Η υπογλυκαιμία αποτελεί σημαντικό εμπόδιο στην αντιμετώπιση του διαβήτη, καθώς ο φόβος για την εκδήλωσή της αποτρέπει πολλούς ασθενείς να κάνουν σωστά τη θεραπεία τους.
Η κατάσταση προκαλείται από την σημαντική μείωση των επιπέδων σακχάρου και κατά κανόνα είναι ιατρογενής. Αυτό σημαίνει ότι προκαλείται από θεραπείες που λαμβάνουν οι ασθενείς για να ρυθμίσουν το σάκχαρό τους. Οι θεραπείες αυτές είναι η ινσουλίνη και τα φάρμακα που αυξάνουν την έκκρισή της.
Πολλές μελέτες έχουν δείξει ότι η εμφάνιση έστω και ενός επεισοδίου υπογλυκαιμίας «φρενάρει» τη θεραπεία. Και αυτό, διότι για να προστατευθούν οι ασθενείς μειώνουν τις δόσεις των φαρμάκων τους ή τα διακόπτουν εντελώς.
Όπως εξηγεί ο κλινικός διαιτολόγος-βιολόγος Χάρης Δημοσθενόπουλος, προϊστάμενος στο Τμήμα Διατροφής του Λαϊκού Νοσοκομείου της Αθήνας, η υπογλυκαιμία μπορεί να εμφανιστεί:
- Όταν ο ασθενής λάβει περισσότερη ινσουλίνη από αυτή που απαιτούν τα γεύματα και τα επίπεδα γλυκόζης (σακχάρου) στο αίμα του
- Όταν έχει μειωμένη λήψη τροφής
- Όταν παραλείψει κάποιο από τα γεύματά του
- Όταν καταναλώσει αλκοόλ χωρίς παράλληλη πρόσληψη φαγητού που περιέχει υδατάνθρακες
- Όταν κάνει υπερβολική άσκηση, χωρίς να καταναλώσει κάποια τροφή-πηγή υδατανθράκων
- Σε ειδικές παθολογικές καταστάσεις (π.χ. ύπαρξη γαστροπάρεσης)
Τι κάνετε
Για να αντιμετωπίσετε την υπογλυκαιμία χρειάζεστε τρόφιμα και ροφήματα που ανεβάζουν γρήγορα τα επίπεδα γλυκόζης (σακχάρου) αίματος. Τέτοιες επιλογές είναι ένα (1) από τα εξής:
- 2-3 κουταλάκια ζάχαρης σε νερό
- Μισό ποτήρι αναψυκτικό με ζάχαρη (όχι διαίτης)
- Μισό ποτήρι χυμός (φυσικός ή τυποποιημένος)
- 1 ποτήρι γάλα
- 5 καραμέλες με ζάχαρη
- 2-3 ταμπλέτες γλυκόζης (χορηγούνται από το φαρμακείο) ή ειδικά σκευάσματα υγρής γλυκόζης σε δοσολογία μονοδόσης
Μετά από τη λήψη κάποιας από αυτές τις επιλογές και εφ’ όσον το επόμενο μεγάλο γεύμα αργεί, να καταναλώσετε ένα σνακ με λίπος και βραδείας απορρόφησης υδατάνθρακες. Με αυτό τον τρόπο θα «φρενάρετε» την αύξηση του σακχάρου και θα το σταθεροποιήσετε έως το γεύμα. Τέτοιου είδους σνακ μπορεί λ.χ. να είναι ένα (1) από τα εξής:
- Ένα μικρό σάντουιτς
- 2 κράκερς με τυρί ή μαργαρίνη
- Κράκερς ή δημητριακά με γάλα
Όχι στα γλυκά
Εκείνο που δεν πρέπει να κάνετε είναι να χρησιμοποιήσετε την υπογλυκαιμία ως «άλλοθι» για να καταναλώσετε «απαγορευμένες» τροφές όπως τα γλυκά. Έχει παρατηρηθεί σε παιδιά με διαβήτη τύπου 1 να κάνουν συχνά λήψη αυξημένης ινσουλίνης (υπερινσουλινισμός), για να δικαιολογούν την κατανάλωση γλυκισμάτων.
Τρόφιμα, όμως η σοκολάτα, τα μπισκότα, το κέικ και άλλα γλυκά δεν αντιμετωπίζουν άμεσα την υπογλυκαιμία. Και αυτό, διότι περιέχουν πολύ λίπος, το οποίο καθυστερεί την απορρόφηση της ζάχαρης και παρεμποδίζει την αύξηση του σακχάρου.
Το επακόλουθο είναι να αργεί να συνέλθει ο ασθενής. Αμέσως μετά, εξ άλλου, τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα του ανεβαίνουν απότομα, πολύ υψηλά.
Φωτογραφία: iStock