Πώς να βοηθήσεις ένα θύμα σεξουαλικής επίθεσης ή βιασμού

Για κάθε άτομο που είναι θύμα σεξουαλικής επίθεσης ή βιασμού είναι πολύ δύσκολο να ανοιχτεί και να αποκαλύψει σε εσάς ή σε κάποιον τρίτο το τι τους συνέβη.

Η υποστήριξη που μπορείς να προσφέρεις είναι σημαντική, αλλά είναι κατανοητό ότι μπορεί και να σε τρομάζει. Μπορεί να φοβάσαι ότι ίσως πεις ή κάνεις κάτι λάθος. Αλλά δεν χρειάζεται να είσαι ειδικός, για να βοηθήσεις.

Το πιο σημαντικό πράγμα που μπορείς να κάνεις είναι να ακούσεις και να αφήσεις το άτομο που σε εμπιστεύτηκε και σου ανοίχτηκε να σου πει τι χρειάζεται.

Οι παρακάτω απλές οδηγίες δίνουν μερικές ιδέες για το πώς μπορείς να βοηθήσεις ένα θύμα σεξουαλικής επίθεσης ή βιασμού:

«Σε πιστεύω / Έδειξες πολύ θάρρος που μου το είπες αυτό»

Μπορεί να είναι εξαιρετικά δύσκολο για το θύμα να εξωτερικεύσει και να μοιραστεί την ιστορία του. Μπορεί να ντρέπεται, να ανησυχεί ότι δεν θα την πιστέψουν ή να ανησυχεί ότι θα κατηγορηθεί κι από πάνω. Αφήστε τις ερωτήσεις και τα “γιατί” στους ειδικούς. Η δουλειά σας είναι να υποστηρίξετε το θύμα σε μια πολύ κρίσιμη στιγμή. Προσέξτε να μην ερμηνεύσετε την ηρεμία της ως “ένδειξη” ότι αυτό που σας λέει δεν συνέβη. Ο καθένας μας ανταποκρίνεται σε τραυματικά γεγονότα με διαφορετικό τρόπο. Το καλύτερο που μπορείτε να κάνετε είναι απλά να πιστέψετε το θύμα σε αυτό που σας λέει ότι έπαθε.

«Δεν φταις εσύ / Δεν έκανες τίποτα απολύτως που να προκάλεσε αυτό σου συνέβη»

Το θύμα μπορεί να κατηγορεί τον ίδιο της τον εαυτό, ειδικά εάν γνωρίζει προσωπικά τον θύτη. Υπενθυμίστε της, ίσως και περισσότερες από μία φορές, ότι δεν φταίει σε τίποτα.

«Δεν είσαι μόνη / Νοιάζομαι και είμαι εδώ για να ακούσω ή να βοηθήσω με οποιονδήποτε τρόπο μπορώ»

Ενημερώστε το θύμα της σεξουαλικής επίθεσης ή βιασμού ότι θα είστε μαζί της και είστε διατεθειμένοι να ακούσετε ό,τι θέλει να πει, όποτε νιώσει άνετα να το μοιραστεί. Υπενθυμίστε της ότι υπάρχουν εξειδικευμένοι επαγγελματίες που μπορούν να παρέχουν υποστήριξη καθώς προσπαθεί να ξεπεράσει αυτό που της συνέβη.

“Λυπάμαι για ό,τι σου συνέβη / Αυτό δεν έπρεπε να σου συμβεί»

Αναγνωρίστε ότι η εμπειρία αυτή είναι λογικό να έχει επηρεάσει τη ζωή της. Φράσεις όπως «Αυτό πρέπει να είναι πολύ δύσκολο για σένα» και, «Χαίρομαι ειλικρινά που το μοιράστηκες μαζί μου», συμβάλλουν στην επικοινωνία με ενσυναίσθηση.

Αφήστε το θύμα να δείξει πώς αισθάνεται

Αφήστε το θύμα να κλάψει όποτε χρειάζεται. Είναι σημαντικό να μπορεί να δείξει τα συναισθήματά της.

Ρωτήστε αν νιώθει εντάξει με το να την αγγίξετε

Σεβαστείτε τα συναισθήματά της ως προς την φυσική επαφή και δώστε της λίγο χώρο. Πολλά θύματα βιασμού ή σεξουαλικής επίθεσης δεν θέλουν καμία φυσική επαφή, ειδικά τις πρώτες ημέρες μετά την επίθεση. Ακόμη και μια καλοπροαίρετη από μέρους σας αγκαλιά μπορεί να φέρει αναστάτωση. Ρωτήστε την αν είναι εντάξει να την αγγίξετε ή αφήστε τη να κάνει την πρώτη κίνηση.

Προσφέρετε πρακτική υποστήριξη

Προσπαθήστε να προσφέρετε κάποια πρακτική υποστήριξη στο θύμα, όπως να ρωτήσετε εάν θα ήθελε να πάτε μαζί του σε οποιαδήποτε ραντεβού ή άλλη υποχρέωση έχουν σε εκκρεμότητα.

Αφήστε το θύμα να έχει τον έλεγχο στη ζωή του

Η σεξουαλική κακοποίηση, ο βιασμός ή κάθε είδους σεξουαλική βία μπορεί να κάνει ένα άτομο να αισθάνεται αδύναμο και ότι δεν μπορεί να ελέγξει τίποτα στην ζωή του. Έχει ανάγκη να αισθανθεί ξανά υπεύθυνο για τη ζωή του. Είναι σημαντικό να αντισταθείτε στον πειρασμό να “αναλάβετε εκ μέρους του θύματος” διάφορες αποφάσεις, για παράδειγμα οργανώνοντας και κάνοντας πράγματα που πιστεύετε ότι είναι καλύτερα. Αντ’ αυτού, υποστηρίξτε το θύμα στο να εξερευνήσει τα συναισθήματα και τις επιλογές του και να πάρει τις δικές του αποφάσεις.

Σεβαστείτε τις αποφάσεις τους

Σεβαστείτε τις επιλογές τους, ακόμα κι αν νομίζετε ότι δεν είναι αυτές που θα κάνατε εσείς στην κατάστασή τους. Το να πάρετε πρωτοβουλίες (όπως να κλείσετε ραντεβού για λογαριασμό τους χωρίς να ελέγξετε αυτό που θέλουν πρώτα) μπορεί να καταλήξει να κάνει τα πράγματα χειρότερα, ακόμα και αν η πρόθεσή σας είναι μόνο να βοηθήσετε.

Τι να ΜΗΝ κάνετε

Μην ρωτάτε γιατί δεν είπαν τίποτα νωρίτερα

Μπορεί να είχε προσπαθήσει να πει κάτι και να μην της έδωσαν σημασία ή να μην την πίστεψαν. Μπορεί να την απείλησαν ή να φοβάται πολύ να μιλήσει. Ίσως να νιώθουν ντροπή ή να έχει “μπλοκάρει” μέσα της ό,τι της συνέβη επειδή είναι πολύ οδυνηρό και μόνο στην σκέψη.

Μην κρίνετε

Είναι σημαντικό να αποδεχτείτε τον τρόπο με τον οποίο αντιδρούν, ακόμα κι αν δεν είναι αυτό που περιμένατε ή όχι με τον τρόπο που πιστεύετε ότι θα ανταποκριθείτε εσείς σε μια παρόμοια εμπειρία. Είναι καλύτερο να απαλλαγείτε από τις ιδέες που έχετε σχετικά με το πώς ένα άτομο που έχει βιαστεί “θα πρέπει” να συμπεριφέρεται και να αποδεχτείτε τις αντιδράσεις του.

Μην ρωτήσετε “γιατί δεν αντέδρασε”

Αυτό θα την κάνει να νιώσει ότι την κατακρίνετε ή ακόμα και την κατηγορείτε γι’ αυτό που συνέβη. Ο βιασμός και η σεξουαλική βία είναι τρομακτικές εμπειρίες. Ο καθένας αντιδράει με διαφορετικό τρόπο. Είναι πολύ συνηθισμένο το θύμα να “παγώνει” εκείνη τη στιγμή, ή το νιώθει πλήρη αδυναμία στο σώμα του.

Πηγές: https://www.rainn.org, https://www.thehavens.org.uk, https://rapecrisis.org.uk, https://www.nytimes.com