Ο σίδηρος είναι ένα ιχνοστοιχεία απαραίτητο για καλή υγεία, αφού συμβάλλει στην παραγωγή των ερυθρών αιμοσφαιρίων – των κυττάρων του αίματος που μεταφέρουν οξυγόνο σε όλο το σώμα. Δυστυχώς, σημαντικό ποσοστό μικρών και μεγάλων έχουν έλλειψη σιδήρου (σιδηροπενία), αλλά συχνά δεν το γνωρίζουν.
Όταν η έλλειψη σιδήρου δεν αντιμετωπίζεται εγκαίρως και σωστά, μπορεί να οδηγήσει στη σιδηροπενική αναιμία. Για την προστασία από αυτή πρέπει να καταναλώνουμε καθημερινά επαρκείς ποσότητες σιδήρου από πηγές, όπως:
- Συκώτι (δεν συνιστάται, όμως, κατά την εγκυμοσύνη)
- Κόκκινο κρέας
- Φασόλια (π.χ. κόκκινα φασόλια, ρεβίθια, φασόλια σόγιας edamame)
- Ξηροί καρποί (π.χ. φιστίκια Αιγίνης, αμύγδαλα, κάσιους, καρύδια Βραζιλίας)
- Αποξηραμένα φρούτα (π.χ. ξερά βερίκοκα)
- Εμπλουτισμένα δημητριακά πρωινού
- Αλεύρι σόγιας
Η έλλειψη σιδήρου είναι τρεις φορές συχνότερη από την σιδηροπενική αναιμία. Ωστόσο επειδή δεν προκαλεί ειδικά συμπτώματα και πολλοί δεν κάνουν προληπτικές εξετάσεις, παραμένει σε μεγάλο βαθμό αδιάγνωστη.
Ποια συμπτώματα, λοιπόν, θα μπορούσαν να οφείλονται σε αυτήν; Να μερικά χαρακτηριστικά παραδείγματα:
Πρήξιμο της γλώσσας
Η έλλειψη σιδήρου μπορεί να προκαλέσει φλεγμονή στη γλώσσα (η κατάσταση λέγεται γλωσσίτιδα), που της προσδίδει διάφορες αποχρώσεις του κόκκινου. Μπορεί επίσης να παρουσιάσει διόγκωση (πρήξιμο) που κάνει επίπεδες τις φυσικές αύλακές της. Έτσι η γλώσσα μοιάζει πιο λεία από το συνηθισμένο.
Λαχτάρα για παγάκια
Αν νιώθετε την ανάγκη να μασάτε παγάκια ή άλλα μη-εδώδιμα είδη (η διαταραχή λέγεται πίκα), μπορεί να έχετε έλλειψη σιδήρου. Η λαχτάρα αυτή είναι πιο συχνή στις σοβαρές μορφές της. Δεν είναι γνωστό γιατί ακριβώς αναπτύσσεται το σύμπτωμα αυτό.
Σύνδρομο ανήσυχων ποδιών
Το σύνδρομο εκδηλώνεται τυπικά τη νύχτα, στη διάρκεια του ύπνου, και χαρακτηρίζεται από ασίγαστη ανάγκη να κινηθούν τα πόδια. Η συνέπεια είναι να διαταράσσεται ο ύπνος των πασχόντων και να αντιμετωπίζουν και έλλειψη ύπνου.
Τριχόπτωση
Η έλλειψη σιδήρου μπορεί να οδηγήσει στην αλωπεκία. Σε μικρή μελέτη του 2023 διαπιστώθηκε ότι το 70% των περιπτώσεων αλωπεκίας σε γυναίκες οφειλόταν στην έλλειψη αυτή. Η τριχόπτωση μπορεί να έχει και πολλές άλλες αιτίες, επομένως απαιτείται ενδελεχής ιατρικός έλεγχος για να βρεθεί που οφείλεται.
Βουητό στα αυτιά
Το βουητό στα αυτιά (επιστημονικά λέγεται εμβοές των ώτων) είναι ένα λιγότερο συχνό σύμπτωμα της έλλειψης σιδήρου. Οι πάσχοντες μπορεί επίσης να νιώθουν στα αυτιά τους τον καρδιακό παλμό τους. Σε τέτοια περίπτωση έχουν παλμικές εμβοές.
Άλλα συμπτώματα
Η έλλειψη σιδήρου δεν προκαλεί μόνο αυτά τα περίεργα συμπτώματα, αλλά και πολλά άλλα όπως:
- Πιο ωχρό δέρμα από το συνηθισμένο
- Ανεξήγητη κόπωση
- Εύθραυστα νύχια
- Δύσπνοια όταν ο πάσχων εκτελεί καθημερινές δραστηριότητες (π.χ. όταν περπατάει)
- Ανεξήγητη αδυναμία
- Ταχυπαλμία
- Πονοκέφαλο όταν ο πάσχων ασχολείται με σωματική δραστηριότητα
- Πόνο στο στήθος που επιδεινώνεται με την σωματική δραστηριότητα
Φωτογραφία: iStock