεν είναι ένας αγώνας ταχύτητας, αλλά ένας στόχος που πρέπει να επιτευχθεί με προσοχή, για να εξασφαλίζεται τόσο η ασφάλεια όσο και η αναπαραγωγιμότητα”.
Από την άλλη πλευρά ο δρ Ντέιβιντ Κινγκ από τον οργανισμό Human Genetics Alert, ο οποίος αντιτίθεται σε τέτοιες πρακτικές, δήλωσε: “Είναι εξοργιστικό το γεγονός ότι απλά αγνόησαν την προσεκτική προσέγγιση των ρυθμιστικών αρχών των ΗΠΑ και πήγαν στο Μεξικό, επειδή νομίζουν ότι ξέρουν καλύτερα. Από πότε μια απλοϊκή προσέγγιση του στυλ ‘το να σώζουμε ζωές είναι πάντα ηθικό’ αποτελεί μια ισορροπημένη προσέγγιση ιατρικής ηθικής, ειδικά όταν επί της ουσίας καμία ζωή δεν σώθηκε, παρά μόνο δημιουργήθηκε;”
Ο δρ Zhang και η ομάδα του υποστηρίζει ότι θα απαντήσει σε αυτά τα ερωτήματα, όταν παρουσιάσει τα ευρήματά της στο ετήσιο συνέδριο της Αμερικανικής Εταιρείας Αναπαραγωγικής Ιατρικής, τον Οκτώβριο.
Ο καθηγητής Darren Griffin, ειδικός Γενετικής στο πανεπιστήμιο του Κεντ, είπε: “Αυτή η μελέτη προαναγγέλλει μια νέα εποχή στον τομέα της γενετικής προεμφυτευτικής και αντιπροσωπεύει ένα νέο μέσο για την παροχή βοήθειας σε οικογένειες, που διατρέχουν κίνδυνο μετάδοσης γενετικών ασθενειών (…) Με ριζοσπαστικές νέες θεραπείες, όπως αυτή, εγείρονται πάντα δύσκολα ηθικά ζητήματα, όμως οποιεσδήποτε ανησυχίες πρέπει να εξισορροπούνται από τις επιπτώσεις της μη εφαρμογής μιας τέτοιας τεχνολογίας, ειδικά από την στιγμή που πολλές οικογένειες την έχουν ανάγκη”.