Το να “νιώθουμε νέοι” δεν είναι μόνο θέμα ψυχολογίας – Έχει και απτά οφέλη υγείας

Μιχάλης Θερμόπουλος
12 Ιουλίου 2022 | 11:30

Ακόμη και σε μεγάλη ηλικία, το να αισθάνεται κανείς νέος μέσα του μπορεί να μειώσει την πιθανότητα σωματικής αναπηρίας και ασθένειας.

Η φράση “είσαι τόσο μεγάλος όσο νιώθεις” γίνεται πιο ακριβής καθώς νέα έρευνα δείχνει ότι όσοι αισθάνονται νεότεροι από την πραγματική τους ηλικία τείνουν να είναι πιο υγιείς και πιο ψυχικά ανθεκτικοί.

Θα μπορούσε το ρητό να ισχύει για ηλικιωμένους που αναρρώνουν από σωματικές αναπηρίες; Προφανώς ναι. Ισραηλινοί ερευνητές από το πανεπιστήμιο Bar-Ilan έχουν δείξει ότι, ακόμη και σε μεγάλη ηλικία, η νεανική νοοτροπία μπορεί να βελτιώσει τις πιθανότητες επιτυχούς ανάρρωσης από ιατρικές παθήσεις. Η έρευνά τους δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο περιοδικό Gerontology.

Η έρευνα παρακολούθησε 194 ενήλικες ασθενείς, ηλικίας 73 έως 84 ετών, οι οποίοι νοσηλεύονταν για οστεοπορωτικά κατάγματα, ή εγκεφαλικά σε διάφορα κέντρα υγείας στο Ισραήλ.

Οι δύο καταστάσεις υγείας που φοβούνται περισσότερο τα ηλικιωμένα άτομα είναι τα κατάγματα (συνήθως που προκαλούνται από πτώσεις) και το εγκεφαλικό. Αυτό συμβαίνει επειδή και οι δύο αυτές καταστάσεις συχνά προκαλούν την απώλεια της λειτουργικής ανεξαρτησίας κάποιου.

Πραγματοποιήθηκαν πολλαπλές συνεντεύξεις με ασθενείς κατά τη διάρκεια της ανάρρωσής τους. Ρωτήθηκαν για τα συναισθήματα, τις εμπειρίες και την ηλικία τους (πόσο νέοι ένιωθαν). Με μια ειδική μέθοδο (Functional Independence Measurement) αξιολογήθηκε η λειτουργική ανεξαρτησία των ασθενών τόσο κατά την εισαγωγή, όσο και κατά την έξοδό τους από το κάθε κέντρο υγείας.

Κατά το εξιτήριό τους, περίπου έναν μήνα μετά την εισαγωγή τους στο νοσοκομείο, οι ασθενείς που ένιωθαν νεότεροι (είχαν μικρότερη υποκειμενική ηλικία) είχαν μεγαλύτερη λειτουργική ανεξαρτησία. Το να αισθάνεται κανείς νεότερος έχει αποδειχθεί ότι έχει θετικά αποτελέσματα σε άτομα που αναρρώνουν από οστεοπορωτικά κατάγματα και εγκεφαλικό.

Οι ερευνητές ανακάλυψαν επίσης ότι όσοι ένιωθαν νεότεροι ανέρρωσαν πιο γρήγορα επειδή είχαν περισσότερες ελπίδες να ανακτήσουν τις λειτουργικές τους δεξιότητες.

“Η επίδραση της υποκειμενικής ηλικίας κατά την εισαγωγή στην λειτουργική ανεξαρτησία κατά την έξοδο επιβεβαιώθηκε”, λέει ο καθηγητής Amit Shrira, από το Πρόγραμμα Γεροντολογίας στο Τμήμα Διεπιστημονικών Κοινωνικών Επιστημών, ο οποίος ηγήθηκε της μελέτης μαζί με τον καθηγητή Ehud Bodner, επίσης από τη Διεπιστημονική Τμήμα Κοινωνικών Επιστημών. “Ωστόσο, το αντίστροφο αποτέλεσμα -αυτό της λειτουργικής ανεξαρτησίας κατά την εισαγωγή στην υποκειμενική ηλικία κατά το εξιτήριο- δεν επιβεβαιώθηκε. Αυτό υποστηρίζει το συμπέρασμα ότι το να ταυτίζεται κανείς ως πιο νέος από ό,τι πραγματικά είναι, συνιστά σημαντικό ψυχολογικό κατασκεύασμα που συμβάλλει σε μια πιο επιτυχημένη αποκατάσταση”, πρόσθεσε ο Shrira.

Παραδόξως, η υποκειμενική ηλικία ήταν ο ισχυρότερος προγνωστικός παράγοντας των αποτελεσμάτων αποκατάστασης, ισχυρότερος ακόμη και από τη χρονολογική ηλικία των ασθενών και πολλαπλές χρόνιες παθήσεις υγείας που εμφανίζονταν ταυτόχρονα (σωματική πολυνοσηρότητα) κατά την εισαγωγή. Η χρονολογική ηλικία και η σωματική πολυνοσηρότητα λαμβάνονται γενικά υπόψη από τους επαγγελματίες υγείας για τον προσδιορισμό της πρόγνωσης, ενώ η υποκειμενική ηλικία είναι άγνωστη στους περισσότερους επαγγελματίες.