Αντιμέτωποι με τις διατροφικές διαταραχές 1 στους 4 ασθενείς με διαβήτη τύπου 1

Ένας στους τέσσερις πάσχοντες από τύπου 1 διαβήτη παρουσιάζει ανθυγιεινές διατροφικές συνήθειες οι οποίες μπορεί να υποκρύπτουν κάποια διατροφική διαταραχή, αναφέρουν επιστήμονες από την Φινλανδία.

Οι επιστήμονες ανέλυσαν συνδυαστικά τα δεδομένα από προγενέστερες μελέτες που διεξήχθησαν σε όλο τον κόσμο. Όπως διαπίστωσαν, στην προσπάθειά τους να ελέγξουν το βάρος και το σάκχαρό τους, πολλοί ασθενείς με τύπου 1 διαβήτη ολισθαίνουν σε διαταραχές πρόσληψης τροφής όπως η επεισοδιακή υπερφαγία (binge eating).

Ο τύπου 1 διαβήτης είναι αυτοάνοση διαταραχή. Αναπτύσσεται όταν το ανοσοποιητικό σύστημα ενός ανθρώπου επιτίθεται λανθασμένα και καταστρέφει τα β-κύτταρα του παγκρέατος.

Τα κύτταρα αυτά παράγουν ινσουλίνη – την ορμόνη που ρυθμίζει τα επίπεδα γλυκόζης (σακχάρου) στον οργανισμό. Δίχως ινσουλίνη το σάκχαρο στο αίμα εκτοξεύεται στα ύψη και απειλεί την υγεία.

Ο διαβήτης τύπου 1 είναι επίσης γνωστός ως ινσουλινοεξαρτώμενος, διότι οι πάσχοντες χρειάζονται καθημερινές εγχύσεις της ορμόνης.

Η νέα μελέτη διεξήχθη από επιστήμονες του Πανεπιστημίου της Ανατολικής Φινλανδίας. Τα ευρήματά της δημοσιεύθηκαν στην ιατρική επιθεώρηση Eating Disorders.

Οι ερευνητές εξέτασαν συνδυαστικά τα ευρήματα από 45 προγενέστερες κλινικές μελέτες για τον διαβήτη τύπου 1. Οι 25 από τις μελέτες είχαν διεξαχθεί στην Ευρώπη και οι 12 στη Βόρειο Αμερική. Οι  υπόλοιπες είχαν διεξαχθεί σε Ασία, Νότιο Αμερική, Αυστραλία, Μέση Ανατολή και Αφρική.

Ποιες διατροφικές διαταραχές εκδηλώνουν

Στις μελέτες είχαν συμμετάσχει συνολικώς 11.592 ασθενείς με διαβήτη τύπου 1, ηλικίας 16 ετών και άνω. Όπως διαπίστωσαν οι ερευνητές οι 2.521 εξ αυτών είχαν διαταραγμένες διατροφικές συνήθειες.

Αυτό δεν προκαλεί μεγάλη έκπληξη, δήλωσε η επικεφαλής ερευνήτρια Pia Niemelä, διδακτορική ερευνήτρια στο πανεπιστήμιο. Η αύξηση του σωματικού βάρους ανησυχεί πολλούς πάσχοντες από τη νόσο. Γι’ αυτό τον λόγο προσπαθούν με κάθε τρόπο να την αποφύγουν.

Στην προσπάθειά τους όμως υιοθετούν επικίνδυνες τακτικές που τους ωθούν σε διαταραχές όπως:

• Η επεισοδιακή υπερφαγία
• Ο περιορισμός της τροφής

Σημαντικό ποσοστό, όμως, υιοθετούν μία άλλη, εξαιρετικά επικίνδυνη πρακτική που παρατηρείται μόνο σε διαβητικούς ασθενείς. Η πρακτική αυτή είναι η παράλειψη ινσουλίνης (insulin omission) κατά την οποία δεν παίρνουν καθόλου ή μειώνουν κάποιες δόσεις της ορμόνης για να μην παχύνουν.

«Η ηθελημένη παράλειψη ή μείωση της ινσουλίνης οδηγεί σε απώλεια βάρους. Ταυτοχρόνως όμως διατηρεί υψηλά τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα, αποδιοργανώνοντας τον γλυκαιμικό έλεγχο», αναφέρει η κυρία Niemelä.

Η απορρύθμιση του σακχάρου (γλυκόζης) στο αίμα σχετίζεται με σοβαρές επιπλοκές και είναι πολύ σοβαρό πρόβλημα. Η νέα ανάλυση αποκαλύπτει ότι ένας στους πέντε ασθενείς με διαβήτη (το 21%) καταφεύγουν στην ηθελημένη παράλειψη ινσουλίνης.

Ο ρόλος του φύλου και της ηλικίας

Οι γυναίκες με διαβήτη τύπου 1 είναι πιο επιρρεπείς στις διατροφικές διαταραχές από τους άνδρες. Όσον αφορά την ηλικία, οι διαταραχές αυτές παρατηρήθηκαν σε όλες τις ηλικιακές ομάδες.

«Οι διαταραχές πρόσληψης τροφής συχνά παρατηρούνται σε εφήβους και νεαρούς ενήλικες. Όταν όμως η αιτία είναι ο διαβήτης, ακόμα και οι μεσήλικες μπορεί να πάσχουν από αυτές», είπε η κυρία Niemelä.

Όπως εξήγησε, η ανάπτυξη διαταραχής πρόσληψης τροφής ευνοεί τις επιπλοκές του τύπου 1 διαβήτη και επιδεινώνει τη νόσο. Γι’ αυτό τον λόγο είναι σημαντικό οι γιατροί να αξιολογούν τακτικά τις διατροφικές συνήθειες των ασθενών τους.

Φωτογραφία: iStock