Τι να προσέχετε όταν βγάζετε βόλτα τον σκύλο σας – Τι κίνδυνοι υπάρχουν

Ο σκύλος είναι ο καλύτερος φίλος του ανθρώπου και η βόλτα μαζί του είναι βάλσαμο για την ψυχή και το σώμα, αφού παρέχει πολλά και σημαντικά οφέλη. Ωστόσο οι κηδεμόνες των ζώων πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί, διότι ελλοχεύει κίνδυνος τραυματισμού όταν ο σκύλος είναι πολύ ζωηρός.

Νεότερες μελέτες για το θέμα δείχνουν ότι πάνω στη χαρά τους και στην ανάγκη τους για κοινωνικοποίηση, οι σκύλοι συχνά τραβούν με δύναμη το λουρί. Όταν αιφνιδιάζονται οι κηδεμόνες τους, μπορεί να συμβεί τραυματισμός στο άνω άκρο ή ακόμα και πτώση στο έδαφος.

Οι γυναίκες και τα άτομα ηλικίας άνω των 40 ετών είναι οι πιο ευάλωτες ομάδες, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του Πανεπιστημίου Τζωνς Χόπκινς. Επιπλέον, οι συχνότεροι τραυματισμοί εντοπίζονται στα δάκτυλα, στο κεφάλι και στον ώμο.

«Το περπάτημα συνιστάται από τους γιατρούς όλων των ειδικοτήτων, διότι αποτελεί μια άσκηση που βελτιώνει την φυσική κατάσταση με ελάχιστη επιβάρυνση και κίνδυνο», αναφέρει ο ορθοπεδικός χειρουργός δρ Παναγιώτης Πάντος, διευθυντής της Ορθοπεδικής Κλινικής Άνω Άκρου στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών.

Τα οφέλη του είναι πολλά και σημαντικά, συνεχίζει. Μεταξύ άλλων δυναμώνει τους μυς και διατηρεί γερά τα οστά, προλαμβάνοντας τους τραυματισμούς, τις πτώσεις και τα κατάγματα. Ωστόσο δεν είναι πολλοί οι άνθρωποι που εντάσσουν το συστηματικό περπάτημα στη ζωή τους και ένας σκύλος αποτελεί για αρκετούς ισχυρό κίνητρο.

Οφέλη και κίνδυνοι

Ένας σκύλος χρειάζεται σε καθημερινή βάση να βγαίνει βόλτα δύο και τρεις φορές. Με αυτό τον τρόπο αυξάνεται και η άσκηση των ανθρώπων. Μελέτες έχουν δείξει πως η φροντίδα ενός σκύλου προστατεύει από νόσους που σχετίζονται με την καθιστική ζωή, όπως η παχυσαρκία, ο διαβήτης και η οστεοπόρωση.

Προσφέρει, δε, ανακούφιση ακόμα και από πόνους που προκαλούνται από οστεοαρθρίτιδα – μία συχνή πάθηση στους ανθρώπους ηλικίας άνω των 40. Μάλιστα, τα οφέλη της καθημερινής βόλτας με τον σκύλο είναι ιδιαιτέρως σημαντικά στους ηλικιωμένους.

Εν τούτοις, η άσκηση αυτή ενέχει μερικούς κινδύνους. Τη συχνότητα και τη σοβαρότητα αυτών των κινδύνων αποτυπώνει η νέα μελέτη, που βασίσθηκε στην ανάλυση των σχετικών τραυματισμών που συνέβησαν σε ενήλικες στις ΗΠΑ την περίοδο 2001-2020.

Τα νέα ευρήματα δημοσιεύθηκαν στην ιατρική επιθεώρηση Medicine & Science in Sports & Exercise. Όπως αναφέρουν οι επιστήμονες του Τζωνς Χόπκινς, 422.659 άνθρωποι τραυματίστηκαν στη διάρκεια αυτών των ετών κατά τη βόλτα τους με σκύλους.

Τα ευρήματα

Οι πιθανότητες να τραυματίσει άθελά του ένας σκύλος τον κηδεμόνα του, αυξήθηκαν σημαντικά με την πάροδο του χρόνου. Οι ετήσιοι τραυματισμοί τετραπλασιάσθηκαν. Κατά τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του 2000 ήταν 7.282 κατά μέσον όρο. Πλέον, όμως, έχουν φθάσει τους 32.036 τον χρόνο.

Οι περισσότεροι τραυματίες (το 75%) ήταν γυναίκες. Στο 47% των περιπτώσεων οι άνθρωποι που τραυματίσθηκαν είχαν ηλικία 40-64 ετών (μέση ηλικία: τα 53 έτη).

Οι τρεις πιο συχνοί τραυματισμοί ήταν το κάταγμα δακτύλου, οι εγκεφαλικές κακώσεις (TBI) και τα διαστρέμματα/βλάβες στις δομές του ώμου. Οι περισσότεροι τραυματισμοί προέκυψαν λόγω πτώσης. Οι άνθρωποι αυτοί τραβήχτηκαν, μπλέχτηκαν ή σκόνταψαν στο λουρί με το οποίο ήταν δεμένος ο σκύλος.

Υπήρχε επίσης αυξημένος κίνδυνος κατάγματος ισχίου στους ενήλικες άνω των 65 ετών και στις γυναίκες. Σε σύγκριση με τους νεώτερους ανθρώπους, εξ άλλου, οι ηλικιωμένοι ιδιοκτήτες σκύλων που τους έβγαζαν βόλτα με λουρί είχαν:

• Υπερτριπλάσιες πιθανότητες να πέσουν
• Υπερδιπλάσιες πιθανότητες να υποστούν κάταγμα
• 60% περισσότερες πιθανότητες να υποστούν εγκεφαλικές κακώσεις

Τραυματισμός στο στροφικό πέταλο του ώμου

«Ο αριθμός των ανθρώπων που τραυματίζονται όταν βγάζουν τον σκύλο τους βόλτα δεν είναι αμελητέος», τονίζει ο κ. Πάντος. «Οι περισσότεροι τραυματισμοί είναι ήπιοι και θεραπεύονται εύκολα. Κάποιοι όμως μπορεί να προκαλέσουν σημαντική νοσηρότητα».

Ο πιο συνηθισμένος τραυματισμός στον ώμο, όταν ο σκύλος τραβάει δυνατά το λουρί του, εντοπίζεται στο στροφικό πέταλο. Πρόκειται για μία δομή που αποτελείται από τέσσερις μυς:

• Τον υπερακάνθιο
• Τον υπακάνθιο
• Τον ελάσσονα στρογγυλό
• Τον υποπλάτιο

Οι μύες αυτοί, μαζί με τους τένοντές τους, συγκρατούν το άνω μέρος του βραχίονα στην ωμοπλάτη. Οι πτώσεις και η στήριξη στο τεντωμένο χέρι (θέση που έχει το άνω άκρο όταν κρατά το λουρί ενός “ζωηρού” σκύλου) είναι η πιο συνηθισμένη αιτία μερικής ή ολικής ρήξης των τενόντων αυτών.

Κύριο χαρακτηριστικό της κάκωσης είναι ο πόνος. Αρχικά μπορεί να είναι ήπιος και να εκδηλώνεται μόνο κατά τη διάρκεια εκτέλεσης κινήσεων. Προοδευτικά όμως μπορεί να επιδεινώνεται και τελικά να ενοχλεί και σε κατάσταση ηρεμίας. Ο πόνος αυτός δυσκολεύει την καθημερινότητα των πασχόντων και περιορίζει τις κινήσεις που μπορούν να κάνουν.

Η θεραπεία εξαρτάται από τη σοβαρότητα της βλάβης. Οι ρήξεις μερικού πάχους μπορούν να αντιμετωπιστούν συντηρητικά, με φυσικοθεραπεία, μυϊκή ενδυνάμωση και αναλγητικά.

Εάν τα μέτρα αυτά δεν αποδώσουν τα αναμενόμενα ή όταν η ρήξη είναι ολικού πάχους, επιλέγεται η χειρουργική αποκατάσταση. Αυτή διενεργείται αρθροσκοπικά, μέσω πολύ μικρών τομών που περιορίζουν αισθητά τον μετεγχειρητικό πόνο.

Άλλα προβλήματα

Ο σκύλος που τραβάει δυνατά το λουρί του μπορεί να οδηγήσει επίσης σε τενοντίτιδα στον πήχη ή στον αντίχειρα. Η τενοντίτιδα είναι μία χρόνια κάκωση. Οφείλεται στην κακή τοποθέτηση του λουριού γύρω από τον καρπό, η οποία επιβάλει την προβολή αντίστασης σε ασυνήθιστες στάσεις του χεριού.

Η ανάπτυξη φλεγμονής είναι πιθανότερη σε ανθρώπους χωρίς επαρκή ευκαμψία και δύναμη στην άρθρωση και στον πήχη. Και σε αυτήν την περίπτωση η θεραπεία είναι συντηρητική ή χειρουργική, αναλόγως της έκτασης των συμπτωμάτων.

Τα κατάγματα των οστών είναι ένας πολύ πιθανός τραυματισμός όταν ο σκύλος είναι δυνατός και τραβά βίαια τον ιδιοκτήτη του. Προκύπτουν σχεδόν πάντοτε από πτώση. Ωστόσο στους πάσχοντες από σοβαρή οστεοπόρωση μπορεί να συμβούν και στο σημείο όπου το λουρί πιέζει έντονα κάποιο οστό.

Σύμφωνα με τη νέα μελέτη, τα πιο πιθανά είναι τα κατάγματα των δακτύλων και του ισχίου. Θεωρητικώς όμως μπορεί να συμβεί κάταγμα σε οποιοδήποτε οστό των άνω και κάτω άκρων, και της πυέλου (λεκάνης).

Τα κατάγματα χρήζουν πάντοτε άμεσης αντιμετώπισης. Αυτή εξαρτάται από πολλές παραμέτρους, που αφορούν τόσο το τραύμα όσο και την γενική υγεία του ασθενούς.

Πώς να προστατευθείτε

Οι προαναφερθέντες κίνδυνοι δεν πρέπει να αποτελούν ανασταλτικούς παράγοντες για την υιοθέτηση ενός σκύλου. Ούτε για να αποφεύγετε να βγάζετε βόλτα τον σκύλο σας.

Αυτό που χρειάζεστε είναι να υιοθετήσετε ορισμένα μέτρα για να μην σας τραυματίσει άθελά του ο σκύλος σας. Ο κ. Πάντος συνιστά να κάνετε τα εξής:

• Να αποφεύγετε να τυλίγετε το λουρί του σκύλου γύρω από τον καρπό ή/και τα δάκτυλά σας
• Να βαδίζετε με σωστή στάση σώματος, ώστε να περιορίζονται στο ελάχιστο οι πιέσεις που δέχεται το άνω άκρο σας
• Να κάνετε ασκήσεις ενίσχυσης των μυών του χεριού, του ώμου και του υπόλοιπου σώματός σας
• Να εκπαιδεύσετε τον σκύλο σας για να μειωθεί ο κίνδυνος ξαφνικού και βίαιου τεντώματος του χεριού και διαστρέμματος του ώμου

«Οι γυναίκες και οι ηλικιωμένοι καλό είναι να επιλέγουν σκύλους σε μέγεθος και με δύναμη που μπορούν να ελέγξουν και να κάνουν χρήση κοντού λουριού ώστε να είναι ευκολότερος ο έλεγχός τους και να αποτρέπονται οι πτώσεις», καταλήγει ο ειδικός.

Φωτογραφία: iStock