Οι ερευνητές του Ινστιτούτου Ψυχιατρικής του King's College του Λονδίνου, διαπίστωσαν ότι η ψυχοπάθεια είναι τελικά μία διακριτή νευροαναπτυξιακή διαταραχή του εγκεφάλου και δήλωσαν ότι η δυνατότητα αξιοποίησης των τεχνικών απεικόνισης του εγκεφάλου για να εντοπιστούν και να διαγνωστούν οι συγκεκριμένοι βίαιοι ψυχοπαθείς, έχει μεγάλη σημασία από θεραπευτική άποψη, καθώς η γνωσιακή-συμπεριφορική θεραπεία δεν είναι συχνά αποτελεσματική στην περίπτωσή τους.
Η νέα έρευνα έδειξε ότι οι ψυχοπαθείς, οι οποίοι χαρακτηρίζονται από έλλειψη ενσυναίσθησης για τους άλλους ανθρώπους, έχουν λιγότερη φαιά ουσία στις περιοχές εκείνες του εγκεφάλου που είναι σημαντικές για την κατανόηση των συναισθημάτων και των προθέσεων των άλλων. Τα ευρήματα, εκτός από τη σημασία τους για τον καλύτερο διαχωρισμό των ψυχοπαθών από τους μη ψυχοπαθείς , έχουν σημασία και για το δικαστικό σύστημα, καθώς η διάγνωση της ψυχοπάθειας αποτελεί σημαντικό στοιχείο για τους νομικούς και τους δικαστές κατά την εκδίκαση των διαφόρων εγκλημάτων.
Οι Βρετανοί ερευνητές χρησιμοποίησαν μαγνητική τομογραφία για να απεικονίσουν τους εγκεφάλους 44 βίαιων ενηλίκων που έχουν ήδη καταδικαστεί στη Βρετανία για διάφορα εγκλήματα, καθώς και 22 υγιών ατόμων για λόγους σύγκρισης. Από τους 44, οι 17 διαγνώστηκαν με ψυχοπάθεια μαζί με διαταραχές αντικοινωνικής προσωπικότητας, ενώ οι 27 δεν θεωρήθηκαν ότι είναι ψυχοπαθείς, αλλά απλώς διαταραγμένες αντικοινωνικές προσωπικότητες.
Η συγκριτική μελέτη έδειξε ότι οι ψυχοπαθείς έχουν σημαντικά μικρότερη ποσότητα φαιάς ουσίας στον πρόσθιο προμετωπιαίο φλοιό και στις κροταφικές περιοχές, σε σχέση τόσο με τους μη ψυχοπαθείς εγκληματίες, όσο και με τους υγιείς που δεν έχουν τελέσει εγκλήματα. Οι επιστήμονες ήδη γνωρίζουν ότι, στους υγιείς ανθρώπους, η τυχόν πρόκληση βλάβης σε αυτές τις περιοχές (από τραύμα, ασθένεια κ.α.) συνδέεται με απώλεια της ικανότητας συναισθηματικής προσέγγισης και ταύτισης, καθώς επίσης από έλλειψη φόβου, ενοχής και άγχους.
Τα πιο βίαια εγκλήματα, σύμφωνα με τους επιστήμονες, εκτελούνται από μία μικρή ομάδα ατόμων που ανήκουν στην κατηγορία είτε των «θερμοκέφαλων» (όσοι έχουν διαταραγμένη αντικοινωνική προσωπικότητα αλλά όχι ψυχοπάθεια), είτε των «ασυγκίνητων» με την ψυχρή καρδιά (που είναι και ψυχοπαθείς). Οι τελευταίοι, αρχίζουν νωρίτερα την εγκληματική συμπεριφορά τους, προβαίνουν σε μία ευρύτερη γκάμα εγκλημάτων και ανταποκρίνονται λιγότερο καλά στα θεραπευτικά προγράμματα σε σχέση με τους πρώτους, τους αντικοινωνικούς «θερμοκέφαλους» που δεν είναι ψυχοπαθείς.
Το ενδιαφέρον για το τι γίνεται μέσα στο κεφάλι των βίαιων εγκληματιών, έχει αυξηθεί διεθνώς με αφορμή τη δίκη του Νορβηγού 'Αντερς Μπέρινγκ Μπρέιβικ, ο οποίος σκότωσε 77 ανθρώπους πέρυσι τον Ιούλιο. Δύο ομάδες ψυχιάτρων, που διόρισε το νορβηγικό δικαστήριο για να εξετάσουν τον κατηγορούμενο, κατέληξαν σε αντίθετα συμπεράσματα για την ψυχική υγεία του, ενώ ο ίδιος αρνείται κατηγορηματικά ότι είναι τρελός.