Ατμοσφαιρική ρύπανση: Μπορεί να πυροδοτεί κατάθλιψη και σχιζοφρένεια

Οι άνθρωποι που μεγαλώνουν σε περιοχές με έντονη ατμοσφαιρική ρύπανση μπορεί να διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο να εκδηλώσουν προβλήματα ψυχικής υγείας, αναφέρουν επιστήμονες από το Σικάγο. Σε μεγάλη μελέτη που πραγματοποίησαν βρήκαν ενδείξεις ότι οι άνθρωποι αυτοί είναι πιθανότερο να εκδηλώσουν κατάθλιψη, διπολική διαταραχή ή ακόμα και σχιζοφρένεια.

Η μελέτη βασίσθηκε στην ανάλυση των ιατρικών φακέλων εκατομμυρίων ασθενών από τις ΗΠΑ και τη Δανία. Όπως λένε οι ερευνητές, βρήκαν «ισχυρή συσχέτιση» ανάμεσα στην ατμοσφαιρική ρύπανση και σε ορισμένα προβλήματα ψυχικής υγείας.

Η νέα μελέτη είναι η νεότερη από μία σειρά ερευνητικών εργασιών που συσχετίζουν την ατμοσφαιρική ρύπανση με σοβαρά προβλήματα υγείας.

Στην πρώτη φάση της μελέτης, οι επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο του Σικάγου ανέλυσαν στοιχεία από έναν αμερικανικό ασφαλιστικό οργανισμό. Ο οργανισμός αυτός καλύπτει 151 εκατομμύρια ανθρώπους.

Οι επιστήμονες εξέτασαν τα στοιχεία 11 ετών, εστιάζοντας στα αιτήματα για αποζημιώσεις που αφορούσαν νευροψυχιατρικά νοσήματα. Ύστερα, συνέκριναν τα αιτήματα αυτά με τα επίπεδα της ατμοσφαιρικής ρύπανσης τα ίδια έτη. Συνολικά, η σύγκριση αφορούσε 87 ατμοσφαιρικούς ρύπους.

Το συμπέρασμά τους ήταν πως η διαβίωση σε περιοχές με υψηλή ατμοσφαιρική ρύπανση σχετιζόταν με αύξηση κατά 27% του κινδύνου εκδήλωσης διπολικής διαταραχής. Σχετιζόταν επίσης με αύξηση κατά 6% του κινδύνου εκδήλωσης μείζονος (σοβαρής) κατάθλιψης, σε σύγκριση με τις περιοχές που είχαν τον πιο καθαρό αέρα.

Εκλυτικός παράγοντας

«Γνωρίζουμε μερικούς εκλυτικούς παράγοντες για τα ψυχικά νοσήματα, αλλά η ατμοσφαιρική ρύπανση είναι ένας νέος», δήλωση ο επικεφαλής ερευνητής Dr Andrey Rzhetsky, καθηγητής Ιατρικής & Ανθρώπινης Γενετικής στο Σικάγο.

Και συνέχισε: «Προγενέστερες μελέτες σε πειραματόζωα έχουν δείξει ότι οι ρύποι μπορεί να εισέλθουν στον εγκέφαλο. Όταν συμβαίνει αυτό προκαλείται φλεγμονή, με συμπτώματα παρόμοια με αυτά της κατάθλιψης. Δεν αποκλείεται να συμβαίνει το ίδιο και στους ανθρώπους».

Στη δεύτερη φάση της μελέτης τους, ο Dr Rzhetsky και οι συνεργάτες του ανέλυσαν στοιχεία από 1,4 εκατομμύρια Δανούς. Στόχος τους ήταν να επαληθεύσουν τα αρχικά ευρήματά τους. Πολλοί από τους Δανούς είχαν ζήσει έως την ηλικία των 10 ετών σε περιοχές με ιδιαίτερη φτωχή ποιότητα αέρα.

Η ανάλυση αυτών των στοιχείων έγινε σε συνεργασία με επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο του Aarhus. Όπως διαπίστωσαν, όσοι Δανοί είχαν μεγαλώσει εκτεθειμένοι στην ατμοσφαιρική ρύπανση είχαν 29% περισσότερες πιθανότητες να παρουσιάσουν κάποιο πρόβλημα ψυχικής υγείας.

Στην πραγματικότητα, σε σύγκριση με τους Δανούς που είχαν μεγαλώσει αναπνέοντας καθαρό αέρα, όσοι είχαν εκτεθεί στην ατμοσφαιρική ρύπανση είχαν:

• Διπλάσιες πιθανότητες να εκδηλώσουν σχιζοφρένεια κάποια στιγμή στη ζωή τους
• Αυξημένες πιθανότητες να εκδηλώσουν διαταραχές προσωπικότητας, κατάθλιψη και διπολική διαταραχή

7 εκατομμύρια θύματα ετησίως

Τα ευρήματα αυτά υποδηλώνουν ότι η ατμοσφαιρική ρύπανση μπορεί να αυξάνει τον κίνδυνο εκδηλώσεως νευροψυχιατρικών νόσων, γράφουν οι ερευνητές στην επιθεώρηση PLOS Biology.

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας υπολογίζει ότι το 91% του παγκόσμιου πληθυσμού αναπνέει φτωχής ποιότητας αέρας. Αποδίδει επίσης στην ατμοσφαιρική ρύπανση 7 εκατομμύρια θανάτους ετησίως.

Με άλλα λόγια, η ρύπανση σκοτώνει 13 ανθρώπους το λεπτό. Τα θύματά της είναι περισσότερα απ’ όσα προκαλούν οι πόλεμοι, οι ανθρωποκτονίες, η φυματίωση, το AIDS και η ελονοσία μαζί.

Προγενέστερες μελέτες έχουν συσχετίσει την ατμοσφαιρική ρύπανση με ποικίλα προβλήματα υγείας, όπως το άσθμα, η καρδιοπάθεια και διάφορες μορφές καρκίνου.