Πρησμένα μάτια: Πού οφείλονται και πότε να σας ανησυχήσουν

Αρκετά συνηθισμένο σε άνδρες και γυναίκες είναι το πρήξιμο γύρω από τα μάτια. Συνήθως δεν είναι τίποτε άλλο παρά ένα ενοχλητικό, αισθητικό πρόβλημα. Μερικές φορές, όμως, οφείλεται σε κάτι πιο σοβαρό και χρειάζεται αντιμετώπιση. Πώς μπορούμε να καταλάβουμε τι συμβαίνει;

Συχνά το πρήξιμο στο άνω ή στο κάτω βλέφαρο είναι ένα σύμπτωμα άγνωστης αιτιολογίας, αναφέρει ο χειρουργός οφθαλμίατρος δρ Αναστάσιος Ι. Κανελλόπουλος,  καθηγητής Οφθαλμολογίας στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης.

«Συνήθως υποχωρεί μόνο του μέσα σε μία ημέρα. Όταν, όμως, επιμένει ή συνοδεύεται από ορισμένα άλλα συμπτώματα, πρέπει να ελέγχεται από οφθαλμίατρο», εξηγεί. «Και αυτό, διότι μερικές φορές η αιτία είναι κάτι σοβαρό, το οποίο σε ακραίες περιπτώσεις μπορεί ακόμα και να προκαλέσει μόνιμες βλάβες στην όραση».

Τα συμπτώματα που πρέπει να σας οδηγήσουν γρήγορα στον οφθαλμίατρο όταν συνοδεύουν το πρήξιμο στα μάτια είναι:

• Πόνος στο ένα ή και στα δύο μάτια
• Θόλωμα της όρασης
• Μείωση της οπτικής οξύτητας
• Το να βλέπετε μαύρα σημαδάκια ή κηλίδες να «επιπλέουν» στο οπτικό σας πεδίο
• Η αίσθηση ότι κάτι έχει μπει στο μάτι σας, το οποίο αφενός δεν βλέπετε, αφετέρου δεν μπορείτε να αφαιρέσετε

Οι πιθανές αιτίες

Ο συνδυασμός τέτοιου είδους συμπτωμάτων με το πρήξιμο θα μπορούσε να έχει παθολογικά αίτια, κατά τον δρα Κανελλόπουλος. Στις πιθανές αιτίες τους συμπεριλαμβάνονται από αλλεργικές αντιδράσεις έως πιο σοβαρές καταστάσεις.

Οι πάσχοντες από αλλεργική ρινίτιδα, λ.χ., παρουσιάζουν συχνά και πρήξιμο στα βλέφαρά τους. Το πρήξιμο μπορεί όμως και να προκληθεί ως αλλεργική αντίδραση σε τρόφιμα, χημικά και ερεθιστικές ουσίες.

Η επιπεφυκίτιδα, δηλαδή η φλεγμονή στον ιστό που επιστρώνει το εσωτερικό του βλεφάρου, επίσης μπορεί να το προκαλέσει. Η επιπεφυκίτιδα μπορεί να προκληθεί από:

• Παθογόνους μικροοργανισμούς (ιούς, βακτήρια) που μπορεί να μεταδίδονται από άτομο σε άτομο
• Ερεθιστικές ουσίες (π.χ. σαμπουάν, καπνό, χλώριο της πισίνας)
• Αλλεργιογόνα

Φυσικά το πρήξιμο στα μάτια μπορεί να οφείλεται και σε τραυματισμό. Αν το μάτι δεχτεί αμβλύ κτύπημα, θα συμπιεστεί και θα συμπτυχθεί. Αυτό έχει ως επακόλουθο να συσσωρεύεται αίμα κάτω από την τραυματισμένη περιοχή, οδηγώντας συχνά σε  πρήξιμο και αποχρωματισμό του οφθαλμού.

Άλλες παθήσεις

Το πρήξιμο στα μάτια μπορεί να έχει και άλλες ιατρικές αιτίες, όπως αυτές που ακολουθούν:

• Χαλάζιο. Είναι ένα αβλαβές, καλόηθες εξόγκωμα που εμφανίζεται στο βλέφαρο. Προκαλείται από απόφραξη ενός ή περισσότερων σμηγματογόνων αδένων.
• Κριθαράκι. Είναι μόλυνση σε θύλακο βλεφαρίδας ή στον δακρυϊκό αδένα. Προκαλεί κόκκινο εξόγκωμα στην εσωτερική (ρινική) πλευρά ή κατά μήκος του βλεφάρου, με αποτέλεσμα να μοιάζει το βλέφαρο πρησμένο.
• Κυτταρίτιδα του οφθαλμικού κόγχου. Πρόκειται για λοίμωξη που προκαλείται από βακτήρια. Αυτά εξαπλώνονται στον οφθαλμικό κόγχο από παρακείμενους ιστούς (συνήθως τους παραρρίνιους κόλπους). Η λοίμωξη από τα βακτήρια προκαλεί φλεγμονή που οδηγεί σε επώδυνο πρήξιμο του βλεφάρου και του δέρματος γύρω από τα μάτια. Είναι πιο συχνή στα παιδιά.
• Νόσο Graves. Είναι αυτοάνοση ασθένεια του θυρεοειδούς αδένα και η συχνότερη αιτία υπερθυρεοειδισμού. Ποσοστό έως και 80% των πασχόντων εκδηλώνουν οφθαλμικά προβλήματα, όπως η φλεγμονή με πρήξιμο και (σπανιότερα) η προβολή του οφθαλμικού βολβού (εξοφθαλμισμός) που παρατηρείται σε περίπου έναν στους τρεις ασθενείς.

Ακόμα και κακοήθεια

«Σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις, το πρήξιμο μέσα ή γύρω από τα μάτια είναι απόρροια μιας κακοήθειας ή ενός λεμφώματος στο μάτι», σημειώνει ο δρ Κανελλόπουλος. «Σε τέτοια περίπτωση, το πρήξιμο συνοδεύεται από θολωμένη όραση ή μείωση της όρασης. Ο ασθενής μπορεί επίσης να βλέπει κινούμενες κηλίδες ή σημαδάκια στο οπτικό πεδίο του».

Αν εμφανίσετε πρήξιμο στα μάτια, προσπαθήστε τα πρώτα 24ωρα να το καταπραΰνετε με δροσερά επιθέματα (κομπρέσες), ξέπλυμα των (κλειστών) ματιών με δροσερό νερό και αντιισταμινικό κολλύριο αν πάσχετε από αλλεργία.  Αν είστε χρήστες φακών επαφής, καλό είναι να αποφύγετε να τους φορέσετε.

Αν το πρήξιμο επιμείνει πέραν των 24-48 ωρών ή συνοδεύεται από ύποπτα συμπτώματα, πρέπει  να επισκεφθείτε αμέσως τον οφθαλμίατρό σας, καταλήγει ο κ. Κανελλόπουλος.

Φωτογραφία: iStock