Η εποχική κατάθλιψη, γνωστή και ως εποχική συναισθηματική διαταραχή (ΕΔΕ) και αναγνωρισμένη ως υπαρκτή ψυχική διαταραχή από την παγκόσμια κοινότητα της ψυχικής υγείας εδώ και 30 χρόνια, “δεν υποστηρίζεται από αντικειμενικά στοιχεία”, σύμφωνα με τα ευρήματα της νέας αυτής έρευνας!
Η κατάθλιψη “έρχεται και φεύγει”, ανέφερε ο επικεφαλής ερευνητής της μελέτης, Steven LoBello, καθηγητής ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο Auburn σε Μοντγκόμερι, Αλαμπάμα. Αν κάποιος βιώνει κατάθλιψη το φθινόπωρο και το χειμώνα, “αυτό δεν σημαίνει ότι αυτές οι εποχιακές μεταβολές προκάλεσαν την κατάθλιψη”, διευκρίνισε ο ίδιος.
Για την μελέτη, ο LoBello και οι συνεργάτες του χρησιμοποίησαν δεδομένα από μια τηλεφωνική έρευνα της πάνω σε 34.000 Αμερικανούς ενήλικες που ρωτήθηκαν βάσει ειδικού επιστημονικού ερωτηματολογίου σχετικά με την κατάθλιψη. Στη συνέχεια οι ερευνητές συγκέντρωσαν πληροφορίες σχετικά με την εποχή του χρόνου και την γεωγραφική τοποθεσία διαμονής του κάθε συμμετέχοντα κατά την μέτρηση της κατάθλιψης.
Ο LoBello επισημαίνει ότι η μελέτη δεν κατέληξε σε κανένα αποδεικτικό στοιχείο, ότι τα συμπτώματα της κατάθλιψης σχετίζονται με κάποια εποχή του χρόνου και είπε: “Αν αυτή η εποχικότητα στην κατάθλιψη εμφανίζεται σε κάποιον, τότε αυτό είναι αρκετά σπάνιο”.
Ο δρ Matthew Lorber, αναπληρωτής διευθυντής της παιδικής και εφηβικής ψυχιατρικής κλινικής στο νοσοκομείο Lenox Hill στη Νέα Υόρκη, είπε επίσης ότι η εποχική συναισθηματική διαταραχή δεν μπορεί να αποτελεί μια “κανονική διάγνωση”.
Μεγάλες φαρμακευτικές εταιρείες, λέει ο Lorber, άσκησαν μεγάλες πιέσεις ώστε η εποχική συναισθηματική διαταραχή να αναγνωριστεί ως κανονική διάγνωση. “Στη συνέχεια, αυτό τους επέτρεψε να βρουν στην αγορά σε ένα νέο αγοραστικό κοινό που θα χρησιμοποιούσε τα φάρμακά τους. Αυτό ήταν ένα κίνητρο παράγοντα για τη ‘δημιουργία’ αυτής της διαταραχής”, δήλωσε ο Lorber, ο οποίος δεν συμμετείχε στη νέα μελέτη.
Ο LoBello πιστεύει ότι οι εποχές δεν έχουν καμία θέση στη διάγνωση της κατάθλιψης, και επισημαίνει ότι αυτά τα “κριτήρια” για την κατάθλιψη πρέπει να παύσουν.
Η συλλογιστική του; Εάν δεχτούμε μια αιτία, που δεν είναι ακριβής, μπορεί να οδηγήσουμε τους ασθενείς να ακολουθήσουν θεραπείες που δεν θα τους παρέχουν ανακούφιση, ανέφερε ο LoBello.
Σύμφωνα με τη νέα έκθεση, που δημοσιεύθηκε στις 20 Ιανουαρίου στην επιστημονική επιθεώρηση Clinical Psychological Science, η εποχική συναισθηματική διαταραχή προστέθηκε στο Διαγνωστικό και Στατιστικό Εγχειρίδιο των Ψυχικών Διαταραχών (την “Βίβλο” της ψυχολογικής διάγνωσης) το 1987. Ο LoBello δεν είναι ο πρώτος που διερευά την εγκυρότητα αυτής της διάγνωσης.
Η Kelly Rohan, αναπληρώτρια καθηγήτρια Ψυχολογίας στο πανεπιστήμιο του Βερμόντ, έχει κάνει τη δική της έρευνα για την εποχική κατάθλιψη και δεν βρήκε “καμία διαφορά στις εκθέσεις των καταθλιπτικών συμπτωμάτων βάσει της διαφοράς στις εποχές”.
“Εγώ σίγουρα δεν υποστηρίζω ότι αυτό σημαίνει απαραίτητα ότι η εποχική κατάθλιψη δεν υπάρχει. Ωστόσο, υπάρχουν πολύ λίγες περιπτώσεις που εμπίπτουν πραγματικά στο πλαίσιο της εποχικής συναισθηματικής διαταραχής”, διευκρίνισε η Rohan.
Πώς γίνεται, λοιπόν, άλλες έρευνες να έχουν βρει ότι ένα σημαντικό ποσοστό του πληθυσμού πάσχει από αυτή την κατάσταση; Η Αμερικανική Ακαδημία Οικογενειακών Ιατρών υποστηρίζει ότι έως και το 6% των ενηλίκων στις ΗΠΑ έχει κατάθλιψη το χειμώνα, και πως έως και το 20% έχει ήπια συμπτώματα εποχικής συναισθηματικής διαταραχής.
Όλα εξαρτώνται από τον τρόπο που διεξάγεται κάθε έρευνα και το πώς καταρτίζονται οι ερωτήσεις βάσει των οποίων εξάγονται συμπεράσματα, δήλωσε η Rohan. “Επίσης, τα συμπτώματα στην εποχική κατάθλιψη τείνουν να είναι λιγότερο σοβαρά από ό,τι στην μη-εποχική κατηγορία της ψυχικής νόσου και η ψυχολογική διάθεση τείνει να επανέρχεται σε κανονική λειτουργία την άνοιξη και το καλοκαίρι (…) Έτσι, όταν μια έρευνα συμπεριλάβει όλα τα καταθλιπτικά άτομα σε αυτό το δείγμα, συμπεριλαμβανομένης της μειοψηφίας που ισχυρίζεται ότι έχει εποχική κατάθλιψη, και αναλύσουμε τις εποχιακές διαφορές στα επίπεδα κατάθλιψής των συμμετεχόντων, δεν θα μου προκαλέσει έκπληξη να καταλήξουμε σε απρόσμενα αποτελέσματα”.
Για τις ανάγκες της έρευνας από τον LoBello, εκείνος και οι συνεργάτες του χρησιμοποίησαν τα στοιχεί από άλλη έρευνα του 2006 (Behavioral Risk Factor Surveillance System). Οι 34.000 και πλέον συμμετέχοντες είχαν ερωτηθεί για τον αριθμό των ημερών που ένιωθαν κατάθλιψη κατά τις τελευταίες δύο εβδομάδες. Οι ερευνητές αντιστοίχισαν τις απαντήσεις με την τοποθεσία του κάθε ατόμου και την ημέρα, το μήνα, το γεωγραφικό πλάτος και το ποσοστό έκθεσης στον ήλιο, όταν ερωτήθηκε.
Διαπίστωσαν ότι τα άτομα που ανταποκρίθηκαν στην έρευνα κατά τους χειμερινούς μήνες, όταν η έκθεση στο φως του ήλιου ήταν χαμηλή, ΔΕΝ παρουσίασαν υψηλότερα επίπεδα καταθλιπτικών συμπτωμάτων σε σύγκριση με εκείνους που ανταποκρίθηκαν στην έρευνα σε άλλες χρονικές στιγμές.
Επιπλέον, οι ερευνητές δεν βρήκαν καμία απόδειξη για εποχιακές διαφορές στην ψυχική διάθεση, όταν εστίασαν την έρευνά τους σε περισσότερους από 1.700 συμμετέχοντες, οι οποίοι είχαν ήδη διαγνωστεί με κλινική κατάθλιψη.