Το ένα κόλπο που μπορεί να σώσει ζωές όταν πέφτουν κεραυνοί, σύμφωνα με μελέτη

  • Ρούλα Τσουλέα
κεραυνοί
Τι ανακάλυψαν επιστήμονες μελετώντας τρισδιάστατα μοντέλα κεφαλιών που εξέθεταν σε ηλεκτρικές κενώσεις.

Το να γίνει κάποιος μούσκεμα απ’ την βροχή όταν πέφτουν κεραυνοί μοιάζει με την επιτομή μιας κακιάς μέρας, αλλά μια νέα μελέτη υποδηλώνει ότι θα μπορούσε να αποδειχθεί σωτήριο.

Σε ένα πείραμα, το οποίο φυσικά δεν θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί με αληθινούς ανθρώπους, οι επιστήμονες διαπίστωσαν πως είναι καλύτερα να γινόμαστε μούσκεμα σε τέτοιες περιπτώσεις. Και αυτό διότι το βρεγμένο κεφάλι παθαίνει λιγότερες βλάβες όταν εκτεθεί στην ενέργεια των κεραυνών.

«Αν βρίσκεστε σε υπαίθριο χώρο όταν αρχίζουν οι κεραυνοί και δεν υπάρχει καταφύγιο, προτιμότερο είναι να βραχείτε», τονίζει ο επικεφαλής ερευνητής Dr. René Machts, από το Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Ilmenau της Γερμανίας. «Η μελέτη μας έδειξε ότι το νερό δημιουργεί ένα προστατευτικό στρώμα, που μειώνει τις επιπτώσεις των κεραυνών. Φυσικά η ασφαλέστερη επιλογή παραμένει να βρείτε καταφύγιο και να κουλουριαστείτε, για να μειωθεί ο όγκος του σώματός σας».

Ο Dr. Machts και οι συνεργάτες του δημοσιεύουν τα ευρήματά τους στην επιστημονική επιθεώρηση Scientific Reports. Όπως αναφέρουν, υπήρχαν θεωρητικές ενδείξεις ότι το βρεγμένο δέρμα μειώνει την ποσότητα του ρεύματος που διέρχεται από το σώμα όταν το κτυπά κεραυνός.

Είχαν επίσης παρατηρήσει ότι τα ζώα με βρεγμένο δέρμα είχαν υψηλότερα ποσοστά επιβίωσης όταν έπεφταν κεραυνοί. Παρέμενε όμως ασαφές εάν το βρεγμένο κεφάλι  παίζει ρόλο.

3D μοντέλα

Για να διερευνήσουν το θέμα, οι επιστήμονες κατασκεύασαν δύο μοντέλα του ανθρώπινου κεφαλιού. Τα δύο «κεφάλια» αποτελούνταν από τρία στρώματα μίας ουσίας η οποία περιείχε διαφορετικά επίπεδα χλωριούχου νατρίου, αιθάλης ή γραφίτη. Τα επίπεδά τους ήταν διαφορετικά για να μιμούνται καλύτερα την αγωγιμότητα:

  • Του εγκεφάλου
  • Των οστών του κρανίου
  • Του δέρματος του κρανίου

Οι επιστήμονες τοποθέτησαν ηλεκτρόδια στα διάφορα στρώματα των «κεφαλιών». Το ίδιο έκαναν και στην πλατφόρμα πάνω στην οποία τα τοποθέτησαν. Το ένα από αυτά το διατήρησαν στεγνό. Το άλλο ψέκασαν με διάλυμα σαν το νερό της βροχής.

Κάθε «κεφάλι» τοποθετήθηκε στη συνέχεια σε ένα θάλαμο. Ύστερα εκτέθηκε σε 10 ηλεκτρικές κενώσεις που αντιστοιχούσαν σε ισάριθμα, άμεσα χτυπήματα από κεραυνό.

Τα ευρήματα

Τα πειράματα έδειξαν ότι και στα δύο μοντέλα οι «κεραυνοί» έστελναν ένα κύμα ηλεκτρικού ρεύματος κατά μήκος του «δέρματος» του κρανίου. Η διαφορά ήταν ότι στο βρεγμένο «κεφάλι» το ρεύμα που έφτανε στον «εγκέφαλο» ήταν κατά 12,5% λιγότερο.

Ήταν επίσης μειωμένη κατά 32,5% η ενέργεια που δεχόταν ο «εγκέφαλος», σε σύγκριση με το στεγνό «κεφάλι».

Σημαντική διαφορά υπήρχε και στις εμφανείς βλάβες (π.χ. διατρήσεις, ρωγμές) που προκαλούσαν οι «κεραυνοί» στα «κεφάλια». Στο βρεγμένο ήταν αισθητά λιγότερες.

Τα ευρήματα αυτά μπορεί να εξηγούν τα αυξημένα ποσοστά επιβίωσης που είχαν παρατηρηθεί σε ζώα που χτυπούσαν κεραυνοί στο κεφάλι, λένε οι ερευνητές.

Υπολογίζεται ότι το 5% των τραυματισμών από κεραυνούς οφείλονται σε απ’ ευθείας χτύπημα στο κεφάλι. Άλλο ένα 30% οφείλονται σε κεραυνούς που πέφτουν πολύ κοντά στον πάσχοντα.

Οι πιθανότητες, όμως, που έχουμε να μας χτυπήσει κεραυνός είναι περίπου 1 στο 1,2 εκατομμύριο κάθε χρόνο. Στη διάρκεια της ζωής μας είναι 1 στις 15.300, σύμφωνα με την Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία (NWS) των ΗΠΑ.

Φωτογραφία: iStock