Σχεδόν οι μισές γυναίκες ηλικίας άνω των 50 ετών παθαίνουν κάταγμα μετά από μία μικρή πτώση ή κτύπημα, αλλά παραδόξως πολλές από αυτές δεν κάνουν έλεγχο για οστεοπόρωση η οποία είναι η πιθανότερη αιτία.
Ακόμα χειρότερα, δε, η μέτρηση της οστικής μάζας συχνά δεν αποτελεί τμήμα ούτε του καθιερωμένου προληπτικού ελέγχου που οι περισσότερες γυναίκες αυτής της ηλικίας κάνουν για άλλα νοσήματα.
Αυτά είναι τα βασικά ευρήματα έρευνας που διεξήγαγε το Διεθνές Ίδρυμα Οστεοπόρωσης (IOF) σε πέντε χώρες του κόσμου. Στην έρευνα συμμετείχαν 7.139 γυναίκες ηλικίας 60 ετών και άνω από Βρετανία, Ισπανία, Βραζιλία, Ιαπωνία και Νότιο Κορέα.
Το 43% από αυτές, κατά μέσον όρο, είπαν ότι μετά τα 50 τους χρόνια υπέστησαν κάταγμα οστού έπειτα από μικρή πτώση ή επειδή σκόνταψαν και κτύπησαν. Το ποσοστό αυτό ήταν υψηλότερο στην Ιαπωνία (73,3%) και τη Βρετανία (60,9%). Οι περισσότερες από τις ασθενείς είχαν υποστεί κάταγμα:
- Στον καρπό (το 33,1% των περιπτώσεων)
- Στην σπονδυλική στήλη (20,1%)
Η αξιολόγηση και η θεραπεία μετά από αυτά τα κατάγματα ήταν ανεπαρκής σε περισσότερο από ένα τρίτο των περιπτώσεων. Στο 32,7% δεν έγινε ακτινογραφία ή άλλος απεικονιστικός έλεγχος, ενώ στο 45% δεν έγινε έλεγχος για οστεοπόρωση μετά το κάταγμα. Επομένως, δεν έγινε ούτε θεραπεία για οστεοπόρωση που είναι η συχνότερη αιτία κατάγματος μετά από μικρό κτύπημα.
Άλλα συμπτώματα ύποπτα για οστεοπόρωση
Προβλήματα, όμως, παρατηρήθηκαν και στις γυναίκες οι οποίες δεν είχαν υποστεί κάταγμα. Κατ’ αρχάς, η μία στις τρεις (το 31,3%) είπαν ότι ουδέποτε συζητούν για την οστεοπόρωση με τον γιατρό τους. Το ποσοστό αυτό ήταν υψηλότερο:
- Στη Βρετανία (έφτανε στο 51,1%)
- Την Ιαπωνία και την Ισπανία (31,3% σε κάθε μία)
Αλλά και από όσες συζήτησαν το θέμα, μόνο οι έξι στις δέκα (το 63%) έκαναν μέτρηση οστικής μάζας. Ελάχιστες, δε, ήταν εκείνες που ενημερώθηκαν για τους παράγοντες κινδύνου: μόλις το 13% του συνόλου.
Ακόμα πιο ανησυχητικό, όμως, είναι το γεγονός ότι πολλές από αυτές τις γυναίκες έχουν άλλα συμπτώματα ύποπτα για οστεοπόρωση (το κάταγμα δεν είναι το μοναδικό). Τα συμπτώματα αυτά είναι:
- Απώλεια ύψους κατά 4 εκατοστά ή περισσότερα μετά την ηλικία των 40 ετών (18,2% των γυναικών της έρευνας)
- Πόνος στη μέση άγνωστης αιτιολογίας (49,4% των γυναικών)
Κάταγμα ακόμα και με το φτάρνισμα
Το IOF επισημαίνει ότι η οστεοπόρωση είναι μία προοδευτικά εξελισσόμενη νόσος, που κάνει τα οστά αδύναμα και εύθραυστα. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι μπορεί να υποστεί ο ασθενής κάταγμα ακόμα και αν:
- Γλιστρήσει λίγο από την όρθια θέση
- Φταρνιστεί
- Σκύψει για να σηκώσει μία σακούλα του σούπερ μάρκετ
Η οστεοπόρωση μπορεί να προσβάλλει και άνδρες. Είναι όμως πιο συχνή στις ηλικιωμένες γυναίκες. Τα κατάγματα εξαιτίας της μπορεί να αλλάξουν τη ζωή των ασθενών διότι οδηγούν σε:
- Πόνο
- Ακινησία
- Παρατεταμένη νοσηλεία στο νοσοκομείο
- Συχνά σε σημαντική απώλεια ποιότητας ζωής ή/και ανεξαρτησίας
Σαν να μην έφταναν όλ’ αυτά, ένα οστεοπορωτικό κάταγμα συχνά αποτελεί προάγγελο ενός επομένου και συχνά πιο σοβαρού. Χωρίς την δέουσα φροντίδα μετά τα κατάγματα οι ασθενείς διατρέχουν διπλάσιο κίνδυνο να υποστούν και άλλα. Ο κίνδυνος αυτός κορυφώνεται την πρώτη διετία από το κάταγμα. Μπορεί όμως να μειωθεί στο ελάχιστο με την κατάλληλη φροντίδα, αξιολόγηση και θεραπεία για την οστεοπόρωση.
Φωτογραφία: iStock