Η κατάθλιψη αποτελεί άμεση αιτία του διαβήτη τύπου 2 και αυτό δεν σχετίζεται μόνο με το σωματικό βάρος των πασχόντων, αναφέρουν επιστήμονες από τη Βρετανία.
Σε μεγάλη μελέτη που πραγματοποίησαν ανακάλυψαν πως υπάρχει αιτιολογική συσχέτιση μεταξύ των δύο νόσων και ότι μοιράζονται ορισμένα γονίδια.
Έως πρότινος οι επιστήμονες γνώριζαν ότι υπάρχουν απλώς κάποια συσχέτιση. Προγενέστερες μελέτες είχαν δείξει ότι οι διαβητικοί διατρέχουν διπλάσιο κίνδυνο να εκδηλώσουν κατάθλιψη και το αντίστροφο.
Παρέμενε όμως ασαφές εάν η κατάθλιψη προκαλούσε τον τύπου 2 διαβήτη ή ο διαβήτης αυτός ήταν η αιτία της. Ούτε ήταν ξεκάθαρο εάν εμπλέκονταν και πρόσθετοι παράγοντες.
Για να εξακριβώσουν τι ακριβώς συμβαίνει οι ερευνητές χρησιμοποίησαν μία τεχνική που λέγεται μεντελιανή τυχαιοποίηση (Mendelian randomization). Κατ’ αυτήν χρησιμοποιούνται γενετικές πληροφορίες για να εξακριβωθεί εάν μία παρατηρούμενη συσχέτιση είναι αιτιολογική ή απλώς σύμπτωση. Οι ερευνητές πραγματοποίησαν γενετικές αναλύσεις σε:
- 19.344 ασθενείς με διαβήτη τύπου 2
- 5.262 ασθενείς με διάγνωση κατάθλιψης
- 153.079 άτομα με αυτό-αναφερόμενη κατάθλιψη
- Περισσότερους από 463.000 υγιείς εθελοντές (ομάδα ελέγχου).
Τι βρήκαν οι ερευνητές
Τα ευρήματά τους δημοσιεύονται στην ιατρική επιθεώρηση Diabetes Care. Όπως αναφέρουν, η μελέτη τους έδειξε για πρώτη φορά ότι η κατάθλιψη προκαλεί άμεσα διαβήτη τύπου 2, αλλά ο διαβήτης δεν είναι αιτία της κατάθλιψης.
Η μελέτη έδειξε επίσης ότι η επίδραση της κατάθλιψης στον κίνδυνο διαβήτη εξηγείται μόνο σε ποσοστό 36,5% από τα περιττά κιλά των πασχόντων. Οι παχύσαρκοι άνθρωποι διατρέχουν σημαντικά αυξημένο κίνδυνο διαβήτη τύπου 2.
Οι ερευνητές εντόπισαν επίσης επτά γενετικές μεταλλαγές, οι οποίες συμβάλλουν τόσο στην κατάθλιψη, όσο και στον τύπου 2 διαβήτη. Αυτά τα κοινά γονίδια παίζουν ρόλο στην έκκριση ινσουλίνης και στη φλεγμονή:
- Στον εγκέφαλο
- Στο πάγκρεας
- Στον λιπώδη ιστό
Οι αλλαγές σε αυτές τις βιολογικές διεργασίες πιθανώς εξηγούν πως μπορεί η κατάθλιψη να προκαλέσει σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2.
Μολονότι, εξ άλλου, δεν βρήκαν αιτιολογική συσχέτιση του διαβήτη με την κατάθλιψη, οι ερευνητές πιστεύουν πως η ζωή με τον διαβήτη τύπου 2 παίζει κάποιο ρόλο και στην ανάπτυξη της ψυχικής νόσου.
Τι λένε οι ειδικοί
«Τα ευρήματά μας αναδεικνύουν την κατάθλιψη ως συμβάλλουσα αιτία του τύπου 2 διαβήτη και μπορεί να βελτιώσουν τις προσπάθειες πρόληψης», δήλωσε η ερευνήτρια Dr. Inga Prokopenko, καθηγήτρια Ψηφιακής Ενιαίας Υγείας (e-One Health) και επικεφαλής Στατιστικής Πολυομικής (statistical multi-omics) στο Πανεπιστήμιο του Σάρεϋ.
Η Dr. Prokopenko πρόσθεσε πως τα νέα ευρήματα είναι εξίσου σημαντικά για γιατρούς και ασθενείς. Και επισήμανε πως είναι σημαντικό να κάνουν προληπτικές εξετάσεις σακχάρου οι πάσχοντες από κατάθλιψη, για να αποτραπεί ει δυνατόν ο διαβήτης.
Η Dr. Prokopenko και οι συνεργάτες της σημειώνουν στο άρθρο τους πως τα ευρήματά τους είναι συμβατά με την παθοφυσιολογία των δύο νόσων. Όπως εξηγούν, η κατάθλιψη αρχίζει στην εφηβεία ή στα πρώτα χρόνια της ενηλικίωσης. Ο διαβήτης τύπου 2 όμως κατά κανόνα αρχίζει πολύ αργότερα.
Επιπλέον, οι ασθενείς με κατάθλιψη συχνά υιοθετούν κακές συνήθειες όπως:
- Κάπνισμα
- Καθιστική ζωή
- Αυξημένη πρόσληψη θερμίδων και περιττά κιλά
Όλοι αυτοί οι παράγοντες είναι γνωστό ότι διευκολύνουν την ανάπτυξη διαβήτη τύπου 2, καταλήγουν οι ερευνητές.
Φωτογραφία: iStock