Σεξ-άρτηση: Μήπως χρειάζεται απεξάρτηση;

Iatropedia
13 Νοεμβρίου 2013 | 06:00

Δεν χωρά αμφιβολία ότι το σεξ αποτελεί ένα αναπόσπαστο φυσιολογικό τμήμα της ζωής. Όταν, όμως, μονοπωλεί τις σκέψεις, οι ορμές δεν μπορούν να ελεγχθούν με τίποτα, η συγκέντρωση καθίσταται αδύνατη τότε αυτό αποτελεί πρόβλημα. Αν και οι ειδικοί επιστήμονες διχάζονται για το αν πρόκειται για άλλη μια μορφή εθισμού ωστόσο οι σεξουαλικά εθισμένοι πολλές φορές είναι δακτυλοδεικτούμενοι με συνέπειες τόσο στην οικογενειακή όσο και στην επαγγελματική ζωή τους. Πότε όμως το φαινόμενο αυτό μπορεί να χαρακτηρισθεί πρόβλημα; Πως μπορεί να αντιμετωπισθεί; Απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα και σε άλλα ακόμη στο επιστημονικό άρθρο που ακολουθεί.

Της Ελεάνας Ελευθερίου

Ψυχοθεραπεύτριας, Κλινικής θεραπεύτριας Σεξουαλικών Διαταραχών

Ο όρος σεξουαλικός εθισμός(sex addiction) χρησιμοποιείται για να περιγράψει το φαινόμενο κατά το οποίο το άτομο μοιάζει καταναγκαστικά να αναζητεί σεξουαλικές εμπειρίες ενώ εμφανίζει έντονη δυσφορία(συμπτώματα στέρησης)όταν δεν υπάρχει δυνατότητα ικανοποίησης των παρορμήσεων του…

Η έννοια του σεξουαλικού εθισμού, απορρέει από το γενικότερο όρο ΄΄εθισμός΄΄ που αποτελεί μια χρόνια και υποτροπιάζουσα νόσο είτε αναφερόμαστε στην εξάρτηση ουσιών (π.χ. νικοτίνη, αλκοόλ, κάνναβη, ηρωίνη, κοκαΐνη, κ.α.)είτε σε άλλου τύπου εξαρτήσεις(όπως τυχερά παιχνίδια).

Παρά το γεγονός βέβαια ότι χρησιμοποιείται ολοένα και συχνότερα (σεξουαλικός εθισμός ή σεξουαλική εξάρτηση) δεν είναι κοινής αποδοχής, δεν αναγνωρίζεται παγκοσμίως ως πάθηση ή σύνδρομο, και οι ειδικοί διχάζονται για το αν πρόκειται για άλλη μια μορφή εθισμού, αν εντάσσεται σε γενικότερη ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή(ως σεξουαλική καταναγκαστική συμπεριφορά) ή αν ανήκει στις σεξουαλικές διαταραχές μη προσδιορισμένες αλλιώς.

Είναι πολύ σημαντικό να αναφερθεί πως μπορεί να ανήκει στο ευρύτερο πλαίσιο της συμπτωματολογίας μιας άλλης πάθησης, όπως μανιοκατάθλιψη-διπολική διαταραχή, ναρκισσιστική διαταραχή προσωπικότητας(δικαίωση της φαλλικότητας) κ.α., ή να αποτελεί μια άμυνα(αμυντική διαδικασία), στο υπερβολικό άγχος όπου λειτουργεί η ηδονή ως υποκατάστατο αγχολυτικού, στο άγχος ευνουχισμού, σε λανθάνουσες ομοφυλοφιλικές επιθυμίες κοκ.

Παρ’ όλα αυτά είναι γνώριμη συμπεριφορά στους ειδικούς μέσα από τις περιπτώσεις ατόμων που ολόκληρη η καθημερινότητα τους περιστρέφεται γύρω από την αναζήτηση σεξουαλικών δραστηριοτήτων και εμπειριών, που συνοδεύεται από υπέρογκη κατανάλωση χρόνου ερωτικοποίησης του εαυτού τους, αναζήτησης σεξουαλικών εμπειριών και σεξουαλικής ικανοποίησης.

Οι ΄΄σεξουαλικά εθισμένοι΄΄ δεν είναι σε θέση να ελέγξουν τις σεξουαλικές ορμές και επιθυμίες τους, οι οποίες μπορεί να περιλαμβάνουν όλο το φάσμα των σεξουαλικών φαντασιώσεων και της σεξουαλικής συμπεριφοράς.

Τελικά, η ανάγκη της σεξουαλικής δραστηριότητας αυξάνεται, και η συμπεριφορά του ατόμου κινητοποιείται αποκλειστικά και μόνο από την επίμονη επιθυμία του ατόμου να βιώσει τη σεξουαλική πράξη και το ιστορικό συνήθως αποκαλύπτει ένα μακροχρόνιο πρότυπο τέτοιας συμπεριφοράς, την οποία το άτομο προσπάθησε επανειλημμένα να διακόψει χωρίς όμως επιτυχία.

Παρά το γεγονός ότι το άτομο μπορεί να έχει αισθήματα ενοχής και τύψεις, μετά την πράξη, αυτά τα συναισθήματα δεν αρκούν για να αποφευχθεί η επανάληψή της και μπορεί να αναφέρει ότι η ανάγκη ικανοποίησης των παρορμήσεων είναι πιο έντονη σε περιόδους στρες ή όταν βρίσκεται σε κατάσταση θυμού, θλίψης, άγχους, και δυσφορίας. Τελικά, η σεξουαλική δραστηριότητα παρεμβαίνει στην κοινωνική, επαγγελματική ή/και οικογενειακή ζωή, η οποία αρχίζει να αλλοιώνεται και να καταρρέει.

Η σεξουαλική συμπεριφορά τέτοιου τύπου συνήθως περιλαμβάνει διαρκείς, επαναλαμβανόμενες σεξουαλικές φαντασιώσεις ανεξάρτητα την ύπαρξη ή μη ερεθίσματος, προσκόλληση σε πορνογραφικό υλικό, καταναγκαστικό αυνανισμό, συνεχή εναλλαγή σεξουαλικών συντρόφων, κατ’ επανάληψη σεξ υψηλού κινδύνου με αγνώστους ή μη (είτε επί πληρωμή είτε χωρίς, χωρίς προφυλάξεις, σε χώρους μη ασφαλείς κ.α.), συχνά βίαιη σεξουαλική συμπεριφορά όταν το άτομο πρέπει να διεκπεραιώσει επαγγελματικά, ακαδημαϊκά ή κοινωνικά καθήκοντα κ.α..

Ο σεξουαλικός εθισμός αποτελεί σοβαρό αίτιο ώστε να αναζητηθεί η υποβόσκουσα αιτία αυτής της συμπεριφοράς που συνήθως είναι η εσωτερική οδύνη, η μοναξιά, τα συναισθήματα ντροπής, απαξίωσης εαυτού και αναξιότητας, ή υπερεκτίμησης και υπεραξίωσης της σεξουαλικής ανάγκης.

Στην συγκεκριμένη συμπεριφορά το άτομο βρίσκει έναν από μηχανής θεό, μια αυτόματη φυγή από ότι μοιάζει αδιέξοδο, δισεπίλυτο και δυσβάσταχτο, ενώ η γρήγορη αλλαγή της διάθεσης του προσφέρει ελάχιστες στιγμές ευφορίας.

Σαφώς το άτομο είναι αναγκασμένο στην ολοένα και πιο συχνή χρήση των ήδη υπαρχόντων ή και καινούργιων πρακτικών ικανοποίησης για να νιώσει πως λαμβάνει ικανοποίηση αφού εμφανίζει ΄΄ανοχή΄΄ καθιστώντας απαραίτητη την αύξηση της συχνότητα αλλά και του αριθμού των πρακτικών.

Ο σεξουαλικός εθισμός συχνά παραγνωρίζεται κοινωνικά, μπορεί ακόμα και να παρουσιαστεί ως ‘απελευθερωμένη’ σεξουαλικότητα, ή να κατακριθεί ως ‘διαστροφή’, ενώ έχει θεωρηθεί και υποπροϊόν της σύγχρονης διαδικτυακής υποκουλτούρας η οποία βεβαίως βοηθά στην δημιουργία και την εκδήλωση παθήσεων.

Είτε αναφερόμαστε σε σύμπτωμα, σε πάθηση ή σε νέο εθισμό σαφώς το άτομο χρήζει βοήθειας και θεραπείας από ειδικό.