Ένας απλός τρόπος για καλύτερη ψυχική υγεία μέρα με τη μέρα

Η καλή ψυχική υγεία είναι ζωτικής σημασίας για την ικανότητά μας να χειριζόμαστε δυσκολίες, να χτίζουμε σχέσεις και να πάμε καλά σε όλες τις πτυχές της ζωής μας. Η ψυχική ευημερία είναι απαραίτητη για μια ολοκληρωμένη και σκόπιμη ύπαρξη. Δυστυχώς, σύμφωνα με στοιχεία για τις ΗΠΑ, 10 εκατομμύρια Αμερικανοί ζουν με μια σοβαρή ψυχική διαταραχή – με το άγχος και τη μείζονα κατάθλιψη να είναι τα πιο διαδεδομένα.

Επιπλέον, πρόσφατη έρευνα σε περισσότερα από 3.000 άτομα στις ΗΠΑ, ηλικίας 12 έως 26 ετών, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα μέλη της «Generation Z» είναι πιο πιθανό από άλλα να αναφέρουν ότι βιώνουν στρες, μοναξιά και άγχος. Λιγότερο από το 50% της γενιάς αυτής πιστεύει ότι ευημερεί. Υπήρχαν όμως και ελπιδοφόρα ευρήματα. Η Gen Z είναι αισιόδοξη, με ποσοστό μεγαλύτερο του 75% να πιστεύει ότι έχει ένα πολλά υποσχόμενο μέλλον, έστω κι αν αισθάνεται απροετοίμαστο για αυτό.

Και υπάρχει λόγος αισιοδοξίας. Όχι μόνο για την «Gen Z», αλλά για όποιον θέλει να βελτιώσει τη ζωή και την ψυχική υγεία του. Το να είσαι πιο γενναιόδωρος μπορεί να βοηθήσει.

Η γενναιοδωρία έχει βαθιά επίδραση στην ψυχική μας ευεξία. Έρευνες έχουν δείξει ότι τα άτομα που κάνουν τακτικά πράξεις καλοσύνης χωρίς να περιμένουν ανταλλάγματα τείνουν να έχουν υψηλότερα επίπεδα ικανοποίησης από τη ζωή και να βιώνουν πιο θετικά συναισθήματα. Ένα από τα πιο γνωστά ψυχολογικά πλεονεκτήματα του να είσαι γενναιόδωρος είναι η αύξηση της ευτυχίας και της συνολικής ευημερίας.

Ένα άλλο ψυχικό όφελος της γενναιοδωρίας είναι γνωστό ως «The Helper’s High» (σε ελεύθερη μετάφραση «η έξαψη αυτού που βοηθά»). Όρος που περιγράφει τα συναισθήματα χαράς και ικανοποίησης που απορρέουν από τη βοήθεια που δίνουμε στους άλλους. Όταν είμαστε γενναιόδωροι, ο εγκέφαλός μας απελευθερώνει ενδορφίνες, οι οποίες προκαλούν μια φυσική έξαψη που μπορεί να είναι εθιστική. Επιπλέον, η γενναιοδωρία έχει συνδεθεί με την προσωπική ανάπτυξη και αύξηση της αυτοεκτίμησης. Η συμμετοχή σε πράξεις καλοσύνης δίνει μια αίσθηση σκοπού και νόημα στη ζωή μας. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένη αυτοεκτίμηση και μεγαλύτερη αίσθηση εμπιστοσύνης στις ικανότητές μας.

Είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι το να είσαι γενναιόδωρος δεν σημαίνει πάντα να κάνεις μεγαλειώδεις χειρονομίες ή να δίνεις μεγάλα χρηματικά ποσά. Ακόμη και μικρές πράξεις καλοσύνης, όπως το να ακούσεις έναν φίλο ή να βοηθήσεις έναν γείτονα, μπορούν να βελτιώσουν σημαντικά την ψυχική μας υγεία. Τελικά, το να είσαι γενναιόδωρος δημιουργεί έναν θετικό κύκλο, όπου η ευημερία σου ενισχύεται μαζί με την ευημερία όσων βοηθάς.

Το επιβεβαιώνει και η επιστήμη

Αν και το αντιλαμβανόμαστε ενστικτωδώς ότι το να κάνουμε καλό μάς κάνει να νιώθουμε καλά, η θετική επίδραση της καλοσύνης στην ψυχική μας υγεία επιβεβαιώνεται και από πληθώρα ερευνών. Πολυάριθμες μελέτες έχουν δείξει ότι οι τακτικές πράξεις καλοσύνης προς τους άλλους και τον εαυτό μας μπορούν να οδηγήσουν στη βελτίωση της γενικής ευημερίας μας. Είναι ενδιαφέρον ότι αυτές οι μελέτες έχουν επίσης βρει ότι τα άτομα που έχουν γενναιόδωρη συμπεριφορά έχουν μεγαλύτερο όγκο φαιάς ουσίας στις περιοχές του εγκεφάλου που σχετίζονται με την ενσυναίσθηση και τη συμπόνια.

Πιστεύεται ότι η γενναιοδωρία έχει τη βάση της στο σύστημα ανταμοιβής του εγκεφάλου, το οποίο δημιουργεί θετικά συναισθήματα και ρυθμίζει την κοινωνική συμπεριφορά. Όταν κάνουμε ευγενικά πράγματα, ο εγκέφαλός μας απελευθερώνει νευροδιαβιβαστές, όπως η ντοπαμίνη και η ωκυτοκίνη. Η ντοπαμίνη δημιουργεί συναισθήματα ευχαρίστησης και ανταμοιβής, ενώ η ωκυτοκίνη, γνωστή και ως «ορμόνη της αγάπης», είναι σημαντική για τους κοινωνικούς δεσμούς και την προσκόλληση.

Τα αποτελέσματα αυτά μεταδίδονται και στη σωματική μας υγεία. Ένα από τα πιο σημαντικά οφέλη της συμμετοχής σε πράξεις καλοσύνης είναι η μείωση των επιπέδων του στρες. Όταν είμαστε ευγενικοί, το σώμα μας απελευθερώνει ενδορφίνες, οι οποίες είναι φυσικά παυσίπονα που βοηθούν στη μείωση του στρες και του άγχους.

Η γενναιοδωρία, όμως, δεν μας ωφελεί μόνο ως άτομα, αλλά έχει θετικό αντίκτυπο και στην κοινωνία. Όταν κάνουμε πράξεις καλοσύνης, νιώθουμε πιο συνδεδεμένοι με τους άλλους και σε κάτι μεγαλύτερο από τον εαυτό μας. Αυτό μπορεί να αυξήσει το αίσθημα κοινωνικής ευθύνης και την επιθυμία μας να έχουμε θετικό αντίκτυπο στον κόσμο.

Επιπλέον, η γενναιοδωρία έχει διαπιστωθεί ότι είναι μεταδοτική. Όταν συμμετέχουμε σε πράξεις γενναιοδωρίας, παρακινούμε και τους άλλους να κάνουν το ίδιο, δημιουργώντας ένα κύμα και μια θετική ανατροφοδότηση που επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό τις κοινότητες στις οποίες ζούμε και τον κόσμο ως σύνολο.

Σε ισορροπία με τον εαυτό μας και τον κόσμο

Η προσπάθεια να είμαστε πιο γενναιόδωροι για τη βελτίωση της ψυχικής υγείας μας δεν πρέπει να ισχύει μόνο για τις πράξεις μας προς τους άλλους. Είναι εξίσου σημαντικό να είναι κανείς γενναιόδωρος και με τον εαυτό του. Είτε αφιερώνετε χρόνο στον εαυτό σας, είτε μαθαίνετε κάτι καινούργιο, είτε βάζετε όρια σε ένα αγαπημένο σας πρόσωπο, είτε μιλάτε με θετικό τρόπο για τον εαυτό σας, κάθε μικρή πράξη που σας βοηθά να ανεφοδιάζετε το μυαλό και το σώμα σας σάς κάνει πιο ικανούς να δίνετε και να παίρνετε καλοσύνη. Γιατί και το να παίρνεις είναι σημαντικό. Όταν είναι κανείς ευγενικός με τους άλλους, είναι πιο συνειδητοποιημένος και ανοιχτός σε χειρονομίες καλοσύνης προς εκείνον. Νιώθει πιο άξιος για καλά πράγματα.

Με το να είναι κανείς γενναιόδωρος με τον εαυτό του και τους άλλους, μπορεί να μειώσει αποτελεσματικά τα συμπτώματα της κατάθλιψης και του άγχους. Επειδή η γενναιοδωρία συνδέεται με καλύτερες σχέσεις και κοινωνικές συνδέσεις, όταν κάνουμε πράξεις καλοσύνης, είναι πιο πιθανό να δημιουργήσουμε ουσιαστικές σχέσεις με άλλους, κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένη κοινωνική υποστήριξη και ισχυρότερη αίσθηση του ανήκειν.

Είναι σημαντικό να επαναλάβουμε ότι το να είσαι γενναιόδωρος δεν απαιτεί μεγάλες χειρονομίες ή οικονομικές συνεισφορές. Μικρές πράξεις καλοσύνης, τόσο απλές όσο ένα χαμόγελο, όταν κάποιος χρειάζεται υποστήριξη, μπορεί να έχουν θετικό αντίκτυπο στην ψυχική υγεία και την ευημερία, τη δική μας και των άλλων. Το να είσαι γενναιόδωρος σίγουρα δεν είναι θεραπεία, αλλά είναι ένας αποτελεσματικός, απλός τρόπος για να βελτιώσεις τη ζωή σου από σήμερα.

Φωτογραφία: iStock

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

Η παρακεταμόλη στην εγκυμοσύνη δεν σχετίζεται με κίνδυνο ΔΕΠΥ ή αυτισμού [νέα μελέτη]

Πώς επηρεάζει η ζωντανή μουσική την ευζωία ηλικιωμένων με άνοια

Μηλόξιδο: Ισχύουν όσα λέγονται για τα οφέλη του και πόσο ασφαλές είναι;