Διαφυλική χειρουργική: Τι είναι, πώς γίνεται και τι ισχύει (πλέον) και στην Ελλάδα

Η Ένωση WPATH (World Professional Association for Transgender Health) υιοθέτησε πρότυπα περίθαλψης (SOC) για όλα τα άτομα με διαταραχή της ταυτότητας φύλου. Η διαδικασία μετάβασης πρέπει να γίνεται σύμφωνα με αυτά τα σαφώς καθορισμένα Πρότυπα Περίθαλψης. Η διαδικασία αυτή περιλαμβάνει ψυχιατρική εκτίμηση και εποπτεία καθώς και ορμονική και χειρουργική θεραπεία.

Η Διαφυλική χειρουργική αναφέρεται στη χειρουργική διαδικασία (ή τις διαδικασίες) που εκτελούνται σε άτομο με δυσφορία φύλου με σκοπό την αλλαγή των φυλετικών χαρακτηριστικών του έτσι ώστε να αντανακλάται η ταυτότητα φύλου του ασθενούς. Η διαφυλική χειρουργική αποτελεί ουσιαστικά μια επέμβαση επαναπροσδιορισμού του φύλου.

Γενικά, οι διαδικασίες αυτές αφορούν σε επεμβάσεις αρρενοποίησης ή θηλεοποίσης.

Οι επεμβάσεις αρρενοποίησης είναι διαδικασίες με σκοπό τη μετάβαση από γυναίκα σε άντρα (“female-to-male”) κατά τις οποίες πραγματοποιείται μετοϊδοπλαστική (δημιουργία πέους από την κλειτορίδα), φαλλοπλαστική (δημιουργία πέους από ιστό των έξω γεννητικών οργάνων), εμφύτευση ορχικής πρόθεσης, δημιουργία ουρήθρας, εμφύτευση πεϊκής προθεσης κλπ.

Οι επεμβάσεις θηλεοποίησης είναι διαδικασίες με σκοπό τη μετάβαση από άντρα σε γυναίκα (“male-to-female”) κατά τις οποίες πραγματοποιείται αιδοιοπλαστική (δημιουργία κόλπου από πεϊκό ανεστραμμένο δέρμα, ή από τμήμα του εντέρου), αφαίρεση όρχεων, κλειτοροπλαστική , χειλιοπλαστική, κλπ.

Οι διαδικασίες αυτές πραγματοποιούνται στο Βελιγράδι πάνω από 20 χρόνια και αριθμούν περισσότερους από 1000 ασθενείς οι οποίοι έχουν υποβληθεί με επιτυχία σε διαφυλική χειρουργική σύμφωνα με τα καθιερωμένα πρότυπα περίθαλψης.

• Vladimir Kojovic, MD, PhD, Επιμελητής Χειρουργός και Ουρολόγος, Αναπληρωτής Καθηγητής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου του Βελιγραδίου.

Ίδρυση του πρώτου Κέντρου Διαφυλικής Χειρουργικής και Μεταμόσχευσης Γεννητικών Οργάνων στην Ευρώπη

Το πρώτο Ευρωπαϊκό Κέντρο Διαφυλικής Χειρουργικής & Μεταμόσχευσης Γεννητικών Οργάνων είναι γεγονός,  αποτέλεσμα της συνεργασίας του Ανδρολογικού Ινστιτούτου Αθηνών και του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών, πρώτο όσο αφορά το συνδυασμό των δύο τεχνικών.

Όπως ανακοινώθηκε σε συνέντευξη τύπου, που πραγματοποιήθηκε για την ανακοίνωση της λειτουργίας του, στελεχώνεται με μεγάλη ομάδα Ελλήνων και ξένων εξειδικευμένων επιστημόνων και δεσμεύεται να προσφέρει ολοκληρωμένη φροντίδα, σε ένα σύγχρονο και πραγματικά πρότυπο κέντρο, σε ανθρώπους που ζουν στη «ζώνη του λυκόφωτος», με ανύπαρκτα ή αμφίβολα γεννητικά όργανα, λόγω συγγενών παθήσεων, ατυχημάτων και διαφυλικών διαταραχών.

Σύμφωνα με τα στοιχεία αυτή τη στιγμή στην Ευρώπη 10.000 – 20.000 άνθρωποι επιθυμούν να προχωρήσουν σε αλλαγή φύλου ή σε μεταμόσχευση γεννητικών οργάνων, αλλά λίγοι από αυτούς θα το τολμήσουν τελικά, λόγω του ταμπού και του κοινωνικού στιγματισμού που υπάρχει, αλλά και λόγω της απέχθειας που πολύς κόσμος αισθάνεται για τα διαφυλικά άτομα.

«Κέντρα διαφυλικής χειρουργικής  υπάρχουν σήμερα αρκετά (Λονδίνο, Άμστερνταμ, Βελιγράδι, Αθήνα). Η νέα, όμως, διάσταση που παίρνει η διαφυλική χειρουργική, είναι η μεταμόσχευση, που θα δίνει στους δέκτες μια σχεδόν απόλυτα φυσική και φυσιολογική ερωτική ζωή, συγκριτικά με τις τεχνικές της διαφυλικής χειρουργικής που δημιουργούσαν ψευδοφαλλούς και ψευδοκόλπους» υπογράμμισε στην ομιλία του ο πρόεδρος του Ανδρολογικού Ινστιτούτου, χειρουργός ουρολόγος – ανδρολόγος Δρ. Κωνσταντίνος Κωνσταντινίδης, συντονιστής και υπεύθυνος του Κέντρου Διαφυλικής Χειρουργικής & Μεταμόσχευσης Γεννητικών Οργάνων, διευθυντής της Κλινικής Σεξουαλικής Υγείας του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών.

Ο 29χρονος Camille Franciosi από τη Γαλλία είναι ο πρώτος υποψήφιος για μεταμόσχευση πέους στην Ευρώπη.

«Δεν μπορώ να έχω φυσιολογική σεξουαλική ζωή,  έχω κάνει απόπειρες αυτοκτονίας, δεν μπορώ να έχω μία σύντροφο… Στο σχολείο είχα προβλήματα, γιατί μου έλεγαν ότι λόγω έλλειψης πέους δεν είμαι άντρας. Είναι κάτι που δεν μπορείς να μοιραστείς, έτσι το κρατούσα για εμένα.

Μίλησα με τον κ. Κωνσταντινίδη και με τον κ. Kojovic και φτιάξαμε έναν χώρο στο διαδίκτυο (http://arepahs.eu/), όπου οι άνθρωποι με τέτοιου είδους προβλήματα μπορούμε να επικοινωνούμε μεταξύ μας και να ενημερωνόμαστε. Ψάχναμε για 25 ολόκληρα χρόνια να βρούμε ένα σοβαρό κέντρο και να απευθυνθούμε για βοήθεια. Πήγα σε διάφορους γιατρούς σε όλη την Ευρώπη, αλλά κανείς δεν ήθελε να πάρει το ρίσκο. Μόνο ο κ. Κωνσταντινίδης, ο κ. Merwe και ο κ. Kojovic αποφάσισαν να με βοηθήσουν. Ακόμη και όταν γνωρίζω μια κοπέλα, νιώθω πως δεν είμαι ολόκληρος. Το μυαλό είναι μεγαλύτερο πρόβλημα και από το σώμα» λέει ο 29χρονος Camille.

Το πρώτο στην Ευρώπη, αν όχι παγκοσμίως, Κέντρο Διαφυλικής Χειρουργικής & Μεταμόσχευσης Γεννητικών Οργάνων αποτελείται από δύο νέα, πρωτοποριακά, μοναδικά τμήματα:

• Το Τμήμα Μεταμόσχευσης Γεννητικών Οργάνων, στο οποίο υπεύθυνος θα είναι ο Dr. Andre Van Der Merwe, καθηγητής oυρολογίας και διευθυντής του Ουρολογικού Τμήματος του Πανεπιστημίου Stellenbosch στη Νότιο Αφρική, ο πρώτος χειρουργός στον κόσμο, που πραγματοποίησε επιτυχημένη μεταμόσχευση πέους.
• Το Τμήμα Διαφυλικής Χειρουργικής, στο οποίο υπεύθυνος θα είναι ο Dr. Vladimir Kojovic, επίκουρος καθηγητής ουρολογίας στο Πανεπιστήμιο του Βελιγραδίου, στο οποίο πραγματοποιούνται οι περισσότερες διαφυλικές επεμβάσεις στον κόσμο.

Το νέο Κέντρο απευθύνεται σε άνδρες με ακρωτηριασμένος πέος εξαιτίας ατυχήματος ή ιατρικών λόγων (καρκίνος του πέους), διαφυλικά πρόσωπα (που από γυναίκες θέλουν να γίνουν άνδρες), πάσχοντες από σοβαρούς επισπαδίες (είναι μία πάθηση που μικραίνει πάρα πολύ το πέος).

Θα λειτουργεί στο πλαίσιο του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών σε συνεργασία με το Andrology International, που έχει έδρα στο Λονδίνο, στη Βιέννη, στη Ρώμη, στην Αθήνα, στο Ντουμπάι, στο Βελιγράδι και στο Γιοχάνεσπουργκ.

«Η διαφυλική χειρουργική αποτελεί έναν προπομπό για την μεταμόσχευση, αφού θα προσφέρει μια σχεδόν ιδανική λύση σε άνδρες με χαμένα γεννητικά όργανα, αλλά και σε διαφυλικά πρόσωπα, που αναζητούν τον φαινότυπο του άνδρα, σε αρμονία με την ολοκληρωμένη ερωτική πράξη» επεσήμανε ο Δρ. Κωνσταντινίδης.

Ο Dr. Andre Van Der Merwe,  από την πλευρά του εξήγησε ότι ο ρόλος των γεννητικών οργάνων είναι σημαντικός για τον αυτοπροσδιορισμό ενός ατόμου και τυχόν ανωμαλία ή δυσμορφία των γεννητικών οργάνων συχνά οδηγεί στην κατάθλιψη. «Ασθενείς που έχασαν τα γεννητικά τους όργανα μετά από τραυματισμό ή κατά τη διάρκεια πολέμου, βρίσκονται αντιμέτωποι με τον κίνδυνο της αυτοκτονίας, λόγω της κατάθλιψης. Η κατάθλιψη μπορεί να αντιμετωπιστεί με την επέμβαση μεταμόσχευσης πέους και η επίδρασή της στην ψυχολογία του ασθενούς είναι σαφής 20 μήνες μετά το χειρουργείο. Όταν ο ασθενής αυτοχαρακτηρίζεται, πλέον, ως «ευτυχισμένος» και έχει σεξουαλικές επαφές όσο συχνά επιθυμεί».

Ο πρώτος δέκτης πέους είναι, ήδη, πατέρας, με κανονική σεξουαλική ζωή. Πλέον στην Αμερική πραγματοποιήθηκε και η δεύτερη μεταμόσχευση.

Η διαφυλική χειρουργική αποτελεί ουσιαστικά μια επέμβαση επαναπροσδιορισμού του φύλου, τόνισε στην ομιλία του ο Dr. Vladimir Kojovic.

«Η Ένωση WPATH (World Professional Association for Transgender Health) υιοθέτησε πρότυπα περίθαλψης (SOC) για όλα τα άτομα με διαταραχή της ταυτότητας φύλου. Η διαδικασία μετάβασης πρέπει να γίνεται σύμφωνα με αυτά τα σαφώς καθορισμένα Πρότυπα Περίθαλψης και περιλαμβάνει ψυχιατρική εκτίμηση και εποπτεία, καθώς και ορμονική και χειρουργική θεραπεία».

Στη διαφυλική χειρουργική, που είναι μια πιο απλή διαδικασία, ο στόχος του Κέντρου Διαφυλικής Χειρουργικής & Μεταμόσχευσης Γεννητικών Οργάνων είναι να γίνει Κέντρο Αναφοράς για την Ευρώπη αλλά και για τον κόσμο.

Ο καθηγητής γυναικολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Γεώργιος Κρεατσάς αναφέρθηκε στην αποκατάσταση του γεννητικού συστήματος, σε κορίτσια που γεννιούνται χωρίς μήτρα και χωρίς κόλπο ή υπάρχει κάποια απόφραξη μεταξύ μήτρας και κόλπου.

«Σε αυτά εντάσσονται η ατρησία του παρθενικού υμένα, η απλασία του κόλπου ή και της μήτρας και περιπτώσεις κοριτσιών που γεννιούνται με χρωμοσωματικές διαταραχές, δηλαδή είναι βιολογικά αγόρια, αλλά η εμφάνιση των έξω γεννητικών οργάνων είναι κοριτσιού ή και το αντίστροφο. Η κατάσταση αυτή ονομάζεται ψευδερμαφροδιτισμός. Μέχρι σήμερα έχουμε χειρουργήσει στην Ελλάδα και στο εξωτερικό 254 κορίτσια με απλασία κόλπου, με δική μας τεχνική, που φέρει διεθνώς και το όνομά μας. Κολποπλαστική κατά Κρεατσά».

Ο Όμιλος του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους ομίλους υγείας στην περιοχή της Ν.Α. Ευρώπης και μαζί με το Andrology International, που είναι από τα πιο μεγάλα ανδρολογικά κέντρα στην Ευρώπη, δημιούργησαν στη χώρα μας τον πρώτο φορέα ειδικής χειρουργικής, που θα απευθύνεται σε όλο τον κόσμο.

«Πιστοί στη διαρκή μας δέσμευση να βρισκόμαστε πάντα ένα βήμα μπροστά, στον Όμιλο Ιατρικού Αθηνών, απαντάμε στην κρίση με επενδύσεις, νέες θέσεις εργασίας και την ίδρυση νέων ιατρικών τμημάτων. Στρατηγική μας επιλογή είναι η επένδυση στην ιατρική καινοτομία και πρωτοπορία και στο πλαίσιο αυτό, είμαστε ιδιαίτερα χαρούμενοι καθώς το πρώτο Κέντρο Διαφυλικής Χειρουργικής & Μεταμόσχευσης Γεννητικών Οργάνων στην Ευρώπη μπορεί να προσφέρει ολοκληρωμένες και μοναδικές υπηρεσίες υγείας, σε συνεργασία με τον κορυφαίο στο είδος του ιατρό, κ. Κωνσταντινίδη», δήλωσε ο Μανώλης Μαρκόπουλος, Γενικός Οικονομικός Διευθυντής του Ομίλου Ιατρικού Αθηνών και Γενικός Διευθυντής του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών.