Ο αυνανισμός μπορεί να προκαλεί αμηχανία όταν αναφέρεται ως θέμα συζήτησης ή ακόμα και να συνοδεύεται από διάφορους μύθους (π.χ. ότι τυφλώνει), αλλά στην πραγματικότητα είναι μία φυσική σεξουαλική δραστηριότητα που δεν προκαλεί σωματικές βλάβες. Αντιθέτως, μπορεί να παρέχει και ορισμένα οφέλη.
«Ο αυνανισμός είναι μια φυσική σεξουαλική δραστηριότητα, που κάνουν οι περισσότεροι άνθρωποι κάποια στιγμή στη ζωή τους», λέει ο χειρουργός-ουρολόγος ανδρολόγος Κωνσταντίνος A. Ρόκκας. «Μπορεί να μειώσει την ένταση και να μας κάνει να νιώσουμε σεξουαλικά απελευθερωμένοι. Επιπλέον μας βοηθά να γνωρίσουμε και να εξοικειωθούμε με το σώμα μας και να μάθουμε τι μας ευχαριστεί».
Υπάρχουν άνθρωποι, που αυνανίζονται κάθε μέρα, μία φορά την εβδομάδα ή ποτέ. Υπάρχουν κι άλλοι που έχουν εμμονή με το θέμα, αυτοϊκανοποιούνται σε κάθε ευκαιρία κι αυτό επηρεάζει τελικά την καθημερινότητά τους.
Διέγερση της ορμονικής παραγωγής
Στη διάρκεια του αυνανισμού ο οργανισμός απελευθερώνει σειρά ορμονών που ασκούν πολλές λειτουργίες. Μεταξύ αυτών συμπεριλαμβάνονται:
- Η ντοπαμίνη. Είναι μια από τις λεγόμενες ορμόνες της ευτυχίας. Σχετίζεται με το σύστημα ανταμοιβής του εγκεφάλου.
- Οι ενδορφίνες. Είναι τα φυσικά παυσίπονα του οργανισμού και θεωρούνται οι ορμόνες της ευεξίας. Καταπραΰνουν το στρες και βελτιώνουν την ψυχική διάθεση.
- Η οξυτοκίνη. Η ορμόνη αυτή αποκαλείται και ορμόνη της αγάπης. Σχετίζεται με την κοινωνική σύνδεση.
- Η τεστοστερόνη. Απελευθερώνεται και στη διάρκεια του σεξ, καθώς βελτιώνει την αντοχή και την διέγερση. Εκκρίνεται επίσης όταν έχουμε σεξουαλικές φαντασιώσεις.
- Η προλακτίνη. Είναι μία ορμόνη που παίζει σημαντικό ρόλο στη γαλουχία. Επηρεάζει επίσης την ψυχική διάθεση και το ανοσοποιητικό σύστημα.
«Ο αυνανισμός συμβάλλει στην απελευθέρωση αυτών των ορμονών, επηρεάζοντας θετικά την ψυχική και τη σωματική υγεία», επισημαίνει ο κ. Ρόκκας.
Δεν υπάρχει «φυσιολογική» συχνότητα
Σύμφωνα με τη Διεθνή Εταιρεία Σεξουαλικής Υγείας, μερικοί άνθρωποι αυνανίζονται περισσότερο από άλλους. Ωστόσο ο αυνανισμός δεν έχει «φυσιολογική» συχνότητα.
Μεγάλη μελέτη για την σεξουαλική υγεία και τη συμπεριφορά που διενεργήθηκε από το Ινστιτούτο Kinsey του Πανεπιστημίου της Ιντιάνα, αποκάλυψε πόσο συχνά αυνανίζονται άνδρες και γυναίκες. Στη μελέτη συμμετείχαν συνολικώς 5.865 εθελοντές, ηλικίας έως και 94 ετών.
Όλοι είπαν πως είχαν αυτοϊκανοποιηθεί κάποια στιγμή στη ζωή τους. Ωστόσο, ο αυνανισμός ήταν συχνότερος για τους εφήβους και για τους ηλικιωμένους (άνω των 70 ετών) απ’ ό,τι το σεξ με έναν/μία σύντροφο.
Περίπου ένας στους τέσσερις άνδρες ηλικίας 18-59 ετών δήλωσαν πως αυτοϊκανοποιούνται μερικές φορές τον μήνα. Περίπου το 20% είπαν 2-3 φορές κάθε εβδομάδα. Ποσοστό κάτω από το 20% δήλωσαν πως αυνανίζονται περισσότερες από 4 φορές την εβδομάδα.
Οι ηλικιωμένοι ήταν πιο πιθανό να μην αναφέρουν αυνανισμό κατά το προηγούμενο έτος. Οι περισσότερες γυναίκες, εξ άλλου, δήλωσαν πως αυτοϊκανοποιούνται μία φορά την εβδομάδα ή λιγότερο.
Ψυχοσωματικά οφέλη
Όπως εξηγεί ο κ. Ρόκκας, ο αυνανισμός μπορεί να παρέχει ορισμένα οφέλη. Κατ’ αρχάς, μπορεί να βελτιώσει την ψυχική διάθεση, λόγω της αυξημένης ορμονικής παραγωγής που τον συνοδεύει.
Μπορεί επίσης να συμβάλλει στη συγκέντρωση της προσοχής. «Δεν είναι τυχαίο που πολλοί επιλέγουν να αυτοϊκανοποιηθούν πριν πάνε στη δουλειά ή πριν δώσουν εξετάσεις σε κάποιο μάθημα», λέει. «Δεν υπάρχει όμως επιστημονική εξήγηση για αυτό, καθώς δεν έχει μελετηθεί ειδικά. Ωστόσο, αυτή η αίσθηση καθαρού μυαλού μπορεί να είναι αποτέλεσμα χαλάρωσης μετά από έναν οργασμό».
Ο αυνανισμός καταπραΰνει επίσης το άγχος. Μπορεί να διευκολύνει και τον ύπνο, λόγω της χαλάρωσης που προκαλεί. Επιπλέον, συμβάλλει στην αυτοεκτίμηση, βοηθώντας το άτομο:
- Να γνωρίσει το σώμα του
- Να βρει τα «κουμπιά» του
- Να αγαπήσει τον εαυτό του.
«Ο αυνανισμός βελτιώνει επίσης την σεξουαλική ζωή», προσθέτει ο κ. Ρόκκας. «Γι’ αυτό τον λόγο οι σεξολόγοι συχνά συνιστούν να αυνανιζόμαστε τακτικά, είτε έχουμε ερωτική σχέση είτε όχι». Τέλος, υπάρχουν ενδείξεις ότι ο αυνανισμός μπορεί να συμβάλλει στη διατήρηση μιας υγιούς σεξουαλικής ορμής.
Οι μύθοι
Βέβαια ο αυνανισμός δεν έχει μόνο οφέλη. Μερικοί άνθρωποι δεν νιώθουν καλά με αυτόν και δεν επιθυμούν να αυτοϊκανοποιούνται, προσθέτει ο κ. Ρόκκας. Ο αυνανισμός θεωρείται αμαρτία σε ορισμένες θρησκείες. Επιπλέον, για αρκετούς ανθρώπους είναι θέμα-ταμπού και συνδέεται με κοινωνικό στίγμα.
Ο αυνανισμός συνοδεύεται επίσης από μύθους, όπως ότι τυφλώνει ή διεγείρει την παραγωγή τριχοφυΐας στις παλάμες. «Πρόκειται για δύο αστείους ισχυρισμούς, που δεν ευσταθούν. Εξακολουθούν όμως να διαδίδονται, ιδιαίτερα μεταξύ των εφήβων», τονίζει ο κ. Ρόκκας.
Ωστόσο αρκετοί τα πιστεύουν και νιώθουν ντροπή ή ενοχές μετά τον αυνανισμό. Σε τέτοιες περιπτώσεις, η συζήτηση με έναν ειδικό μπορεί να βοηθήσει, κατά τον κ. Ρόκκα.
Πότε είναι απογοητευτικός
Πάντως ο αυνανισμός δεν είναι πάντοτε επωφελής, διότι ορισμένες διαταραχές τον δυσχεραίνουν σημαντικά, τονίζει ο κ. Ρόκκας. Παραδείγματος χάριν, ο αυνανισμός μπορεί να είναι απογοητευτικός, εάν πάσχει κάποιος από:
- Στυτική δυσλειτουργία
- Μειωμένη ερωτική επιθυμία (λίμπιντο)
- Κολπική ξηρότητα
- Δυσπαρευνία (πόνος κατά τη διείσδυση στον κόλπο)
- Σύνδρομο ασθένειας μετά τον οργασμό (μία σπάνια κατάσταση)
- Σεξουαλικό τραύμα