Βήχας: Φυσικοί τρόποι για να τον καταπραΰνετε – Πότε να συμβουλευθείτε τον γιατρό

Ο βήχας είναι ένα φυσικό αντανακλαστικό, το οποίο απομακρύνει από την αεροφόρο οδό ανεπιθύμητες ερεθιστικές ουσίες και εισβολείς. Όσο χρήσιμος κι αν είναι, όμως, άλλο τόσο ενοχλητικός μπορεί να αποδειχθεί – ενίοτε, δε, και επώδυνος για τους θωρακικούς μυς.

Ευτυχώς συνήθως μπορεί να αμβλυνθεί με τη βοήθεια απλών μεθόδων. Η πνευμονολόγος Dr. Rose Paccione, από το Κέντρο Οικογενειακής Υγείας St. Lucie West, στη Φλόριντα, εξηγεί τι μπορεί να σας βοηθήσει όταν θέλετε να τον σταματήσετε.

Πιπερόριζα (ή τζίντζερ)

Η πιπερόριζα ασκεί αντιφλεγμονώδη δράση που μπορεί να καταπραΰνει τον βήχα, όταν αυτός οφείλεται σε κρυολόγημα (ίωση) ή αλλεργίες.

Ένα ζεστό ρόφημα πιπερόριζας μπορεί να «μαλακώσει» τον ερεθισμένο σας λαιμό και να καταλαγιάσει τον ήπιο βήχα. Μπορείτε επίσης να την προσθέσετε και σε μια ζεστή σούπα, η οποία επίσης είναι καταπραϋντική.

Μέλι

Μελέτες έχουν δείξει ότι το μέλι μπορεί να είναι εξίσου αποτελεσματικό με ορισμένα μη-συνταγογραφούμενα αντιβηχικά, όταν ο βήχας είναι ήπιος.

Η Dr. Paccione συνιστά να τρώτε μια κουταλιά μέλι πριν μπείτε για ύπνο, για να διατηρήσετε υπό έλεγχο τον βήχα σας. Μπορείτε επίσης να το προσθέσετε στο ζεστό τσάι σας ή σε σκέτο ζεστό νερό.

Η σύσταση αυτή είναι κατάλληλη για όλες τις ηλικίες, εκτός από τα βρέφη. Μην δίνετε μέλι σε μωρά κάτω του 1 έτους, διότι μπορεί να περιέχει βακτήρια που θα τα αρρωστήσουν. Να συμβουλεύεστε τον παιδίατρο πριν δώσετε μέλι και στα λίγο μεγαλύτερα μωρά.

Υγρασία και εισπνοή ατμού

Η κεντρική θέρμανση αφαιρεί την υγρασία από τον αέρα στους κλειστούς χώρους και ο ξηρός αέρας είναι ερεθιστικός. Γι’ αυτό τον λόγο ο βήχας από τις ιώσεις, τις αλλεργίες και το άσθμα επιδεινώνεται σε ξηρό περιβάλλον.

Για να τον αντιμετωπίσετε, αυξήστε την υγρασία στον χώρο σας με τη βοήθεια ενός υγραντήρα. Η υγρασία θα χαλαρώσει τους αεραγωγούς σας και θα διασπάσει τη βλέννα, διευκολύνοντας την αποβολή της.

Η εισπνοή του ατμού από ένα δοχείο με βραστό νερό, επίσης μπορεί να σας βοηθήσει. Προσέξτε, όμως, να μην είναι πολύ καυτός ο ατμός. Έχουν αναφερθεί περιστατικά παιδιών και ενηλίκων που υπέστησαν αναπνευστικά εγκαύματα όταν το παράκαναν.

Ανύψωση του σώματος στον ύπνο

Αν ο βήχας σας επιδεινώνεται όταν ξαπλώνετε, χρησιμοποιήστε ένα μεγάλο μαξιλάρι για να σηκώσετε το κεφάλι και το άνω τμήμα της ράχης σας.

«Όταν ξαπλώνετε, συσσωρεύεται βλέννα στο πίσω μέρος του λαιμού, προκαλώντας βήχα», εξηγεί η Dr. Paccione. «Η οριζόντια στάση του σώματος επιδεινώνει επίσης την παλινδρόμηση των οξέων του στομάχου. Η ανύψωση του άνω τμήματος του σώματος μπορεί να αποτρέψει ή έστω να περιορίσει και τα δύο».

Νερό

Η καλή ενυδάτωση του οργανισμού μπορεί να βοηθήσει τον οργανισμό να απαλλαγεί ταχύτερα από τις ιώσεις του αναπνευστικού. Και αυτό διότι διευκολύνει την αποβολή της βλέννας και βοηθεί τον οργανισμό να αναρρώσει.

Επιπλέον, όταν ο βήχας προκαλείται από «γαργάλημα» του λαιμού, μια γουλιά νερό είναι ό,τι χρειάζεστε για να ηρεμήσει.

Τα αντιβηχικά

Αν τα προαναφερθέντα απλά μέτρα δεν αποδώσουν, είναι πιθανό να θελήσετε να πάρετε αντιβηχικό φάρμακο. Προσοχή, όμως: όταν ο βήχας είναι παραγωγικός (δηλαδή με φλέγματα) κι εσείς προσπαθήσετε να τον σταματήσετε με φάρμακο, η βλέννα μπορεί να συσσωρευθεί και να δημιουργήσει άλλα προβλήματα.

Πριν λοιπόν πάρετε αντιβηχικό ρωτήστε τον γιατρό σας τι είδους φάρμακο χρειάζεστε. Υπάρχουν και τα αποχρεμπτικά, που διεγείρουν την αποβολή της βλέννας (δηλαδή την απόχρεμψη).

Σε κάθε περίπτωση, να διαβάσετε στις οδηγίες του φαρμάκου που θα πάρετε τις συνιστώμενες δόσεις και να μην τις υπερβαίνετε, διότι μπορεί να υπάρξουν παρενέργειες. Μελέτες, π.χ., έχουν δείξει ότι τα αντιβηχικά με μενθόλη, μπορεί να επιδεινώσουν τον βήχα σε περίπτωση υπερκατανάλωσης.

Πότε να πάτε στον γιατρό

Οι φυσικοί τρόποι αντιμετώπισης του βήχα αποδίδουν σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, τονίζει η Dr. Paccione. Μπορεί να σας βοηθήσουν αν έχετε ίωση του αναπνευστικού (δηλαδή κοινό κρυολόγημα) ή αλλεργία. Όχι όμως αν ο βήχας προκαλείται από το άσθμα ή τη γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση (ΓΟΠ). Μάλιστα ο χρόνιος βήχας στους πάσχοντες από αυτές τις δύο νόσους μπορεί να αποτελεί ένδειξη ότι δεν ελέγχονται επαρκώς.

Επομένως «αν έχετε άσθμα ή ΓΟΠ και βήχετε επίμονα, συμβουλευθείτε αμέσως τον γιατρό σας», συνιστά η Dr. Paccione. Το ίδιο συνιστά να κάνετε και όταν ο βήχας σας έχει ορισμένα χαρακτηριστικά ή συνοδεύεται από ορισμένα συμπτώματα. Ειδικότερα, μιλήστε με τον γιατρό σας εάν έχετε:

• Έναν βήχα σαν γαύγισμα
• Αίμα ή βλέννα με αίμα όταν βήχετε
• Παροξυσμούς βήχα που επεμβαίνουν στην αναπνοή
• Έναν βήχα που επιμένει επί τρεις εβδομάδες
• Βήχα με πυρετό πάνω από 38 βαθμούς Κελσίου επί δύο ημέρες
• Δύσπνοια ή συρίττουσα αναπνοή (συριγμός – δηλαδή μοιάζει με σφύριγμα)

Φωτογραφία: iStock