Οι ασθενείς με ψύχωση, οι οποίοι ακούνε κακοποιητικές ή εκφοβιστικές φωνές, μπορεί να βρουν ηρεμία με τη βοήθεια μιας θεραπείας που βασίζεται σε Avatar σχεδιασμένα σε ηλεκτρονικό υπολογιστή.
Τα avatar είναι ψηφιακές εικόνες τις οποίες δημιουργούν οι ίδιοι οι ασθενείς με την καθοδήγηση ενός θεραπευτή. Με τη χρήση τους μαθαίνουν να αντιστέκονται στον δυνάστη τους και αποκτούν αίσθημα ελέγχου πάνω του.
Κλινικοί ψυχολόγοι από το King’s College του Λονδίνου (KCL) τα μελετούν εδώ και 10 χρόνια. Όπως αναφέρουν, με λίγες συνεδρίες της θεραπείας μειώνεται η συχνότητα και η αγωνία που προκαλούν οι φωνές στους ασθενείς.
«Είναι η πρώτη θεραπεία που δείχνει ότι μπορεί να μειώσει σημαντικά τη συχνότητα των φωνών», δήλωσε η επικεφαλής ερευνήτρια Dr. Philippa Garety, καθηγήτρια Κλινικής Ψυχολογίας στο KCL. «Είναι ένα εξαιρετικά σημαντικό εύρημα. Το να ακούει ένας ασθενής πιο σύντομες φωνές, λιγότερο συχνά ή φωνές που μπορεί να τις διώξει εντελώς, έχει τεράστιο θετικό αντίκτυπο στην καθημερινή ζωή του».
Τα νέα ευρήματα δημοσιεύονται στην επιστημονική επιθεώρηση Nature. Οι ερευνητές ενέταξαν στη μελέτη τους 345 πάσχοντες από ψύχωση, τους οποίους χώρισαν σε τρεις ομάδες:
- Η πρώτη έκανε βραχεία θεραπεία με avatar (έξι συνεδρίες)
- Η δεύτερη έκανε παρατεταμένη θεραπεία με avatar (12 συνεδρίες από πιο εξατομικευμένη θεραπεία)
- Η τρίτη υποβλήθηκε στην καθιερωμένη θεραπεία.
Η θεραπεία
Όπως εξηγούν οι ερευνητές, η θεραπεία αρχίζει με τη δημιουργία ήχου και της ψηφιακής εικόνας. Οι ασθενείς διαλέγουν πρώτα τον σωστό ήχο φωνής του avatar . Ύστερα, διαλέγουν ένα-ένα τα χαρακτηριστικά του προσώπου του, με μία τεχνική παρόμοια με αυτή που χρησιμοποιείται στην αστυνομία για τον σχεδιασμό του σκίτσου ενός υπόπτου.
Με την καθοδήγησή τους δημιουργείται στην οθόνη του υπολογιστή η εικόνα της φωνής που ακούν.
Όταν αρχίσει η θεραπεία, συμμετέχουν ο ασθενής που ακούει τις φωνές, ο θεραπευτής και το ψηφιακό πρόσωπο στην οθόνη. Και αυτό διότι ο θεραπευτής μιλάει και με τη δική του φωνή και με τη φωνή του avatar . Αυτό γίνεται για να μάθει σταδιακά ο ασθενής να αντιστέκεται στη φωνή και να αποκτά τον έλεγχό της.
«Η διαδικασία αυτή συνήθως είναι συγκλονιστική για τους ασθενείς. Η φωνή είναι κάτι που προσπαθούν για χρόνια να αποφύγουν. Το γεγονός πως θα την ακούν και την βλέπουν ταυτοχρόνως, για ευνόητους λόγους τούς προκαλεί άγχος. Η δουλειά του θεραπευτή είναι να τους κάνει να νιώσουν ασφάλεια, ώστε να αλληλεπιδράσουν τελικά με το avatar», εξήγησε ο κλινικός ψυχολόγος Dr. Tom Ward.
Τα ευρήματα
Η μελέτη έδειξε πως 16 εβδομάδες μετά την έναρξη της μελέτης, οι συμμετέχοντες και στις δύο ομάδες με τη θεραπεία με avatar είχαν σημαντική βελτίωση:
- Στη σχετιζόμενη με τις φωνές δυσφορία
- Στη σοβαρότητα της φωνής
- Στο πόσο δυνατοί ένιωθαν
- Στην ψυχική διάθεση
- Στην ευεξία τους
Ειδικά όσοι είχαν κάνει την εκτεταμένη θεραπεία των 12 εβδομάδων είχαν και σημαντική μείωση στη συχνότητα με την οποία άκουγαν τις φωνές.
Στις 28 εβδομάδες από την έναρξη της μελέτης οι ασθενείς που είχαν κάνει την εκτεταμένη θεραπεία εξακολουθούσαν να ακούν λιγότερες φωνές.
Είναι χαρακτηριστικό ότι ένας από τους ασθενείς άκουγε φωνές 30 ή 40 φορές την ημέρα. Σήμερα, εννέα χρόνια μετά την θεραπεία την οποία έκανε το 2015, έχουν μειωθεί σε 4 ή 5 φορές την ημέρα. «Αισθάνομαι σαν να έχω ξανά τον έλεγχο της ζωής μου», δήλωσε στον βρετανικό Independent.
Τη νέα θεραπεία υποστηρίζει η ανώτατη υγειονομική Αρχή του Ηνωμένου Βασιλείου,
το Εθνικό Ίδρυμα Υγείας & Κλινικής Υπεροχής (NICE). Έτσι θα αρχίσει να εφαρμόζεται σε κλινικές της Αγγλίας για να δοκιμαστεί και στην καθημερινή κλινική πρακτική.
Φωτογραφία: iStock