Χιόνι και κακοκαιρία: Πώς να προστατευθείτε από το κρύο και τα ατυχήματα

Η κακοκαιρία που έχει πλήξει τη χώρα μας μπορεί να δημιουργήσει πολλά προβλήματα, αφού οι πολύ χαμηλές θερμοκρασίες, το χιόνι, οι δυνατοί άνεμοι, ο πάγος και η παγωμένη βροχή, μπορεί να οδηγήσουν σε επιδείνωση ασθενειών, υποθερμία, κρυοπαγήματα και τραυματισμούς.

Η παραμονή στο κρύο (σε εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους) είναι ιδιαιτέρως επικίνδυνη για ορισμένες ομάδες του πληθυσμού, αναφέρει το Υπουργείο Υγείας της Νέας Υόρκης (NYC Health). Στις ομάδες αυτές ανήκουν:

• Οι άστεγοι στους δρόμους
• Όσοι κάνουν κατάχρηση αλκοόλ και οι χρήστες ναρκωτικών
• Όσοι ζουν σε σπίτια χωρίς θέρμανση και έχουν ηλικία άνω των 65 ετών ή είναι νήπια ή πάσχουν από ορισμένες παθήσεις ή κινητικές αναπηρίες.

Παθήσεις υψηλού κινδύνου όταν κάνει πολύ κρύο είναι, λ.χ., τα καρδιαγγειακά νοσήματα, οι πνευμονοπάθειες, η υπέρταση, ο διαβήτης κ.λπ. Το ίδιο και οι σοβαρές ψυχικές παθήσεις και οι αναπτυξιακές αναπηρίες.

Οι πιθανοί κίνδυνοι

Δεν είναι τυχαίο πως όσο εντονότερο είναι το ψύχος τόσο αυξάνονται οι ασθενείς που μεταφέρονται στα νοσοκομεία με:

• Έμφραγμα
• Εγκεφαλικό επεισόδιο
• Σοβαρά αναπνευστικά νοσήματα, όπως η πνευμονία

Επιπλέον, ελλοχεύει κίνδυνος υποθερμίας (μείωση της σωματικής θερμοκρασίας κάτω από τους 35 βαθμούς Κελσίου). Όταν, δε, έχει στους δρόμους χιόνι και πάγο, αυξάνονται κατακόρυφα τα κρυοπαγήματα, οι πτώσεις και οι σχετιζόμενοι τραυματισμοί (π.χ. κατάγματα).

Υπάρχουν επίσης έμμεσοι κίνδυνοι, όπως κίνδυνος δηλητηρίασης από μονοξείδιο του άνθρακα. Είναι ένα άχρωμο και άοσμο αέριο που εκλύεται από κακοσυντηρημένες ή μη αεριζόμενες συσκευές μαγειρέματος και θέρμανσης που λειτουργούν με καύση, όπως τζάκια, ξυλόσομπες κ.λπ.

Ευτυχώς είναι πολλά αυτά που μπορείτε να κάνετε για να προστατευθείτε. Να τι συνιστούν οι ειδικοί.

Μείνετε ζεστοί

Στους υπαίθριους χώρους, τις μεγαλύτερες απώλειες θερμότητας τις έχουμε από το κεφάλι, αναφέρει το NYC Health. Επομένως, καπέλα και σκούφοι μπορεί να βοηθήσουν. Άλλα ευαίσθητα σημεία είναι δάχτυλα (σε χέρια και πόδια), λοβοί αυτιών και μύτη, που εύκολα παθαίνουν κρυοπαγήματα. Ένα καλό ζευγάρι γάντια και ένα κασκόλ τυλιγμένο μέχρι τη μύτη μπορεί να μας προστατεύσουν.

Σημαντικό είναι επίσης να μην κυκλοφορείτε με βρεγμένα ρούχα (από τον ιδρώτα, τη βροχή ή το χιόνι). Και αυτό διότι τα υφάσματα που βρέχονται χάνουν την μονωτική ικανότητά τους και διευκολύνουν την αποβολή θερμότητας από τον οργανισμό.

Φροντίστε, λοιπόν, να αλλάζετε γρήγορα ρούχα όταν βρέχονται. Να ντύνεστε επίσης σε στοιβάδες, φροντίζοντας η εξωτερική να είναι ανθεκτική στο νερό ή αδιάβροχη. Χρειάζεστε επίσης αδιάβροχο παντελόνι και μπότες.

Στο σπίτι, προσπαθήστε να διατηρήσετε τη θερμοκρασία στους 18 βαθμούς Κελσίου, στα δωμάτια που χρησιμοποιείτε περισσότερο (π.χ. υπνοδωμάτιο, σαλόνι, κουζίνα). Να ντύνεστε επίσης σε στοιβάδες αντί να φοράτε ένα χοντρό ρούχο.

Προσέξτε τα σημάδια της υποθερμίας

Η υποθερμία είναι πιθανότερη σε υπαίθριους χώρους όταν έχει παγωνιά (με ή χωρίς χιόνι). Ηλικιωμένοι, βρέφη, όσοι μένουν επί πολλή ώρα σε υπαίθριους χώρους και οι χρήστες αλκοόλ ή ουσιών κινδυνεύουν περισσότερο από αυτήν.

Η υποθερμία είναι πολύ επικίνδυνη, διότι επηρεάζει τον εγκέφαλο, αναφέρουν τα Κέντρα Ελέγχου & Προλήψεως των Ασθενειών (CDC). Η συνέπεια είναι να αδυνατεί το θύμα της να σκεφτεί καθαρά ή να κινηθεί καλά.

Η υποθερμία μπορεί να είναι από ήπια έως σοβαρή. Όταν η σωματική θερμοκρασία κυμαίνεται μεταξύ 32 και 35 βαθμών Κελσίου ο ασθενής έχει ήπια υποθερμία. Από 28 έως 31,9 βαθμούς έχει μέτρια. Κάτω από 28 βαθμούς έχει σοβαρή και κάτω από 25 βαθμούς απειλητική για τη ζωή.

Τα ύποπτα συμπτώματα στους ενήλικες εξαρτώνται από τη βαρύτητά της. Στην ήπια και μέτρια υποθερμία συμπεριλαμβάνουν:

• Ρίγος
• Εξάντληση ή αίσθημα έντονης κόπωσης
• Νοητική σύγχυση
• Ακούσιες κινήσεις με τα χέρια
• Μπερδεμένη ομιλία
• Διαταραχή της μνήμης
• Υπνηλία/λήθαργος

Στα βρέφη ύποπτο είναι το έντονο κόκκινο και ψυχρό δέρμα, και η πολύ χαμηλή ενεργητικότητα.

Το προσεκτικό ντύσιμο σε εξωτερικούς χώρους που προαναφέρθηκε και η παραμονή σε εσωτερικούς χώρους είναι ο καλύτερος τρόπος προστασίας από την υποθερμία.

Προστατευθείτε από τα κρυοπαγήματα

Τα κρυοπαγήματα «μπορεί να συμβούν σε λίγα λεπτά» όταν βρίσκεστε έξω στο έντονο ψύχος και στο χιόνι, προειδοποιεί η Dr. Yelena Bogdan, αναπληρώτρια καθηγήτρια Ορθοπεδικής στο Κολλέγιο Ιατρικής Albert Einstein.

Μάλιστα μπορεί  να εκδηλωθούν ακόμα κι αν δεν έχει πέσει η περιβαλλοντική θερμοκρασία κάτω από το μηδέν, αλλά έχει δυνατό, παγωμένο αέρα.

Συμπτώματα ύποπτα για κρυοπάγημα σε δάκτυλα, μύτη, αυτιά είναι:

• Μούδιασμα
• Αίσθηση ότι το δέρμα είναι παγωμένο
• Αλλαγή στο χρώμα του δέρματος (γίνεται κιτρινωπό, λευκό ή γκριζωπό)

Αν παρατηρήσετε τέτοια συμπτώματα, πρέπει αμέσως να πάτε σε εσωτερικό χώρο. Να θερμάνετε απαλά το προσβεβλημένο σκέλος με ζεστό (όχι καυτό) νερό για 30-45 λεπτά ή έως ότου ανακτήσει την φυσιολογική μορφή και αίσθηση.

Φτυαρίστε σταδιακά το χιόνι

Το χιόνι που συσσωρεύεται σε αυλές και δρόμους είναι κάτι που όλοι θέλουν να απομακρύνουν. Αποτελεί όμως μια ιδιαιτέρως απαιτητική φυσική δραστηριότητα που μπορεί να αποδειχθεί επικίνδυνη για μερικούς ανθρώπους.

«Πολλοί άνθρωποι υποτιμούν πόσο έντονη δραστηριότητα είναι το φτυάρισμα του χιονιού», λέει ο καρδιολόγος Dr. Luke Laffin, από το Τμήμα Καρδιαγγειακής Ιατρικής της Cleveland Clinic του Οχάιο. «Είναι όμως εφάμιλλο με την μέγιστη προσπάθεια που μπορεί να καταβάλλει κάποιος σε ένα τεστ κοπώσεως. Επομένως, καταπονεί πολύ την καρδιά».

Η καταπόνηση αυτή για τους νέους με καλή φυσική κατάσταση συνήθως δεν σημαίνει κάτι. Για όσους όμως δεν συνηθίζουν να γυμνάζονται και δεν έχουν καλή φυσική κατάσταση, το φτυάρισμα του χιονιού μπορεί να ανοίξει το δρόμο στο έμφραγμα του μυοκαρδίου. Υπάρχει επίσης κίνδυνος να γλιστρήσετε στο χιόνι και να πέσετε ή να τραυματίσετε την πλάτη σας.

Αν έχετε ηλικία άνω των 55 ετών ή/και υποκείμενα νοσήματα (π.χ. παχυσαρκία, υπέρταση) ή/και δεν γυμνάζεστε συστηματικά, αποφύγετε να φτυαρίσετε το χιόνι, συνιστά ο Dr. Laffin. Ζητήστε να το κάνει κάποιος νέος και υγιής. Πριν αρχίσει, όμως, πρέπει πρώτα να κάνει αρκετή ώρα διατάσεις (στρέτσινγκ) στο σπίτι. Πρέπει επίσης να ντυθεί καλά, φορώντας οπωσδήποτε κασκόλ για να έχει το στόμα του καλυμμένο στο κρύο.

Η Αμερικανική Ακαδημία Ορθοπεδικών Χειρουργών (AAOS) συνιστά επίσης να φτυαρίζετε σταδιακά το χιόνι. Αρχίστε νωρίς, όταν ακόμα είναι μια λεπτή στρώση, και μην περιμένετε να συσσωρευθεί ένα μέτρο χιόνι για να βγείτε.

Προτιμότερο είναι επίσης να σπρώχνετε το χιόνι με το φτυάρι, αντί να το σηκώνετε, προσθέτει. Αν πρέπει να σηκώσετε το γεμάτο φτυάρι, λυγίστε τα γόνατά σας και σηκώστε ρίχνοντας το βάρος στα πόδια και όχι στη μέση σας.

Το νου σας στον πάγο

Όταν έχει πολύ χαμηλές θερμοκρασίες, το χιόνι μετατρέπεται σε πάγο ο οποίος είναι ιδιαιτέρως ολισθηρός. Ειδικά σε περιοχές όπου τα χιόνια δεν εμφανίζονται συχνά, οι πτώσεις στον πάγο είναι πάρα πολύ συχνές.

Πολλά ατυχήματα συμβαίνουν σε πεζοδρόμια, πάρκινγκ και σε σημεία όπου έχουν πατήσει άλλα άτομα. Τα σημεία αυτά είναι πιο λεία και είναι πιθανότερο να χάσει κάποιος τον βηματισμό του και να πέσει.

Οι πτώσεις μπορεί να οδηγήσουν σε τραυματισμούς που περιλαμβάνουν από κακώσεις των μαλακών μορίων έως διαστρέμματα και κατάγματα. Τα κατάγματα είναι πολύ συχνά, ιδίως σε διαρθρώσεις όπως οι καρποί, οι αστράγαλοι και τα ισχία. Είναι επίσης συχνότερα σε άνδρες και γυναίκες με οστεοπόρωση.

Για να προστατευθείτε, μην βγείτε έξω πριν υποχωρήσει ο παγετός, εάν δεν είναι απολύτως απαραίτητο. Αν πρέπει να βγείτε, να είστε εξαιρετικά προσεκτικοί και συγκεντρωμένοι στη βάδιση (μην χρησιμοποιείτε π.χ. το κινητό σας).

Να περπατάτε με μικρά βήματα, χρησιμοποιώντας τα χέρια σας για ισορροπία. Τέλος, βεβαιωθείτε ότι φοράτε παπούτσια με αντιολισθητική σόλα και καλό κράτημα.

Όταν μπείτε σε εσωτερικό χώρο, θυμηθείτε να καθαρίσετε τις σόλες των παπουτσιών σας από το χιόνι. Πολλοί άνθρωποι έχουν πτώσεις στα πλακάκια, καθώς γλιστρούν στο χιόνι που συσσωρεύτηκε στα παπούτσια τους.

Φωτογραφία: iStock