Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν ενθουσιάζονται όταν βλέπουν βελόνες. Για σημαντικό ποσοστό του πληθυσμού, όμως, ο φόβος για τις βελόνες προκαλεί έντονο άγχος, το οποίο εμποδίζει τους πάσχοντες ακόμα και να ζητήσουν ιατρική βοήθεια. Μεσούσης της πανδημίας που προκαλεί ο νέος κορωνοϊός, η φοβία αυτή αποκτά άλλη διάσταση.
Η φοβία στις βελόνες είναι πολύ συνηθισμένη. Πρόσφατη συνδυασμένη ανάλυση (μετανάλυση) 35 προγενέστερων μελετών από επιστήμονες του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν έδειξε ότι:
- Το 16% των ενηλίκων από διάφορες χώρες αποφεύγουν τα εμβόλια κατά της γρίπης εξαιτίας της φοβίας που έχουν στις βελόνες
- Το 20% των ενηλίκων αποφεύγουν και το εμβόλιο του τετάνου
Αναλόγως με τη χώρα, το ποσοστό της συγκεκριμένης φοβίας στον γενικό πληθυσμό κυμαινόταν:
- Από 20% έως 50% στους εφήβους
- Από 20% έως 30% στους νεαρούς ενήλικες
Η φοβία ήταν πολύ συχνότερη στα παιδιά και γενικώς μειωνόταν με την ηλικία, ανέφεραν οι ερευνητές.
«Θα ήταν κρίμα η φοβία για τις βελόνες να εμποδίσει έναν άνθρωπο να κάνει το εμβόλιο έναντι της λοίμωξης που προκαλεί ο κορωνοϊός», λέει στους New York Times η Dr. Nipunie S. Rajapakse, λοιμωξιολόγος στην Κλινική Mayo, στο Ρότσεστερ της Μινεσότα. «Αφ’ ενός θα παρέμενε εκτεθειμένος στον κίνδυνο να νοσήσει εξαιτίας του ιού. Αφ’ ετέρου, όμως, υπάρχουν τρόποι να καταπραϋνθεί η φοβία του».
Σοβαρή vs μέτρια
Οι πάσχοντες από σοβαρή φοβία, πιθανώς χρειάζονται τη βοήθεια ενός ειδικού για να την ξεπεράσουν, συνιστά ο Dr. Manish Sadarangani, διευθυντής του Κέντρου Αξιολόγησης Εμβολίων στο Νοσοκομείο Παίδων της Βρετανικής Κολομβίας, στον Καναδά. Όσοι έχουν ήπια έως μέτρια φοβία στις βελόνες, ίσως θελήσουν να δοκιμάσουν μερικά μέτρα αυτοβοήθειας.
«Το κλειδί είναι η προετοιμασία», λέει. «Αν είναι προετοιμασμένοι για το εμβόλιο, θα νιώθουν πως έχουν τον έλεγχο της διαδικασίας και μπορεί να καταφέρουν να την φέρουν εις πέρας».
Προετοιμασία σημαίνει λ.χ. να θυμηθείτε πόσο νιώσατε στ’ αλήθεια τη βελόνα την τελευταία φορά που χρειασθήκατε ένεση ή εμβόλιο, ώστε να έχετε ειλικρινή αίσθηση του τι να περιμένετε. Μπορείτε ακόμα να αναζητήσετε στο Ίντερνετ φωτογραφίες ή βίντεο με εμβολιασμούς κατά του κορωνοϊού για να εξοικειωθείτε με τα εμβόλια.
Κατά τα άλλα, πρέπει να κοιμηθείτε καλά τη νύχτα πριν από το εμβόλιο. Μην αμελήσετε επίσης να φάτε ένα καλό πρωινό ή μεσημβρινό γεύμα, αναλόγως με την ώρα του εμβολισμού, συνιστά ο Dr. Sadarangani. «Το τελευταίο που χρειάζεστε είναι να αγχωθείτε και να λιποθυμήσετε», λέει. «Αυτό είναι πιθανότερο αν πάτε για εμβολιασμό νηστικοί».
Δοκιμάστε επίσης να παίρνετε βαθιές ανάσες εστιάζοντας την προσοχή σας σε αυτές. Ή φορέστε ακουστικά για να ακούτε την αγαπημένη σας μουσική ή να παρακολουθήσετε ένα βίντεο στο κινητό σας στο YouTube. Οτιδήποτε αποσπάσει την προσοχή σας από τον εμβολιασμό, μπορεί να σας βοηθήσει, προσθέτει.
Ενημερώστε το εμβολιαστικό κέντρο
Εξίσου σημαντικό είναι να ενημερώσετε το νοσηλευτικό προσωπικό στο εμβολιαστικό κέντρο για τη φοβία που έχετε στις βελόνες. «Θα κάνει ό,τι περνά από το χέρι του για να σας βοηθήσει», λέει η Dr. Rajapakse. «Να τους ενημερώσετε κατά την έναρξη του εμβολιασμού, ώστε να έχουν το περιθώριο να μιλήσουν μαζί σας, να σας τοποθετήσουν σε άνετη θέση και να προσπαθήσουν να αποσπάσουν την προσοχή σας».
Οι άνθρωποι του κέντρου μπορεί επίσης να σας επιτρέψουν να πάρετε μαζί σας κάποιον συνοδό, εάν σας ηρεμεί και θα σας βοηθήσει να κάνετε το εμβόλιο, προσθέτει.
Μην παραλείψετε, τέλος, να εστιάσετε την σκέψη σας στα οφέλη που θα αποκομίσετε από τον εμβολιασμό έναντι της λοίμωξης που προκαλεί ο κορωνοϊός. «Να σκέφτεστε ότι θα μπορέσετε να ξαναγκαλιάσετε τους αγαπημένους σας και να βγείτε χωρίς άγχος από το σπίτι. Ή ότι θα μπορέσετε πάλι να πάτε ένα ταξίδι, χωρίς να τρέμετε αν θα κολλήσετε», συνιστά η Dr. Rajapakse. «Αν το μυαλό σας γεμίσει με αισιόδοξες σκέψεις για το μέλλον, δύσκολα θα βρει χώρο το άγχος να αναπτυχθεί».