Οι περισσότεροι άνθρωποι που θέλουν να χάσουν τα περιττά τους κιλά, συνήθως βιάζονται και θέλουν να τα καταφέρουν «εδώ και τώρα». Ωστόσο οι ειδικοί προειδοποιούν ότι το γρήγορο αδυνάτισμα μπορεί να σαμποτάρει την όλη προσπάθεια.
«Είναι δύσκολο να αντισταθεί κανείς στο δέλεαρ του γρήγορου αδυνατίσματος», παραδέχεται ο ενδοκρινολόγος Dr. Marcio Griebeler, ειδικός σε θέματα παχυσαρκίας από την Cleveland Clinic, στο Οχάιο. «Ποιος δεν θα ήθελε να χάσει πέντε κιλά μέχρι την επομένη εβδομάδα; Μην υποκύψετε στον πειρασμό όμως, διότι συνήθως τα προγράμματα αδυνατίσματος που υπόσχονται γρήγορη απώλεια βάρους είναι επιζήμια για την υγεία».
Η πρώτη συνέπεια που έχει το γρήγορο αδυνάτισμα είναι ότι επιβραδύνει τον μεταβολισμό, δηλαδή την καύση θερμίδων. Αυτό γίνεται διότι μόλις αντιληφθεί ο οργανισμός ότι υπάρχει ένδεια θερμίδων, ενεργοποιεί μηχανισμούς που θα εξασφαλίσουν ότι δεν θα λιμοκτονήσει.
Αυτό σημαίνει πως ενώ αρχικά θα χάνετε βάρος εφ’ όσον θα τρώτε ελάχιστες θερμίδες, σύντομα η απώλεια θα σταματήσει. Μόλις, δε, σταματήσετε τη δίαιτα, θα ανακτήσετε όλο το βάρος που είχατε χάσει.
Μία άλλη σημαντική συνέπεια από το γρήγορο αδυνάτισμα είναι ότι τα κιλά που θα χάνετε, δεν είναι σωματικό λίπος. Είναι κυρίως άπαχος μυϊκός ιστός, δηλαδή μυϊκή μάζα και νερό. Όσο λιγότερη μυϊκή μάζα έχετε, όμως, τόσο πιο δύσκολο γίνεται το αδυνάτισμα, διότι οι μύες καίνε πολλές θερμίδες.
Αυτός είναι ο λόγος που οι ειδικοί συνιστούν να συνδυάζεται η δίαιτα με άσκηση. Με τον συνδυασμό αυτό θα διατηρήσετε την μυϊκή μάζα σας και θα καίτε λίπος.
Μειωμένα θρεπτικά συστατικά
Επιπλέον, οι δίαιτες που υπόσχονται γρήγορο αδυνάτισμα κατά κανόνα είναι στερητικές. Μπορεί να αποκλείουν μία ή περισσότερες ομάδες τροφίμων ή να δίνουν έμφαση σε κάποια τρόφιμα περιορίζοντας δραστικά κάποια άλλα. Σε κάθε περίπτωση δεν είναι ισορροπημένες, ειδάλλως δεν θα «έφευγαν» τα κιλά το ένα πίσω από το άλλο.
Η έλλειψη ισορροπίας στη διατροφή, όμως, έχει συνέπειες στον οργανισμό, αφού συνεπάγεται μειωμένη πρόσληψη θρεπτικών συστατικών και μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα όπως:
- Πεπτικές διαταραχές (π.χ. δυσκοιλιότητα)
- Κόπωση και απώλεια ενέργειας
- Απώλεια οστικής μάζας και δύναμης
- Εξασθένηση του ανοσοποιητικού
- Τριχόπτωση
Ο ρόλος των ορμονών
«Δεν είναι λάθος να κόψετε πολλές θερμίδες, αρκεί να μην το παρακάνετε και να φροντίστε να τρώτε ποικιλία από πλούσια σε θρεπτικά συστατικά τρόφιμα», τονίζει ο Dr. Griebeler. «Στόχος σας πρέπει να είναι έως 500 θερμίδες λιγότερες την ημέρα απ’ όσες τρώγατε πριν αρχίσετε την δίαιτα».
Η σύσταση αυτή δεν είναι τυχαία. Αν έχετε συνηθίσει να τρώτε ό,τι και όποτε θέλετε, και προσπαθήσετε ξαφνικά να τρώτε σαν πουλάκι, ο οργανισμός σας θα αντιδράσει. Έτσι, σύντομα θα ξεχάσετε την απόφασή σας για αδυνάτισμα και θα θέλετε να εγκαταλείψετε την δίαιτα.
Αυτό δεν οφείλεται στην αδυναμία του χαρακτήρα σας, αλλά στις ορμόνες σας, εξηγεί ο ειδικός. «Η αιφνίδια και μεγάλη μείωση των θερμίδων προκαλεί ορμονικές αλλαγές που διεγείρουν την όρεξη για τροφή», λέει. «Και ο πιο αποφασισμένος άνθρωπος θα δυσκολευθεί να αντισταθεί στις ορμόνες της πείνας, με συνέπεια την αποτυχία της δίαιτας».
Ποια είναι η λύση; Αυτό που επαναλαμβάνουν σε κάθε ευκαιρία οι επιστήμονες: θέστε ως στόχο να χάνετε μισό έως ένα κιλό την εβδομάδα. Όσο πιο αργά και σταθερά χάνετε βάρος, τόσο πιθανότερο είναι να μην το ξαναπάρετε. Ένας ειδικός μπορεί να σας βοηθήσει να τα καταφέρετε.
Φωτογραφία: iStock