Πονόλαιμος: Φυσικοί τρόποι για να τον αντιμετωπίσετε

Ο πονόλαιμος (ή φαρυγγαλγία όπως αποκαλείται επιστημονικά) είναι ένα από τα συχνότερα συμπτώματα. Παρά την ονομασία του, μπορεί να έχει διάφορες εκδηλώσεις. Μπορεί λ.χ. να νιώθετε τον λαιμό σας ερεθισμένο ή «γρατζουνισμένο», να έχετε ήπια δυσφορία, έντονο ή/και καυστικό πόνο, ή μπορεί να αισθάνεστε χειρότερα όταν καταπίνετε.

Ο πονόλαιμος συνήθως προκαλείται από ιούς, όπως οι ιοί του κοινού κρυολογήματος ή της γρίπης. Μπορεί, όμως, να οφείλεται και σε σοβαρές βακτηριακές λοιμώξεις, όπως η αμυγδαλίτιδα, ο στρεπτόκοκκος και η λοιμώδης μονοπυρήνωση. Άλλες, μη λοιμώδεις αιτίες είναι:

• Το κάπνισμα
• Η αναπνοή από το στόμα στη διάρκεια του ύπνου
• Η ρύπανση του αέρα
• Διάφορες αλλεργίες (π.χ. στα κατοικίδια, τη γύρη, τη μούχλα)

Η γενική αναισθησία στη διάρκεια μιας χειρουργικής επέμβασης επίσης μπορεί να προκαλέσει πονόλαιμο, αναφέρει ο ειδικός παθολόγος Γεώργιος Τσαγκάρης.

Αναλόγως με την αιτία του, ο πονόλαιμος μπορεί να συνοδεύεται από άλλα συμπτώματα όπως:

• Πυρετό
• Πονοκέφαλο
• Λευκές κηλίδες (πύον) στις αμυγδαλές
• Κόκκινες, πρησμένες αμυγδαλές
• Πρησμένοι αδένες στο λαιμό
• Δερματικό εξάνθημα

Σε μερικές περιπτώσεις μπορεί επίσης να παρουσιαστούν:

• Κοιλιακό άλγος (συνήθως στα παιδιά)
• Έμετος (συνήθως στα παιδιά)
• Πόνος στις αρθρώσεις ή στους μύες

Αν και ο πονόλαιμος είναι απλώς ένα σύμπτωμα, η υποκείμενη αιτία του πρέπει να αντιμετωπίζεται εγκαίρως και σωστά. Στις πιθανές επιπλοκές μιας λοίμωξης που άρχισε με πονόλαιμο συμπεριλαμβάνονται λοιμώξεις:

• Του αυτιού (ωτίτιδα)
• Των ιγμορείων (ιγμορίτιδα)
• Των αμυγδαλών (πυώδης αμυγδαλίτιδα ή περιαμυγδαλικό απόστημα)

Η αντιμετώπιση

Έως και 95% των περιστατικών πονόλαιμου προκαλούνται από ιογενείς λοιμώξεις, όπως το κρυολόγημα και η γρίπη. Για την αντιμετώπισή τους, ο ιατρός ενδέχεται να σας συνταγογραφήσει αντιιικά φάρμακα. Αντιθέτως, τα αντιβιοτικά δεν συνιστώνται, διότι δεν δρουν στους ιούς.

Έως ότου καταπολεμηθεί η υποκείμενη λοίμωξη που προκαλεί τον πονόλαιμο, μπορείτε να προσπαθήσετε να τον απαλύνετε με μερικούς φυσικούς τρόπους. Δοκιμάστε τα εξής:

• Να κάνετε γαργάρες με ζεστό (όχι καυτό) αλατισμένο νερό. Ανακατέψτε 1 κουταλάκι του γλυκού αλάτι με 1 φλιτζάνι νερό.
• Να πίνετε πολλά υγρά για να μην στεγνώσει ο λαιμός σας και για να αποφύγετε την αφυδάτωση.
• Να χρησιμοποιείτε έναν υγραντήρα, τόσο στο υπνοδωμάτιο, όσο και σε άλλα δωμάτια του σπιτιού όπου περνάτε πολύ χρόνο.
• Να  κάνετε χρήση τροχίσκων/παστίλιων  για το λαιμό που δεν περιέχουν αντιβιοτικά.

Πότε να πάτε στον γιατρό

Ο κ. Τσαγκάρης επισημαίνει πως είναι σκόπιμο να επισκεφτείτε το γιατρό εάν:

• Ο πονόλαιμος δεν υποχωρεί και διαρκεί περισσότερο από μία εβδομάδα
• Ο πονόλαιμος υποχωρεί, αλλά υποτροπιάζει μετά από ένα διάστημα
• Η κατάποση γίνεται με δυσκολία
• Ο πονόλαιμος συνοδεύεται από υψηλό πυρετό
• Έχετε επίπονο πονόλαιμο που συνοδεύεται από νυχτερινή έντονη εφίδρωση  ή/και ερεθισμένους αδένες
• Έχετε παρατεταμένη βραχνάδα (πάνω από  3 εβδομάδες) ή επαναλαμβανόμενες κρίσεις βραχνάδας, που σημαίνει επέκταση της φλεγμονής και στο λάρυγγα.

Εάν ο πονόλαιμός σας προκαλείται από βακτήρια, ο γιατρός σας θα σας συνταγογραφήσει αντιβιοτικό. Θα αισθανθείτε καλύτερα σε λίγες ημέρες.

Είναι σημαντικό να παίρνετε το αντιβιοτικό στη σωστή δοσολογία, την σωστή ώρα και για όσο καιρό σας έχει συστήσει ο ιατρός. Αυτό μειώνει αφ’ ενός τον κίνδυνο να επανέλθει ο πονόλαιμος σας, αφ’ ετέρου την πιθανότητα ανάπτυξης ανθεκτικών μικροβίων.

Μονοπυρήνωση, αλλεργίες και αμυγδαλίτιδα

Τα συμπτώματα που προκαλούνται από λοιμώδη μονοπυρήνωση μπορεί να διαρκέσουν επί 4 εβδομάδες ή περισσότερο. Η θεραπεία για τη μονοπυρήνωση είναι η ανάπαυση και η μειωμένη άσκηση. Αντιβιοτικά χορηγούνται μόνο σε τυχόν επιλοίμωξη από στρεπτόκοκκο ή άλλο παθογόνο μικρόβιο, επισημαίνει ο κ. Τσαγκάρης.

Εάν ο πονόλαιμος προκαλείται από αλλεργίες, ο γιατρός σας μπορεί να σας μιλήσει για τους εκλυτικούς παράγοντες των αλλεργιών. Μπορεί να σας συστήσει φάρμακα για την αλλεργία.

Εάν ο πονόλαιμός σας προκαλείται από αμυγδαλίτιδα, μπορεί να χρειαστείτε χειρουργική επέμβαση (αμυγδαλεκτομή). Η χειρουργική επέμβαση αφαιρεί τις αμυγδαλές σας. Οι περισσότεροι άνθρωποι με αμυγδαλίτιδα δεν χειρουργούνται. Επέμβαση συνιστάται όταν κάποιος παθαίνει συχνά σοβαρή αμυγδαλίτιδα ή έχει πολύ διογκωμένες αμυγδαλές.

Φωτογραφία: iStock