Η αφυδάτωση είναι μία από τις μεγαλύτερες και πιο ύπουλες απειλές για την υγεία μας, διότι αναπτύσσεται σταδιακά χωρίς να την αντιληφθούμε.
Ο καλύτερος τρόπος για να την αντιμετωπίσουμε είναι να πίνουμε υγρά (κατά προτίμηση νερό) πριν διψάσουμε. Αν νιώθετε δίψα, έχετε ήδη ήπια αφυδάτωση που μπορεί να σας προκαλεί ελαφρύ πονοκέφαλο, κόπωση, ζάλη και άλλα συμπτώματα.
Αν έχετε ήπια αφυδάτωση και δεν την αντιμετωπίσετε αμέσως, μπορεί να επιδεινωθεί. Η σοβαρή αφυδάτωση μπορεί να έχει επιπλοκές όπως σπασμούς, οίδημα εγκεφάλου, νεφρική ανεπάρκεια, ακόμα και σοκ και κώμα.
Αν λοιπόν αναρωτιέστε αν πίνετε αρκετά υγρά, κάνετε ένα απλό τεστ: ελέγξτε την σπαργή της επιδερμίδας σας.
Η σπαργή της επιδερμίδας είναι ουσιαστικά η ελαστικότητα του δέρματος, δηλαδή η ικανότητά του να αλλάζει σχήμα και να επιστρέφει στο φυσιολογικό, αναφέρει η Εθνική Βιβλιοθήκη Ιατρικής (NLM) των ΗΠΑ.
Η μειωμένη σπαργή της επιδερμίδας είναι ένδειξη της αφυδάτωσης. Η διάρροια και ο έμετος μπορούν να προκαλέσουν απώλεια υγρών. Το ίδιο και η έντονη εφίδρωση, ενώ και ο πυρετός επιταχύνει την απώλεια. Χάνουμε επίσης υγρά όταν αναπνέουμε, καθώς και για όλες τις άλλες φυσιολογικές λειτουργίες του οργανισμού.
Η αφυδάτωση είναι πιθανότερη και εκδηλώνεται πιο γρήγορα στις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού, όπως τα βρέφη, τα νήπια και οι ηλικιωμένοι.
Πώς γίνεται το τεστ
Για να δείτε, λοιπόν, αν είστε καλά ενυδατωμένοι ή έχετε αφυδάτωση, πιάστε σφιχτά (αλλά όχι σε σημείο να πονέσετε) με τον αντίχειρα και τον δείκτη του ενός χεριού το δέρμα στην πάνω μεριά του άλλου χεριού (ανάμεσα στα δάκτυλα και στον καρπό).
Κρατήστε το για λίγα δευτερόλεπτα και ύστερα αφήστε το. Αν το δέρμα επανέλθει αμέσως στην κατάσταση που ήταν πριν το πιάσετε, είστε καλά ενυδατωμένοι. Αν χρειαστεί λίγο χρόνο για να επανέλθει, πρέπει να πιείτε νερό.
Την σπαργή της επιδερμίδας ελέγχους και οι γιατροί, αλλά σε διαφορετική θέση. Συνήθως κάνουν το τεστ στο δέρμα του κάτω μέρους του μπράτσου ή στην κοιλιά.
Όσο εντονότερη είναι η αφυδάτωση, τόσο πιο χρονοβόρα θα είναι η σπαργή της επιδερμίδας. Η αφυδάτωση είναι:
- Ήπια όταν η απώλεια υγρών είναι έως 5% του σωματικού βάρους
- Μέτρια όταν η απώλεια είναι 5-10% του σωματικού βάρους
- Σοβαρή όταν υπερβαίνει το 10-15% του βάρους
Τι μειώνει την σπαργή της επιδερμίδας
Εκτός από την μειωμένη πρόσληψη υγρών και την αφυδάτωση, την ελαστικότητα της επιδερμίδας μειώνουν και άλλοι παράγοντες όπως:
- Ο διαβήτης
- Η σημαντική απώλεια βάρους
- Η θερμική εξάντληση (έντονη εφίδρωση χωρίς αναπλήρωση των χαμένων υγρών)
- Η διάρροια ή/και ο έμετος
Την ελαστικότητα της επιδερμίδας μειώνουν επίσης παθήσεις, όπως το σκληρόδερμα, αλλά αυτές δεν σχετίζονται με την ποσότητα των υγρών στο σώμα.
Σημειώνεται πως το οίδημα (πρήξιμο) μπορεί να δυσκολέψει πολύ τη διενέργεια του τεστ. Και αυτό διότι χαρακτηρίζεται από συσσώρευση υγρού στους ιστούς, οπότε δεν είναι εύκολο να πιάσετε την επιδερμίδα σας.
Πότε να απευθυνθείτε στον γιατρό
Συμβουλευθείτε αμέσως τον γιατρό σας εάν:
- Η μειωμένη σπαργή επιδερμίδας έχει εκδηλωθεί μετά από έμετο, διάρροια ή πυρετό
- Το δέρμα επιστρέφει με πολύ αργό ρυθμό στο φυσιολογικό ή γίνεται μυτερό στη διάρκεια του τεστ. Αυτό μπορεί να αποτελεί ένδειξη σοβαρής αφυδάτωσης που χρειάζεται επείγουσα θεραπεία
- Έχετε μειωμένη σπαργή επιδερμίδας αλλά δεν μπορείτε να αυξήσετε την πρόσληψη υγρών (επειδή, λ.χ., κάνετε εμέτους)
Φωτογραφία: iStock